Giáo án Phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu. Xác suất của biến cố Toán 9 Cánh diều

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
CHƯƠNG VI. MỘT SỐ YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT
BÀI 4. PHÉP THỬ NGẪU NHIÊN VÀ KHÔNG GIAN MẪU. XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ (4 TIẾT) I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
- Nhận biết được phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu.
- Tính được xác suất của biến cố bằng cách kiểm đếm số trường hợp có thể và số
trường hợp thuận lợi trong một số mô hình xác suất đơn giản. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán
học; giải quyết vấn đề toán học.
- Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để
giải thích khái niệm phép thử, không gian mẫu.
- Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán
gắn với phép thử ngẫu nhiên.
- Giải quyết vấn đề toán học: mô tả không gian mẫu, tính các trường hợp xảy ra
của các phép thử ngẫu nhiên, tính xác suất của biến cố.
- Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
- Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng máy tính cầm tay. 3. Phẩm chất
- Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
- Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
- Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt
động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS:
- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống xuất hiện trong thực tế để HS tiếp cận với phép thử ngẫu nhiên.
b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, từ đó nảy sinh nhu cầu tìm hiểu các phép thử ngẫu nhiên.
c) Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi và hoàn thiện các bài tập được giao.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV trình chiếu câu hỏi mở đầu, cho HS suy nghĩ và trả lời.
Đội văn nghệ của lớp 9A có 3 bạn nam và 3 bạn nữ. Cô giáo phụ trách đội chọn
ngẫu nhiên hai bạn từ 6 bạn đó để hát song ca. Xét biến cố sau: ”Trong 2 bạn được
chọn ra, có 1 bạn nam và 1 bạn nữ”.
Làm thế nào để tính được xác suất của biến cố ngẫu nhiên nói trên?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và
thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt
HS vào tìm hiểu bài học mới: “Trong bài học này các em sẽ được học cách tính xác
suất của một biến cố liên quan tới phép thử ngẫu nhiên và đây là một kiến thức quan
trọng, được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống”.
⇒ PHÉP THỬ NGẪU NHIÊN VÀ KHÔNG GIAN MẪU. XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu a) Mục tiêu:
- HS nhận biết được phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu. b) Nội dung:
- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu
hỏi, thực hiện HĐ1, Luyện tập 1 và các Ví dụ.
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu
hỏi, HS nhận biết được phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu.
d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao I. Phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu nhiệm vụ:
- GV cho HS hoạt động HĐ1
nhóm thực hiện HĐ1
a) HS thực hiện hành động tung một đồng xu.
- Từ kết quả của HĐ1, GV b) Ta có Ω = {Sấp; Ngửa}. giới thiệu:
Tập hợp Ω có 2 phần tử. + Phép thử + Tập hợp Ω
+ HS lấy các ví dụ tương tự
về phép thử ngẫu nhiên.
→ HS khái quát về khái Ghi nhớ
niệm phép thử ngẫu nhiên Có những phép thử mà tập hợp Ω gồm các kết quả có và không gian mẫu.
thể xảy ra của phép thử đó hoàn toàn xác định. Tuy
nhiên, các kết quả xảy ra có tính ngẫu nhiên, ta
không thể đoán trước được. Những phép thử như thế
+ GV chú ý cho HS về khái gọi là phép thử ngẫu nhiên (gọi tắt là phép thử) và
niệm đồng khả năng, kết tập hợp Ωgọi là không gian mẫu của phép thử. quả thuận lợi. Chú ý:
 Các kết quả có thể xảy ra của một phép thử có khả
năng xuất hiện như nhau được gọi là đồng khả năng.
- HS đọc – hiểu Ví dụ 1 và  Kết quả thuận lợi cho biến cố A là một kết quả có
thực hiện lần lượt từng thể của phép thử làm cho biến cố A xảy ra. bước.
Ví dụ 1: SGK – tr.36
- GV cho HS thực hiện cá Hướng dẫn giải: SGK – tr.36 nhân Luyện tập 1. Luyện tập 1
+ Sau đó, GV chỉ định 1 HS a) Những kết quả có thể xảy ra đối với số xuất hiện
lên bảng thực hiện giải bài trên thẻ được rút ra là: số 1; số 2; số 3; số 4; số 5; số toán.
6; số 7; số 8; số 9; số 10; số 11; số 12.
+ HS dưới lớp nhận xét, bổ b) Không gian mẫu của phép thử là: sung
Ω = {Số 1; số 2; số 3; số 4; số 5; số 6; số 7; số 8; số + GV chốt đáp án. 9; số 10; số 11; số 12}.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.
- HĐ cặp đôi, nhóm: các
thành viên trao đổi, đóng
góp ý kiến và thống nhất đáp án.
Cả lớp chú ý thực hiện các
yêu cầu của GV, chú ý bài