Giáo án Thực hành tiếng Việt trang 109 Ngữ Văn 9 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT……… : THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT TRANG 109 I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Nhận biết được lời dẫn và cách dẫn trong đoạn văn, văn bản.
- Lựa chọn được lời dẫn và cách dẫn phù hợp. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực nhận diện, phân biệt được cách sử dụng và trích dẫn tài liệu tham khảo 3. Phẩm chất:
- Có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của GV - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề.
c. Sản phẩm: câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- Chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài ngày hôm nay, Thực hành tiếng Việt trang 109.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC a. Mục tiêu:
- Nhận biết được lời dẫn và cách dẫn trong đoạn văn, văn bản.
- Lựa chọn được lời dẫn và cách dẫn phù hợp.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM * NV1:
Trong giao tiếp, tuỳ vào tình huống cụ thể,
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
ta có thể dẫn lại lời nói hay ý nghĩ của một - GV đặt câu hỏi:
người nào đó theo cách dẫn trực tiếp hoặc
+ Dẫn trực tiếp là gì? dẫn gián tiếp.
+ Dẫn gián tiếp là gì?
- Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực nói hay ý nghĩ của một người/một nhân vật. hiện nhiệm vụ
Phần dẫn trực tiếp thường được đặt trong
- HS thực hiện nhiệm vụ dấu ngoặc kép.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và Ví dụ: thảo luận
Thành xem trăn trở, tự nhủ: "Phải chăng
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
bức vẽ này chỉ cho ta chỗ bắt dế?".
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời (Bồ Tùng Linh, Dế chọi) của bạn.
- Dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nghĩ của một người/ một nhân vật theo cách nhiệm vụ
diễn đạt của mình. Phần dẫn gián tiếp
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức thường dùng kèm các từ “rằng”, “là” .... và → Ghi lên bảng.
không được đặt trong ngoặc kép.
Ví dụ: Phần “chuyện kia do ai nói ra” trong
câu “Nhưng nàng hỏi chuyện kia do ai nói
ra, thì lại giấu không kể lời con nói;...”
(Nguyễn Dữ, Chuyện người con gái Nam
Xương) là lời nói của Vũ Nương được dẫn gián tiếp. * NV2: Trả lời:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
Câu 1. (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập
- GV yêu cầu HS làm bài tập nhanh
1 – Chân trời sáng tạo):
Câu 1. (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 9 - Lời dẫn trực tiếp, lời nói của Thành: Nuôi
Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
vật hèn kém cuối cùng cũng vô dụng, chi
Xác định lời dẫn và cách dẫn trong bằng đem chọi lấy một tiếng cười. trường hợp sau:
Thành nghĩ: “Nuôi vật hèn kém cuối
cùng cũng vô dụng, chi bằng đem chọi
lấy một tiếng cười”.
Câu 2. (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập
(Bồ Tùng Linh, Dế chọi) 1 – Chân trời sáng tạo):
Câu 2. (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 9 a. Trong lời thoại của ông Giuốc-đanh,
Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
cụm từ cụ lớn được sử dụng 6 lần.
Đọc đoạn thoại sau và thực hiện các yêu Trong những lần ấy, lần 3,4,5 là lời dẫn cầu bên dưới:
trực tiếp, qua lời nhắc của ông Giuốc-đanh,
Thợ phụ - Bẩm cụ lớn, anh em chúng tôi cụm từ đó được đặt trong dấu ngoặc kép.
đội ơn cụ lớn lắm lắm.
b. Người thợ phụ lại đáp trả bằng cách gọi
Ông Giuốc-đanh – “Cụ lớn”, ồ, ồ, cụ ông là cụ lớn khiến ông Giuốc-đanh sung
lớn! Chủ mày thong thả tí đã. Cái tiếng
sướng, thỏa mãn và ban thưởng cho chúng.
“cụ lớn” đáng thưởng lắm. “Cụ lớn” Chi tiết này đã thể hiện thói ham hư vinh,
không phải là một tiếng tầm thường đâu danh vọng của ông Giuốc-đanh. Qua đó, có nhé.
thể thấy, tác giả đã sử dụng trào phúng để
Này, cụ lớn thưởng cho các chú đây.
chỉ trích những hành vi kiêu căng và khoe
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang) khoang của ông Giuốc-đanh.
a. Trong lời thoại của ông Giuốc-đanh, c.
cụm từ cụ lớn được sử dụng mấy lần? - Đoạn văn:
Trong những lần ấy, lần nào là lời dẫn và Sang cảnh sau của lớp kịch, tính cách
dẫn theo cách nào? Căn cứ vào đâu để em trưởng giả học đòi làm sang của ông khẳng định điều đó?
Giuốc-đanh tiếp tục được bộc lộ. Lần này
b. Cách ông Giuốc-đanh sử dụng cụm từ đến lượt tay thợ phụ lợi dụng ông ta. Nếu
cụ lớn như vậy cho thấy điều gì trong tâm anh này cứ gọi ông Giuốc-đanh như thông
lí, tính cách của ông ta?
thường (ông hoặc ngài) thì đã không có
c. Dựa vào đoạn thoại trên, hãy viết một chuyện gì xảy ra (và chắc cũng không được
đoạn văn tự sự dẫn trực tiếp lời nói của tiền uống rượu). Đằng này lại xưng tôn là
nhân vật thợ phụ và ông Giuốc-đanh.
“ông lớn”, lại đúng vào lúc ông đang mặc
lễ phục và say sưa với cảm giác trở thành - HS nhận nhiệm vụ
quý phái. Thế là y được thưởng vì tiếng
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực “ông lớn” sang trọng ấy. Tay thợ phụ ranh hiện nhiệm vụ
ma này nắm thóp được ông Giuốc-đanh thì
- HS thực hiện nhiệm vụ
liên tiếp tung ra những câu nịnh hót để moi - HS trình bày sản phẩm
tiền. Và y đã rất thành công. Những tiếng
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và “cụ lớn”, rồi “đức ông” đều đem lại cho y thảo luận
tiền thưởng. Không phải ông Giuốc-đanh
không nghĩ gì đến túi tiền của mình (Nó