Lý thuyết Sinh trưởng và phát triển ở động vật KHTN 7 Cánh diều

BÀI 31: SINH TRƯ N Ở G VÀ PHÁT TRI N Ể Đ Ở N Ộ G V T Ậ I. CÁC GIAI ĐO N Ạ SINH TRƯ N Ở G VÀ PHÁT TRI N Ể Đ Ở N Ộ G V T Ậ - Ở đ ng v ộ t ậ , sinh trư ng ở di n r
ễ a ở các mô và cơ quan c a c ủ ơ th . ể - Quá trình sinh trư ng ở và phát tri n ể bao g m ồ hai giai đo n ạ chính: giai đo n ạ phôi và h u ậ phôi. 1. Giai đo n phôi ạ - Ở giai đo n ạ này, h p ợ t ử phát tri n ể thành phôi, các t ế bào phôi phân hoá t o ạ thành các mô, cơ quan. Gà là đ ng v ộ t ậ đ t ẻ r ng ứ Th l ỏ à đ ng v ộ t ậ đ con ẻ - Ở đ ng v ộ t ậ đẻ tr ng, gi ứ ai đo n phôi ạ di n r ễ a trong tr ng đã t ứ h t ụ inh. - Ở đ ng v ộ t ậ đẻ con, giai đo n ạ phôi di n r ễ a trong c t ơ h m ể . ẹ 2. Giai đo n h ạ u phô ậ i - Di n ễ ra sau khi tr ng ứ n ở ho c
ặ sau khi con sinh ra. Giai đo n ạ này khác nhau gi a ữ các loài đ ng ộ v t ậ . - Ở m t ộ số loài đ ng ộ v t ậ nh ư ru i ồ , mu i ỗ , ch, ế châu ch u,… con ấ non n r ở a t t ừ r ng có ứ đ c ặ đi m ể hình thái khác v i ớ cơ th t ể rư ng ở thành. - Ở m t ộ số đ ng ộ v t ậ nh ư voi, chó, gà, con ngư i
ờ ,… con non sinh ra có đ c ặ đi m ể hình thái tư ng ơ t nh ự c ư t ơ h t ể rư ng t ở hành. Vòng đ i ờ c a ủ ch ế Vòng đ i ờ c a ủ chó II. TH C
Ự HÀNH QUAN SÁT CÁC GIAI ĐO N Ạ SINH TRƯ N Ở G VÀ PHÁT TRIỂN Đ Ở N Ộ G VẬT 1. Chu n ẩ b : ị Hình nh, ả video các giai đo n ạ sinh trư ng, ở phát tri n ể c a ủ m t ộ số đ ng ộ v t ậ và phi u quan s ế át. 2. Ti n hành ế
- Quan sát sinh trư ng và phát ở tri n c ể a đ ủ ng ộ v t ậ gi ở ai đo n ạ phôi và h u phôi ậ . - Vẽ s đ ơ ồ vòng đ i ờ phát tri n ể c a đ ủ ng v ộ t ậ quan sát đư c. ợ - Hoàn thành phi u quan s ế át. 3. Báo cáo k t ế quả - Trình bày k t ế qu quan s ả át theo phi u quan s ế át. S đ ơ ồ vòng đ i ờ c a m ủ uỗi III. M T Ộ SỐ N Ứ G D N Ụ G SINH TRƯ N Ở G VÀ PHÁT TRI N Ể TRONG TH C Ự TI N Ễ Con ngư i ờ ng ứ d ng ụ hi u ể bi t ế về sinh trư ng ở và phát tri n ể ở đ ng ộ v t ậ trong th c ự ti n nh ễ : ư - Đi u hoà s ề inh trư ng ở và phát tri n ể v ở t ậ nuôi b ng s ằ d ử ng các ụ lo i ạ vitamin, khoáng
chất kích thích sự trao đ i ổ ch t ấ , thúc đ y ẩ sinh trư ng, ở phát tri n ể c a ủ v t ậ nuôi (ví dụ
bổ sung vitamin A, C, D, E... cho l n, t ợ râu, bò). B s
ổ ung vitamin cho gia súc, gia c m ầ - Đi u ề khi n ể y u ế t ố môi trư ng ờ đ ể làm thay đ i ổ t c ố đ ộ sinh trư ng ở và phát tri n ể c a ủ v t
ậ nuôi (ví dụ chăn nuôi trâu, bò, l n) ợ b ng ằ cách đ m ả b o ả cân đ i ố ch t ấ lư ng, ợ số lư ng ợ th c ứ ăn; c i ả t o ạ chu ng ồ tr i ạ đủ ánh sáng, m
ấ vào mùa đông, mát vào mùa hè; tiêm phòng đ y đ ầ cho v ủ t ậ nuôi. Tiêm vaccine cho bò Chuồng tr i ạ thoáng, đ ánh s ủ áng - Tiêu di t ệ sâu h i ạ cây tr ng, ồ ví dụ d a ự vào hi u ể bi t ế về chu kì sinh trư ng ở và phát tri n ể c a ủ các loài sâu là: tr m ứ g → sâu → nh ng ộ → bư m ớ , các nhà khoa h c ọ đã tính toán về nhi t ệ độ sinh trư ng ở phù h p
ợ và dự tính ngày sâu b nh ệ trư ng ở thành, ngày s p ắ đẻ tr ng,… ứ Đi u ề này sẽ giúp tiêu di t ệ đư c ợ sâu b nh ệ t n ậ g c, ố ngay trư c ớ th i ờ đi m ể đẻ tr ng. ứ