Giáo án Tần số ghép nhóm. Tần số tương đối ghép nhóm Toán 9 Cánh diều

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
CHƯƠNG VI. MỘT SỐ YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT
BÀI 3. TẦN SỐ GHÉP NHÓM. TẦN SỐ TƯƠNG ĐỐI GHÉP NHÓM (4 TIẾT) I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
- Thiết lập được bảng tần số ghép nhóm, bảng tần số tương đối ghép nhóm.
- Thiết lập được biểu đồ tần số tương đối ghép nhóm (ở dạng biểu đồ cột hoặc biểu đồ đoạn thẳng).
- Nhận biết được mối liên hệ giữa thống kê với những kiến thức của các môn
học khác trong Chương trình lớp 9 và trong thực tiễn. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán
học; giải quyết vấn đề toán học.
- Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để
tìm hiểu bảng tần số ghép nhóm, tần số tương đối ghép nhóm.
- Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán
gắn với bảng tần số ghép nhóm, tần số tương đối ghép nhóm.
- Giải quyết vấn đề toán học: sử dụng cách giải và lập luận của bảng tần số ghép
nhóm, tần số tương đối ghép nhóm để vẽ biểu đồ tương đối ghép nhóm.
- Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
- Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng máy tính cầm tay, thước kẻ, ê ke,….. 3. Phẩm chất
- Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
- Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
- Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt
động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS:
- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống xuất hiện bài toán ghép nhóm mẫu số liệu.
b) Nội dung: GV tổ chức cho HS thu thập dữ liệu bằng phiếu hỏi.
c) Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi và hoàn thiện các bài tập được giao.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV trình chiếu câu hỏi mở đầu, cho HS suy nghĩ và trả lời.
Bảng 25 thống kê mật độ dân số (đơn vị: người/km2) của 37 tỉnh, thành phố thuộc
các vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Đồng
bằng sông Cửu Long (không kể Thành phố Hồ Chí Minh) ở năm 2021.
Bảng 25 là loại bảng thống kê như thế nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và
thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt
HS vào tìm hiểu bài học mới: “Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm
một dạng bảng thống kê mới. Bảng thông kê này được xác định như thế nào? Chúng
ta cùng tìm hiểu bài hôm nay”.
⇒ TẦN SỐ GHÉP NHÓM. TẦN SỐ TƯƠNG ĐỐI GHÉP NHÓM
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Mẫu số liệu ghép nhóm. Tần số ghép nhóm. Bảng tần số ghép nhóm. a) Mục tiêu:
- Nhận biết mẫu số liệu ghép nhóm.
- Thiết lập được bảng tần số ghép nhóm, bảng tần số tương đối ghép nhóm. b) Nội dung:
- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu
hỏi, thực hiện HĐ1; 2, Luyện tập 1; 2 và các Ví dụ.
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu
hỏi, HS nhận biết mẫu số liệu ghép nhóm.
d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Mẫu số liệu ghép nhóm
NV1: Tìm hiểu mẫu số liệu ghép nhóm
- GV cho HS quan sát và thực HĐ1
hiện yêu cầu của phần HĐ1
a) Mẫu số liệu trên có 18 giá trị khác nhau.
Đó là: 150; 152; 153; 156; 157; 158; 159;
160; 161; 163; 164; 165; 166; 167; 168; 169; 172; 174.
b) Không nên dùng bảng tần số (hay bảng
tần số tương đối) để biểu diễn mẫu số liệu
- GV dẫn dắt để học sinh nhận thống kê đó.
tháy lập bảng tần số (hay bảng Nhận xét: SGK – tr.24
tần số tương đối) sẽ gặp khó Kết luận
khăn, do đó giới thiệu mẫu số liệu Trong thống kê, ta quy ước: ghép nhóm.
 Nửa khoảng ¿ là tập hợp các giá trị x của
số liệu sao cho x≥ a và x<b;
 Độ dài của nửa khoảng ¿ là b−a;
 Khi một nhóm ứng với nửa khoảng ¿ thì ta
gọi a là đầu mút trái và b là đầu mút phải của
- HS đọc – hiểu Ví dụ 1 : GV nhóm đó.
hướng dẫn HS thực hiện chọn các Ví dụ 1: SGK – tr.25 nửa khoảng tương ứng.
Hướng dẫn giải: SGK – tr.25
- GV cho HS thực hiện cá nhân Luyện tập 1 Luyện tập 1.
Trong mẫu số liệu đó, số liệu có giá trị nhỏ
+ Sau đó, GV chỉ định 1 HS lên nhất là 6,6, số liệu có giá trị lớn nhất là 9,4.
bảng thực hiện giải bài toán.
Vì thế, ta có thể chọn nửa khoảng [6,5; 9,5)
+ HS dưới lớp nhận xét, bổ sung
sao cho giá trị của mỗi số liệu trong mẫu số + GV chốt đáp án.
liệu đều thuộc nửa khoảng [6,5; 9,5).
Vì độ dài của nửa khoảng [6,5; 9,5) bằng 9,5
– 6,5 = 3 nên ta có thể phân chia nửa khoảng
đó thành năm nửa khoảng có độ dài bằng
nhau là: [6,5; 7,1), [7,1; 7,7), [7,7; 8,3), [8,3; 8,9), [8,9; 9,5).
- GV khái quát cách chuyển mẫu Vậy ta có thể ghép nhóm mẫu số liệu đã cho
số liệu không ghép nhóm thành theo năm nhóm ứng với năm nửa khoảng đó. mẫu số liệu ghép nhóm. Kết luận
+ GV chú ý cho HS đầu mút của Để chuyển mẫu số liệu không ghép nhóm
các nhóm có thể không phải là thành mẫu số liệu ghép nhóm, ta có thể thực