Giáo án Hàm số y = ax2 (a ≠ 0) Toán 9 Cánh diều

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
CHƯƠNG VII. HÀM SỐ y=a x2 (a≠ 0). PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN
BÀI 1. HÀM SỐ y=a x2 (a≠ 0) (3 TIẾT) I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
- Thiết lập được bảng giá trị của hàm số y=a x2 (a≠ 0)
- Vẽ được đồ thị của hàm số y=a x2 (a≠ 0)
- Nhận biết được tính đối xứng trục và đối xứng của đồ thị hàm số y=a x2 (a≠ 0)
- Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với hàm số y=a x2 (a≠ 0) 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán
học; giải quyết vấn đề toán học.
- Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để phần
tích được khái niệm hàm số y=a x2 (a≠ 0), cách lập bảng giá trị, tính đối xứng của đồ thị hàm số.
- Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán gắn với
hàm số bậc hai y=a x2 (a≠ 0)
- Giải quyết vấn đề toán học: sử dụng cách giải và lập luận về đồ thị hàm số bậc hai
y=a x2 (a ≠ 0) để xử lí các bài toán mang tính thực tế.
- Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
- Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng máy tính cầm tay. 3. Phẩm chất
- Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
- Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
- Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt
động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS:
- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống xuất hiện trong thực tế để HS tiếp cận với
hàm số y=a x2 (a≠ 0)
b) Nội dung: HS đọc tình huống thực tế, từ đó nảy sinh nhu cầu tìm hiểu về hàm số
y=a x2 (a ≠ 0).
c) Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi và hoàn thiện các bài tập được giao.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV trình chiếu câu hỏi mở đầu, cho HS suy nghĩ và trả lời.
Galileo Galilei (1564 – 1642), sinh tại thành phố Pisa
(Italia), là nhà bác học vĩ đại của thời kì Phục Hưng. Ông
được mệnh danh là ”cha đẻ của khoa học hiện đại”. Ngày
24/01/1950, tại đỉnh tháp nghiêng Pisa, ông đã thả hai
quả cầu bằng chì có trọng lượng khác nhau để làm thí nghiệm nghiên cứu chuyển
động của vật rơi tự do (nếu không kể đến sức cản của không khí), tốc độ của vật rơi
tăng dần và không phụ thuộc vào trọng lượng của vật. Quãng đường chuyển động y
(m) của một vật rơi tự do được biểu diễn gần đúng bởi công thức y=5 x2 với x là thời gian tính bằng giây.
Hàm số y=5 x2 và đồ thị của hàm số đó có những tính chất như thế nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và
thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt
HS vào tìm hiểu bài học mới: “Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một chủ đề
quan trọng và hấp dẫn trong toán học: hàm số bậc hai, cụ thể là hàm số có dạng
y=a x2 (với a ≠ 0). Đây là một hàm số đặc biệt và mang nhiều ứng dụng thực tiễn trong
nhiều lĩnh vực khác nhau. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về đặc điểm, hình dạng và
những tính chất quan trọng của hàm số này thông qua bài học hôm nay”.
⇒ HÀM SỐ y=a x2 (a≠ 0)
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Hàm số y = a x2 (a ≠ 0),
a) Mục tiêu: HS nhận biết được hàm số y = a x2 (a ≠ 0). b) Nội dung:
- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu
hỏi, thực hiện HĐ1; Luyện tập 1, 2 và các Ví dụ.
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu
hỏi, HS nắm được khái niệm hàm số y = a x2 (a ≠ 0).
d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
I. Hàm số y = a x2 (a ≠ 0)
- GV triển khai phần HĐ1 cho HS thực HĐ1:
hiện theo nhóm đôi hoàn thành yêu Hàm số y=5 x2 có dạng y=a x2 cầu:
(a≠ 0), trong đó hệ số a=5.
Xét hàm số y=5 x2trong tình huống ở
phần mở đầu. Hàm số có dạng y=a x2
(a ≠ 0) hay không? Nếu có, hãy xác định
hệ số a của x2.
+ Sau thời gian thảo luận, GV mời 2 HS trả lời.
+ GV nhận xét và chốt lại đáp án đúng.
+ Từ đó GV giúp HS nhận dạng về
hàm số y=ax2 (a ≠ 0). Ví dụ 1: (SGK-tr.47)
- GV cho HS thực hiện cá nhân Ví dụ Hướng dẫn giải (SGK-tr.47) 1:
+ Sau thời gian thực hiện, GV mời 3
HS lên bảng thực hiện bài giải. Ví dụ 2: (SGK-tr.47)
+ GV nhận xét, chốt đáp án.
Hướng dẫn giải (SGK-tr.47)
- GV triển khai HS thực hiện Ví dụ 2:
+ 3 HS lên bảng thực hiện bài.
+ HS dưới lớp quan sát, nhận xét và
góp ý về bài làm của ba bạn. Nhận xét:
+ GV nhận xét và chốt đáp án.
Hàm số y=a x2 (a≠ 0)xác định với mọi
→ Từ đó, GV rút ra nhận xét. giá trị x∈ R . Luyện tập 1:
Hàm số có dạng y=a x2 (a≠ 0) là: y=− x2
-GV triển khai Luyện tập 1, 2 cho HS với hệ số a=−1;
thực hiện cá nhân vào vở:
y= x2 với hệ số a= 1. 2 2
+ GV yêu cầu HS lên bảng trình bày Luyện tập 2: bài giải.
+ GV quan sát, nhận xét và chữa bài a) Thay x=−3 vào hàm số y= 2 x2 ta có 3 cho HS.
y= 2 .(−3 )2=6. 3
b) Thay x=0 vào hàm số y= 2 x2 ta có 3
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: y= 2 .02=0. 3
- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.
c) Thay x=3 vào hàm số y= 2 x2 ta có 3
- HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên y=2 .32=6. 3
trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất