Giáo án Giải bài toán bằng cách lập phương trình Toán 9 Kết nối tri thức

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
CHƯƠNG VI. HÀM SỐ y=a x2 (a≠ 0). PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN
BÀI 21. GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (2 tiết) I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
‐ Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với phương trình bậc hai một ẩn. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán
học; giải quyết vấn đề toán học.
- Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để
xây dựng từng bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
- Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán
gắn với các dạng toán: Chuyển động, năng suất, phần trăm,….
- Giải quyết vấn đề toán học: giải quyết được các bài toán thực tiễn liên quan đến
giải bài toán bằng cách lập phương trình.
- Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
- Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng máy tính cầm tay. 3. Phẩm chất
- Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
- Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
- Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt
động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS:
- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống để HS xuất hiện nhu cầu lập phương trình
để giải quyết bài toán thực tiễn.
b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, từ đó làm nảy sinh nhu cầu thiết lập phương
trình biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn số và các đại lượng đã biết.
c) Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi và hoàn thiện các bài tập được giao.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV yêu cầu HS đọc Tình huống mở đầu
Bác Lan gửi tiết kiệm 100 triệu đồng vào ngân hàng với kì hạn 12 tháng theo thể thức
lãi kép. Sau nắm thứ nhất, do chưa có nhu cầu sử dụng nên bác Lan không rút tiền ra
mà tiếp tục gửi 12 tháng nữa, với lãi suất như cũ. Sau hai năm bác Lan rút tiền ra thì
nhận được 118,81 triệu đồng cả vốn lẫn lãi chắc. Hỏi lãi suất gửi tiết kiệm là bao nhiêu?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và
thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt
HS vào tìm hiểu bài học mới: “Chúng ta đã học cách giải bài toán bằng cách lập
phương trình, với ẩn số là những đại lượng chưa biết. Tuy nhiên, với bài toán trong
tình huống mở đầu, nếu như ta đặt ẩn là lãi suất gửi tiết kiệm của bác Lan ( x ¿ thì ta sẽ
thu được phương trình có dạng như thế nào?”.
⇒ Giải bài toán bằng cách lập phương trình.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
TIẾT 1: GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH
Hoạt động 1: Giải bài toán bằng cách lập phương trình a) Mục tiêu:
- HS nhận biết ẩn số và biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn. Từ đó HS biết cách
thiết lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng đó. b) Nội dung:
- HS thực hiện các HĐ1, HĐ2, từ đó nhận biết được các thao tác thực hiện giải bài
toán bằng cách lập phương trình.
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu
hỏi, HS nêu lời giải cho các câu hỏi trong HĐ và Câu hỏi.
d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
Giải bài toán bằng cách lập phương trình
- GV cho HS đọc yêu cầu của hai HĐ1: 100 (1+x) (triệu đồng)
HĐ1 và HĐ2 rồi mời HS trả lời câu hỏi:
HĐ1: Gọi x là lãi suất gửi tiết kiệm
của bác Lan (x được cho dưới dạng
số thập phân). Hãy biểu thị số tiền thu
được (cả vốn lẫn lãi) của bác Lan sau
kì gửi thứ nhất theo x.
HĐ2: 100 (1+x)2 (triệu đồng)
HĐ2: Hết kì gửi thứ nhất, bác Lan
không rút tiền ra mà tiếp tục gửi tiết
kiệm kì thứ hai với lãi suất như cũ.
Hãy biểu thị số tiền thu được (cả vốn
lẫn lãi) của bác Lan sau kì gửi thứ hai theo x.
+ Các HS khác lắng nghe và nhận xét, góp ý (nếu có).
HĐ3: 100 (1+x)2=118,81
HĐ3: Dựa vào đề bài, viết phương hay 100x2+200x−18,81=0.
trình ẩn x thu được và giải phương Ta có:
trình để tìm ẩn x. Từ đó, trả lời câu a=100,b=200,c=−18,81 và
hỏi trong tình huống mở đầu.
Δ=20 02−4 ⋅10 ⋅(−18 , 81)=47524>0.
Do đó phương trình có hai nghiệm phân biệt:
x ≈−2 , 09 ¿ 1 loại vì x>0) x ≈ 0 , 09 2 (thoả mãn) Nhận xét
+ GV tổng kết các bước giải bài toán
bằng cách lập phương trình.
Các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình:
+ GV viết bảng hoặc trình chiếu nội