Giáo án KHTN 6 Sự đa dạng và các thể cơ bản của chất. Tính chất của chất Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:.../.../... Ngày dạy:.../.../...
CHỦ ĐỀ 2: CÁC THỂ CỦA CHẤT
Bài 8: SỰ ĐA DẠNG VÀ CÁC THỂ CƠ BẢN CỦA CHẤT.
TÍNH CHẤT CỦA CHẤT.
Môn học: Khoa học tự nhiên 6
Thời gian thực hiện: 3 tiết I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
- Nêu được sự đa dạng của chất;
- Trình bày được một số đặc điểm cơ bản ba thể rắn, lỏng, khí thông qua quan sát;
- Đưa ra được ví dụ vế một số đặc điểm cơ bản ba thể của chất,
- Nêu được một số tính chất của chất (tính chất vật lí, tính chất hoá học);
- Nêu được các khái niệm vế sự nóng chảy, sự sôi, sự bay hơi, sự ngưng tụ, sự đông đặc;
- Trình bày được quá trình diễn ra sự chuyển thể: nóng chảy, sôi, bay hơi, đông đặc, ngưng tụ. 2. Về năng lực: - Năng lực chung
+ Năng lực tự học và tự chủ: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát
tranh ảnh, hiện tượng để tìm hiểu về sự đa dạng của chất, đặc điểm thể của chất,
tính chất của chất, sự chuyển thể.
+ Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để bố trí và thực hiện thí nghiệm
về tính chất của chất và sự chuyển thể.
+ Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Giải quyết vấn đề nền nhà trơn trượt vào
những ngày thời tiết nồm.
- Năng lực khoa học tự nhiên:
+ Nhận thức khoa học tự nhiên: Nêu được sự đa dạng của chất (chất có xung quanh
ta, trong các vật thể tự nhiên, vật thể nhân tạo, vật vô sinh, vật hữu sinh,...); Trình
bày được một số đặc điểm cơ bản ba thể (trạng thái) của chất (rắn, lỏng, khí) thông
qua quan sát; Nêu được một số tính chất của chất (tính chất vật lí, tính chất hoá
học); Nêu được các khái niệm về sự nóng chảy, sự sôi, sự bay hơi, sự ngưng tụ, sự
đông đặc; Trình bày được quá trình diễn ra sự chuyển thể: nóng chảy, sôi, bay hơi,

đông đặc, ngưng tụ.
+ Tìm hiểu tự nhiên: Tiến hành được thí nghiệm về sự chuyển thể của chất.
+ Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Đưa ra được một số ví dụ về một số đặc
điểm cơ bản ba thể của chất. 3. Về phẩm chất:
- Chăm chỉ: Đọc sách giáo khoa, tìm tài liệu nhằm tìm hiểu về đặc điểm các thể cơ bản của chất.
- Trách nhiệm: Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện
nhiệm vụ khi bố trí và thực hiện thí nghiệm.
- Trung thực: Trung thực trong khi thực hiện thí nghiệm, ghi chép và báo cáo kết quả thí nghiệm.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên
- Kế hoạch bài dạy, phiếu học tập.
- Các hình ảnh theo sách giáo khoa từ 9.1 đến 9.17;
- Dụng cụ và hóa chất cho các thí nghiệm. 2. Học sinh:
- Vở ghi, sách giáo khoa, đụng cụ học tập.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
Chơi trò chơi “Quan sát nhanh – trả lời nhanh”
a) Mục tiêu: Tạo được hứng thú cho học sinh về sự đa dạng và các thể của chất.
b) Nội dung: GV cho học sinh quan sát và trả lời nhanh vào phiếu học tập.
c) Sản phẩm: Phiếu học tập số 1.
d) Tổ chức thực hiện :
- GV thông báo luật chơi: HS quan sát mẫu các chất, trả lời theo nhóm vào phiếu
học tập. Nhóm nào hoàn thành và trả lời đúng nhanh nhất sẽ được thưởng. - HS ghi nhớ luật chơi - GV giao nhiệm vụ:
+ Quan sát mẫu các chất và đưa ra kết luận về trạng thái của chất.
+ Đưa ra kết luận chất tồn tại ở các thể nào.
+ Hoàn thành chậm nhất trong 3 phút. - HS nhận nhiệm vụ.


- GV hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ
+ GV gợi ý khi cần thiết
+ Thu phiếu học tập các nhóm.
- HS thực hiện nhiệm vụ phiếu học tập số 1. Nộp phiếu học tập.
- GV chốt lại và đặt vấn đề vào bài: HS đưa ra kết luận về trạng thái của chất.
Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu vấn đề này.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa dạng của chất (15 phút)
a) Mục tiêu: HS nêu được sự đa dạng của chất và vật thể xung quanh ta.
b) Nội dung: HS quan sát hình 8.1 trên màn hình và thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập số 2.
c) Sản phẩm: Phiếu học tập số 2.
Kết quả phiếu học tập số 2 Vật thể tự nhiên Vật thể nhân tạo Chất
Cây, đá, đồi núi, nước, Thuyền
Cây, đá, đồi, núi, nước, con con người người, thuyền,
d) Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ
1. Sự đa dạng của chất.
- HS quan sát hình 8.1 trên màn hình theo nhóm một - Những gì tồn tại xung quanh ta
cách tổng quát đến chi tiết để liệt kê được càng gọi là vật thể.
nhiều vật thể có trong hình càng tốt trong 5 phút;
- Các vật thể đều do chất tạo
- Phân biệt vật thể tự nhiên và nhân tạo. nên. - HS nhận nhiệm vụ.
- Vật thể tự nhiên là những vật
Bước 2: Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ
thể có sẵn trong tự nhiên.
- HS thảo luận nhóm hoàn thành nhiệm vụ.
- Vật thể nhân tạo là những vật
- GV gợi ý khi cần thiết;
thể do con người tạo ra để phục
- Thu phiếu học tập các nhóm vụ cuộc sống.
Bước 3: Báo cáo kết quả
- Vật hữu sinh (vật sống) là vật
- Chọn 1 nhóm trình bày kết quả;
thể có đặc trưng sống.
- Mời các nhóm khác nhận xét;
- Vật vô sinh (vật không sống)
- GV nhận xét sau khi các nhóm khác bổ sung.
là vật thể không có đặc trưng


Bước 4: Đánh giá kết quả sống.
- Dựa vào phiếu học tập và kết hợp với sơ đồ graph
kết luận về vật thể tự nhiên, nhân tạo, vật vô sinh, vật hữu sinh;
- GV sử dụng giấy dán (sticker) cho các em dán vào
các nhóm vật thể được GV ghi trên bảng;
- Yêu cầu HS chốt lại về kết luận.
Hoạt động 2: Tìm hiểu các thể cơ bản của chất (15 phút)
a) Mục tiêu: HS nhận biết được thể (trạng thái) của nước (nước đá - rắn, nước
lỏng - lỏng, hơi nước - khí), hình dạng của nước ở các thể khác nhau. Qua đó sẽ
nhận thức được các thể phổ biến tồn tại có thể có của chất.
b) Nội dung: HS quan sát hình 8.2, 8.3 và điền thông tin theo mẫu bảng 8.1.
c) Sản phẩm: Bảng 8.1
d) Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: HS quan sát hình 2. Đặc điểm ba thể cơ bản của
8.2,8.3 trên màn hình theo nhóm hoàn thành bảng chất. 8.1. Hoàn thành bảng 8.1
Bước 2: Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ Rút ra kết luận:
- HS thảo luận nhóm hoàn thành nhiệm vụ. - Ở thể rắn:
- GV gợi ý khi cần thiết;
+ Các hạt liên kết chặt chẽ.
- Thu kết quả học tập các nhóm.
+ Có hình dạng và thể tích xác
Bước 3: Báo cáo kết quả định.
- Chọn 1 nhóm trình bày kết quả; + Rất khó bị nén.
- Mời các nhóm khác nhận xét; - Ở thể lỏng:
- GV nhận xét sau khi các nhóm khác bổ sung.
+ Các hạt liên kết không chặt chẽ.
Bước 4: Đánh giá kết quả. Tổng kết
+ Có hình dạng không xác định,
- Dựa vào kết quả học tập và kết hợp với chiếu mô có thể tích xác định.
hình các thể của chất lên màn hình, hướng dẫn HS + Khó bị nén.
quan sát và yêu cẩu HS trả lời theo các nội dung: - Ở thể khí/ hơi:
mối liên kết giữa các hạt, khối lượng, hình dạng và + Các hạt chuyển động tự do.
thể tích, khả năng bị nén. Sau đó GV tổng hợp lại + Có hình dạng và thể tích không
thành bảng như SGK để giúp HS ghi nhớ các dấu xác định.