Giáo án Thực hành đọc hiểu: Chiếc lược ngà Ngữ Văn 9 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT……… : CHIẾC LƯỢC NGÀ (Trích) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Nhận biết được đặc điểm của thể loại truyện ngắn.
- Nhận biết và phân tích được nhân vật, sự việc, cốt truyện trong văn bản.
- Xác định và phân tích được đối thoại, độc thoại nội tâm ; sự kết hợp các yếu tố
biểu cảm trong văn bản tự sự.
- Xác định và phân tích được tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa truyện;
- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện với các truyện có cùng chủ đề. 3. Phẩm chất:
- Trân trọng tình cảm cha con sâu nặng trong mọi hoàn cảnh.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề. - GV đặt câu hỏi:
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: - Hs nhận nhiệm vụ.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Trong cuộc sống có rất nhiều
tình huống éo le xảy ra nhất là trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt để thể hiện và
thử thách tình cảm con người ."Chiếc lược ngà" của nhà văn Nguyễn Quang Sáng
được xây dựng trên cơ sở những tình huống thật ngặt nghèo trong những năm
kháng chiến chống Mĩ gian lao ở miền Nam.Qua đó khắc sâu tình cảm cha con
sâu nặng của người cán bộ chiến sĩ .
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Đọc văn bản
a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác phẩm.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung - GV yêu cầu HS: 1. Tác giả
+ Trình bày những hiểu biết của em - Nguyễn Quang Sáng sinh năm 1932,
về tác giả Nguyễn Quang Sáng và quê ở An Giang.
tác phẩm Chiếc lược ngà.
- Ông là nhà văn quân đội trưởng thành
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, trong quân ngũ từ 2 cuộc k/c của dân tộc.
thực hiện nhiệm vụ
- Từ sau 1954 tập kết ra Bắc, viết văn
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan - Đề tài: Thường viết về cuộc sống và con đến bài học. người Nam Bộ
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt 2. Tác phẩm
động và thảo luận
- Xuất xứ: Viết năm 1966 khi tác giả hoạt
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
động ở chiến trường Nam Bộ được đưa
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu vào tập truyện cùng tên. Văn bản trong trả lời của bạn.
SGK là đoạn trích phần giữa truyện.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực - Thể loại: Truyện ngắn. hiện nhiệm vụ - Bố cục: 2 phần
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại + Cuộc gặp gỡ sau tám năm của cha con
kiến thức → Ghi lên bảng. ông Sáu
+ Tình cha con sâu nặng- Hình ảnh chiếc lược ngà
Hoạt động 2: Khám phá văn bản a. Mục tiêu:
- Nhận biết được đặc điểm của thể loại truyện ngắn.
- Nhận biết và phân tích được nhân vật, sự việc, cốt truyện trong văn bản.
- Xác định và phân tích được đối thoại, độc thoại nội tâm ; sự kết hợp các yếu tố
biểu cảm trong văn bản tự sự.
- Xác định và phân tích được tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM * NV1:
II. Tìm hiểu chi tiết
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
1. Tình huống truyện
- GV yêu cầu HS dựa vào văn bản - Cuộc gặp gỡ của 2 cha con ông Sáu
vừa đọc, trả lời câu hỏi:
sau 8 năm xa cách nhưng trớ trêu là bé - Nhóm 1:
Thu ko chịu nhận cha, đến lúc em nhận
+ Xác định tình huống truyện.
và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì lại
+ Chú ý đoạn truyện kể về nhân vật phải chia tay (đây là tình huống cơ bản
bé Thu trong những ngày ông Sáu của truyện)
về thăm nhà, tìm những chi tiết kể về - Ở khu căn cứ, ông Sáu dồn tất cả tình
lần đầu bé Thu gặp cha?
thương yêu và mong nhớ đứa con vào
+ Bé Thu đã tròn mặt nhìn đó là đôi việc làm cây lược ngà để tặng con
mắt nhìn như thế nào?
nhưng chưa kịp tặng thì ông đã hi sinh - Nhóm 2:
⇒ Tình phụ tử sâu sắc của hai cha con
+ Những ngày ông Sáu ở nhà diễn ông Sáu
biến thái độ, tình cảm của bé Thu 2. Diễn biến tâm lí và tình cảm của như thế nào?
bé Thu trong lần về thăm nhà