Giáo án Sự nở vì nhiệt Vật lí 8 Kết nối tri thức

Bài 29. Sự nở vì nhiệt
Thời gian thực hiện: 3 tiết I. Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, HS sẽ đạt được: 1. Kiến thức
- Mô tả được hiện tượng sự nở vì nhiệt của các chất (chất rắn, chất lỏng, chất khí).
- Nhận biết được các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
- Nhận biết được các chất rắn, chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
- Thực hiện được thí nghiệm để chứng tỏ được các chất (rắn, lỏng) khác nhau nở vì
nhiệt khác nhau; các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
- Lấy được ví dụ về công dụng và tác hại của sự nở vì nhiệt.
- Vận dụng kiến thức về sự truyền nhiệt, sự nở vì nhiệt, giải thích được một số hiện
tượng đơn giản thường gặp trong thực tế. 2. Năng lực 2.1. Năng lực chung
- Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu vể sự nở vì nhiệt của các chất.
- Giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để phát biểu khái niệm về sự nở
vì nhiệt của các chất; Hoạt động nhóm một cách hiệu quả theo đúng yêu cầu của GV,
đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày ý kiến.
- Giải quyết vấn để và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm giải
quyết các vấn để trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập.
2.2. Năng lực khoa học tự nhiên
- Nhận thức khoa học tự nhiên: Phát biểu được khái niệm sự nở vì nhiệt; Nêu được
các chất rắn, lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau, các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
- Tìm hiểu tự nhiên: Quan sát quá trình thí nghiệm để rút ra chất khí nở vì nhiệt nhiều
hơn chất lỏng (chất khí nở nhiều nhất), chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn, chất
rắn nở vì nhiệt ít nhất. 1


- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giải thích được một số hiện tượng thường gặp 3. Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân. Có trách
nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ quan sát và hình
thành các kiến thức về sự nở vì nhiệt.
- Cẩn thận, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá về sự nở vì nhiệt của các chất
- Chăm học, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân nhằm tìm
hiểu về sự nở vì nhiệt.
- Trung thực, cẩn thận trong thực hành, ghi chép kết quả thí nghiệm …
II. Thiết bị dạy học và học liệu
- Tranh, video có liên quan bài giảng.
- Link sự nở vì nhiệt của chất lỏng:
https://www.youtube.com/watch?v=-7Ksendtijc
- Link sự nở vì nhiệt của chất rắn và chất khí: https://www.youtube.com/watch? v=09181WcgcgA
- Các hình ảnh theo sách giáo khoa; - Máy chiếu, bảng nhóm; - Phiếu học tập.
III. Tiến trình dạy học
Hoạt động 1: Xác định vấn đề học tập (5 phút)
a. Mục tiêu: Phát triển năng lực tìm tòi, khám phá, phát hiện vấn đề nghiên cứu.
b. Nội dung: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế
cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
*Chuyển giao nhiệm vụ học tập
Bài 29. Sự nở vì nhiệt 2


- GV đặt câu hỏi và yêu cầu HS trả lời:
Các phép đo chiều cao tháp vào ngày 01/01/1890 và
ngày 01/07/1890 cho thấy, trong vòng 6 tháng tháp
cao thêm hơn 10 cm. Tại sao lại có sự kì lạ đó?
Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể “lớn lên” được hay sao?
*Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS lắng nghe, suy nghĩ và đưa ra câu trả lời.
Dự kiến câu trả lời: tháp bị nở dài ra, .......
*Báo cáo kết quả và thảo luận
- Cá nhân HS trả lời câu hỏi GV đưa ra.
*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, bổ sung.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
2.1. Hoạt động 2.1: Sự nở vì nhiệt của chất rắn (30 phút)
a. Mục tiêu: Thực hiện thí nghiệm như hình 29.1 SGK để minh hoạ được sự nở vì nhiệt của chất rắn.
b. Nội dung: HS tiến hành thí như hình 26.2 thực hành theo nhóm để hoàn thiện
Phiếu học tập số 1 theo hướng dẫn của GV.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 – NHÓM ........... Chiều dài Chiều dài Chiều dài Nhận xét Lần thí nghiệm thanh đồng thanh nhôm thanh sắt Khi chưa đốt nóng Khi đã đốt nóng Khi bị làm lạnh 3


Chất rắn ................. khi nóng lên, Kết luận
Chất rắn ............ khi lạnh đi.
Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt ...............................
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS trên phiếu học tập
Chất rắn nở ra khi nóng lên,
Chất rắn co lại khi lạnh đi.
Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. Sự nở vì nhiệt của chất rắn
- GV chuẩn bị dụng cụ cho từng nhóm và hướng Chất rắn nở ra khi nóng lên,
dẫn HS tiến hành thí nghiệm theo SGK hình Chất rắn co lại khi lạnh đi.
29.1. – GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi trong phiếu Các chất rắn khác nhau nở vì
học tập. Chú ý hướng dẫn HS thật chu đáo.
nhiệt khác nhau
* Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc theo nhóm thực hiện các bước như
hình 29.1 SGK và trả lời các câu hỏi trên phiếu học tập.
* Báo cáo kết quả và thảo luận
HS các nhóm trình bày đáp án trên phiếu học tập.
* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, bổ sung cho nhau.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
- GV nêu kết luận sự nở vì nhiệt của chất rắn.
2.2. Hoạt động 2.2: Tìm hiểu về băng kép (20 phút)
a. Mục tiêu: Thực hiện thí nghiệm để minh hoạ ứng dụng của sự nở vì nhiệt trong
đóng ngắt mạch điện tự động. 4