Giáo án Phân tích một tác phẩm truyện Ngữ Văn 9 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT……… : VIẾT
PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- HS nhận diện và xác định được bài văn phân tích một tác phẩm truyện đảm bảo
các bước: chuẩn bị trước khi viết (xác định đề tài, mục đích, thu thập tư liệu); tìm ý
và lập dàn ý; viết bài; chỉnh sửa bài viết, rút kinh nghiệm;
- HS viết được bài văn phân tích một tác phẩm truyện. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến đề bài;
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân;
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận;
- Năng lực viết, tạo lập văn bản. 3. Phẩm chất:
- Ý thức tự giác, tích cực trong học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của GV - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà.
2. Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS huy động tri thức đã có để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau
học các bước để viết được bài văn Phân tích một tác phẩm truyện.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu một số điểm cần lưu ý khi viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện
a. Mục tiêu: Xác định được một số điểm cần lưu ý khi viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện
b. Nội dung: Hs sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV -
DỰ KIẾN SẢN PHẨM HS
Bước 1: chuyển giao nhiệm I. Tìm hiểu chung vụ
1.1. Ở những lớp dưới, các em đã được học - GV yêu cầu HS:
cách viết bài văn nghị luận phân tích một tác
+ Bài văn phân tích một tác phẩm truyện. Sách Ngữ văn 9 tiếp tục rèn
phẩm truyện là gì?
luyện kĩ năng phân tích và viết kiểu bài văn
+ Theo em khi viết bài văn
phân tích một tác phẩm nghị luận này.
truyện cần lưu ý những điểm Bài văn phân tích một tác phẩm truyện cần nào?
phân tích được nội dung chủ đề; dẫn ra và
- HS thực hiện nhiệm vụ.
phân tích tác dụng của một số nét đặc sắc về
Bước 2: HS trao đổi thảo hình thức nghệ thuật được dùng trong tác
luận, thực hiện nhiệm vụ
phẩm, từ đó, nêu lên nhận xét, đánh giá của
- HS nghe và đặt câu hỏi liên bản thân về hiệu quả thẩm mĩ của những nét quan đến bài học; đặc sắc ấy.
- HS trình bày sản phẩm.
Khi viết bài văn phân tích một tác phẩm
Bước 3: Báo cáo kết quả truyện cần tránh sa đà vào kể lại nội dung
hoạt động và thảo luận
văn bản mà không phân tích, lí giải, đánh
- HS trình bày sản phẩm thảo giá,… các phương diện nội dung và hình luận;
thức của tác phẩm hoặc vừa kể lại, vừa
- GV gọi HS nhận xét, bổ “chêm xen” các nhận xét tản mát, vụn vặt.
sung câu trả lời của bạn.
Các ý kiến, nhận xét về tác phẩm cần được
Bước 4: Đánh giá kết quả khái quát thành luận điểm và được làm rõ
thực hiện nhiệm vụ
bằng việc phân tích dựa trên văn bản của
- GV nhận xét, bổ sung, chốt nhà văn cùng sự cảm nhận của bản thân. Số
lại kiến thức → Ghi lên lượng luận điểm trong bài viết tuỳ thuộc vào bảng.
sự phức tạp, phong phú,… của tác phẩm cần
phân tích nhưng thông thường, khoảng từ 2 -
3 luận điểm chính được nêu lên và làm rõ
trong bài viết là phù hợp.
Bài văn phân tích một tác phẩm truyện có
thể yêu cầu phân tích toàn bộ tác phẩm,
đoạn trích hoặc tập trung vào một số yếu tố
nội dung, hình thức của tác phẩm truyện.
1.2. Để viết bài phân tích một tác phẩm
truyện, các em cần chú ý:
- Đọc kĩ văn bản truyện, xác định chủ đề của truyện.
- Xác định các đặc sắc nghệ thuật của truyện
như: nhan đề, ngôi kể, cốt truyện, tình
huống truyện, nhân vật, ngôn ngữ của nhân
vật và của người kể chuyện…; làm rõ tác
dụng của những yếu tố này trong việc thể
hiện chủ đề, ý nghĩa của tác phẩm.
- Xác định các luận điểm trong bài viết; lựa
chọn các bằng chứng từ tác phẩm truyện cho mỗi luận điểm.
- Liện hệ, so sánh với những tác giả, tác
phẩm khác có cùng đề tài, chủ đề để nhận
xét điểm gặp gỡ và sáng tạo tiếng của tác
giả được thể hiện trong tác phẩm truyện;
liên hệ với bối cảnh đọc hiện tại, với bản
thân để suy nghĩ, nhận xét về tác động, ý
nghĩa của tác phẩm với người đọc và với chính bản thân em.
Hoạt động 2: Thực hành viết theo các bước
a. Mục tiêu: Nắm được các viết bài văn.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện: