Giáo án Lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện. Cảm ứng từ Vật Lí 12 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 2: LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN ĐOẠN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG TỪ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Thực hiện thí nghiệm để mô tả được hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn
mang dòng điện đặt trong từ trường.
- Xác định được độ lớn và hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng
điện đặt trong từ trường.
- Định nghĩa được cảm ứng từ B và đơn vị tesla.
- Nêu được đơn vị cơ bản và dẫn xuất để đo các đại lượng từ.
- Thảo luận đề thiết kế phương án, lựa chọn phương án, thực hiện phương án, đo
được (hoặc mô tả được phương pháp đo) cảm ứng từ bằng “cân dòng điện".
- Vận dụng được công thức tính lực BILsinθ . 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát
triển khả năng tư duy độc lập của HS.
- Năng lực giao tiếp hợp tác: Làm việc nhóm, tích cực tham gia thảo luận nhóm,
trao đổi và chia sẻ ý tưởng về nội dung học tập.
- Năng lực giải quyết vấn đề: Đề xuất vấn đề, nêu giả thuyết, lập kế hoạch, sáng tạo
nhiều cách để giải quyết các tình huống thực tế liên quan đến lực từ, cảm ứng từ.
Năng lực vật lí:
- Nhận thức vật lí: 1
+ Xác định được độ lớn và hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang
dòng điện đặt trong từ trường.
+ Định nghĩa được cảm ứng từ B và đơn vị tesla, nêu được đơn vị cơ bản và dẫn
xuất để đo các đại lượng từ.
- Tìm hiểu tự nhiên: Thực hiện thí nghiệm để mô tả được hướng của lực từ tác dụng
lên đoạn dây dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường.
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được biểu thức tính lực F=BILsinθ . 3. Phẩm chất
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập vật lí.
- Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập.
- Cẩn thận, chặt chẽ trong suy luận
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Đối với giáo viên:
- SGK, SBT, SGV Vật lí 12, Kế hoạch bài dạy.
- Hình ảnh và bảng trong SGK: hình 2.1 đến 2.8 bảng 2.1. 2.2 (SGK).
- Video liên quan đến lực từ, cảm ứng từ. - Phiếu học tập.
- Máy chiếu, máy tính (nếu có).
2. Đối với học sinh:
- SGK, SBT Vật lí 12.
- Dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
- Dụng cụ thí nghiệm:
+ Bộ 1: Khung dây dẫn, nam châm, lò xo, giá treo, dây dẫn được nối đến các nguồn điện.
+ Bộ 2: Đoạn dây dẫn, nam châm, cân.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 2
a. Mục tiêu: Gợi nhu cầu học tập, tìm hiểu về tác dụng lực của từ trường.
b. Nội dung: GV cho HS thảo luận về câu hỏi, HS phát biểu ý kiến của bản thân về kiến
thức đã học kết hợp với kinh nghiệm thực tế, từ đó GV định hướng HS vào nội dung của bài học.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu bài học.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV đặt câu hỏi:
Ta đã biết, đại lượng đặc trưng cho tác dụng lực của điện trường là cường độ điện
trường. Đại lượng nào đặc trưng cho tác dụng lực của từ trường?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS thảo luận, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét chung và dẫn dắt vào bài học mới: Bài học hôm nay chúng ta cùng đi tìm
hiểu về phương và chiều của lực từ, cảm ứng từ, độ lớn của cảm ứng từ.– Bài 2. Lực từ
tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện . Cảm ứng từ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tìm hiểu về lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện
a. Mục tiêu: HS xây dựng được định nghĩa và xác định được phương, chiều của lực từ
tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện.
b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện theo các hoạt động trong SGK để thực hiện
thí nghiệm, và nêu được phương chiều của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện.
c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để tìm hiểu về
lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện.
d. Tổ chức thực hiện: 3
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN
- GV chia lớp thành 6 – 8 nhóm.
ĐOẠN DÂY DẪN MANG
- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và đề xuất phương DÒNG ĐIỆN án thí nghiệm. 1. Thí nghiệm
- GV phát dụng cụ thí nghiệm cho các nhóm và yêu 2. Phương của lực từ tác dụng
cầu HS tiến hành thí nghiệm theo nội dung Thực lên đoạn dòng điện
hành, khám phá (SGK – tr59)
- Lực từ tác dụng lên đoạn dòng
điện đặt trong từ trường có
phương vuông góc với mặt
phẳng chứa đoạn dòng điện và
đường sức từ tại điểm khảo sát.
3. Chiều của lực từ tác dụng
lên đoạn dòng điện
- Đặt bàn tay trái sao cho các
- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và trả lời nội dung
đường sức từ đâm xuyên vào
Câu hỏi (SGK – tr58)
lòng bàn tay, chiều từ cổ tay
+ Câu hỏi 1 (SGK – tr58): Mô tả chiều lực điện tác
đến ngón tay trùng với chiều
dụng lên điện tích ở trong điện trường.
dòng điện, ngón cái choãi ra 900
+ Câu hỏi 2 (SGK – tr58): Làm thế nào để xác
chỉ chiều của lực từ tác dụng lên
định hướng của lực từ do từ trường tác dụng lên đoạn dòng điện.
một đoạn dòng điện?
- Từ nội dung thảo luận, GV rút ra phương của lực từ.
- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và trả lời nội dung
Câu hỏi (SGK – tr60)
+ Câu hỏi 3 (SGK – tr60): Trường hợp nào trong
Hình 2.4 có lực từ tác dụng lên đoạn dòng điện?
Tìm phương và chiều của lực từ trong trường hợp 4