Giáo án Thực hành đọc hiểu: Kiều ở lầu Ngưng Bích Ngữ Văn 9 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT……… : KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích Truyện Kiều) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Nhận biết được thể loại của văn bản.
- Nhận diện đôi nét về tác giả, tác phẩm của văn bản.
- Xác định và phân tích được nỗi bẽ bàng, cô đơn, buồn tủi của Thúy Kiều khi bị
giam lỏng ở lầu Ngưng Bích và tấm lòng thuỷ chung,hiếu thảo của nàng.
- Xác định và phân tích được ngôn ngữ độc thoại và nghệ thuật tả cảnh ngụ tình
đặc sắc của Nguyễn Du. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa truyện;
- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện với các truyện có cùng chủ đề. 3. Phẩm chất:
- Căm phẫn khinh bỉ bọn buôn thịt bán người, đau đớn xót xa trước cảnh con người bị chà đạp.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Gia đình gặp tai hoạ, Kiều phải
bán mình cứu cha và em. Tưởng là bán mình làm vợ lẽ không ngờ bị MGS, Sở
Khanh lừa gạt bán vào lầu xanh.Ở đó Tú Bà bắt nàng tiếp khách làng chơi Kiều
nhất quyết không chịu nên đã bị Tú Bà mắng nhiếc, đánh đập; đau đớn, phẫn uất,
tủi nhục nàng định rút dao tự vẫn nhưng vì có Đạm Tiên báo mộng ngăn cản nên
đành thôi. Tú Bà sợ Kiều chết thì mất cả chì lẫn chài nên tìm cách xoa dịu, lập kế
đưa Kiều ra ở tạm lầu Ngưng Bích để chờ dịp tìm người đứng đắn sẽ gả cho
nhưng thực chất là bày mưu nham hiểm, giam lỏng nàng để thực hiện âm mưu mới
đê tiện hơn .. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích” là 1 bức tranh tâm tình đầy
xúc động. Đoạn trích giúp ta cảm nhận được tấm lòng chung thuỷ với người yêu
và tấm lòng hiếu thảo của nàng đối với cha mẹ thật sâu sắc.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Đọc văn bản
a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác giả, tác phẩm.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung - GV yêu cầu HS: 1. Tác giả
+ Trình bày những hiểu biết của em về - Nguyễn Du sinh năm 1765, mất năm
tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Kiều ở 1820, tên chữ là Tố Như, hiệu là lầu Ngưng Bích. Thanh Hiên.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực - Quê quán: làng Tiên Điền, huyện hiện nhiệm vụ Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến - Gia đình: Nguyễn Du sinh trưởng bài học.
trong một gia đình đại quý tộc, nhiều
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động đời làm quan và có truyền thống về và thảo luận
văn học. Cha là Nguyễn Nghiễm, đỗ
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
tiến sĩ, từng giữ chức Tể tướng. Chính
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả điều này là cái nôi nuôi dưỡng tài lời của bạn.
năng văn học của Nguyễn Du.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện - Thời đại: Cuộc đời Nguyễn Du gắn nhiệm vụ
bó sâu sắc với những biến cố lịch sử
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến của giai đoạn cuối thế kỉ XVIII – thức → Ghi lên bảng.
XIX. Đây là giai đoạn lịch sử đầy
biến động với hai đặc điểm nổi bật là
chế độ phong kiến Việt Nam khủng
hoảng trầm trọng và phong trào nông
dân khởi nghĩa nổi lên khắp nơi, đỉnh
cao là phong trào Tây Sơn. Yếu tố
thời đại đã ảnh hưởng sâu sắc tới ngòi
bút của Nguyễn Du khi viết về hiện thực đời sống.
- Cuộc đời: cuộc đời từng trải, phiêu
bạt nhiều năm trên đất Bắc, đi nhiều,
tiếp xúc nhiều đã tạo cho Nguyễn Du
vốn sống phong phú và niềm thông
cảm sâu sắc với những đau khổ của
nhân dân. Nguyễn Du là một thiên tài
văn học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn.
- Sự nghiệp văn học: sáng tác của
Nguyễn Du gồm những tác phẩm có
giá trị cả chữ Hán và chữ Nôm:
+ Sáng tác bằng chữ Hán: gồm ba tập
thơ là Thanh Hiên thi tập, Nam Trung
tạp ngâm, Bắc Hành tạp lục.
+ Sáng tác bằng chữ Nôm: Đoạn
trường tân thanh (thường gọi là
Truyện Kiều), Văn chiêu hồn
- Đặc điểm sáng tác: các tác phẩm đều
thể hiện tư tưởng, tình cảm, nhân cách của tác giả
+ Thể hiện tư tưởng nhân đạo: đề cao
giá trị nhân văn con người. Các tác