Ngữ liệu ngoài sgk lớp 11 phần Văn bản nghị luận

1. Ngữ liệu 1:
1.1. Văn bản ngữ liệu
AI QUA LÀ BAO CHỐN XA… (Phạm Lữ Ân)
“Nhà” chỉ là một từ ngắn ngủi, nó không đồng nghĩa với sự bình yên, nhưng chúng ta
vẫn luôn khao khát rằng nó gắn với sự bình yên. Và khi nào “nhà” trái nghĩa với bình yên thì
đó là khởi đầu của sự bất hạnh.
Tôi tin rằng, mái nhà nào cũng từng có lúc đồng nghĩa với niềm vui và cả sự bình yên.
Nhưng bạn của tôi ơi, sự bình yên của nhà không phải là điều có sẵn. “Nhà” là phần cứng,
còn sự bình yên, hạnh phúc, niềm vui là phần mềm. Gia đình là phần cứng, còn tình yêu và sự
thấu hiểu là phần mềm.
Vậy cho nên, sự bình yên là thứ phải được thiết lập, và vì thế, có thể tái thiết lập. Nếu ta
là một phần của “nhà”, dù chỉ là một phần nhỏ, nếu ta thật mong muốn mái nhà thân yêu
của ta có được sự bình yên, hay lại có nó một lần nữ, thì ta phải tham gia vào quá trình thiết
lập đó. Bằng một nụ cười xoa dịu, bằng một câu nói vị tha, bằng sự yêu thương nhẫn nhịn,
bằng trái tim sẵn sàng sẻ chia, bằng một cái nắm tay thấu hiểu, hay có thể bằng một giọt
nước mắt. Dù thế nào, cũng không phải bằng sự buông xuôi. Để kéo những trái tim về gần
với nhau, Để biến “nhà” thành một nơi ta phải luyến tiếc khi rời xa và luôn mong mỏi quay về.
(Trích Ai qua là bao chốn xa…, Dẫn theo Nếu biết trăm năm là hữu hạn -
Phạm Lữ Ân, PhuongNam Book, NXB Hội nhà văn 2015, tr.6, 7)
1.2. Bộ câu hỏi đọc hiểu và viết
1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2. Theo tác giả, bằng những cách nào để ta có thể tham gia vào quá trình thiết lập
sự bình yên cho mái nhà thân yêu?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 3. Việc sử dụng biện pháp tu từ liệt kê có tác dụng như thế nào trong câu văn:
Bằng một nụ cười xoa dịu, bằng một câu nói vị tha, bằng sự yêu thương nhẫn nhịn, bằng
trái tim sẵn sàng sẻ chia, bằng một cái nắm tay thấu hiểu, hay có thể bằng một giọt nước mắt.
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 4. Anh/ chị hiểu gì về nội dung, ý nghĩa của các câu văn sau: “Nhà là phần cứng,
còn sự bình yên, hạnh phúc, niềm vui là phần mềm. Gia đình là phần cứng, còn tình yêu
và sự thấu hiểu là phần mềm.”?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 5. Từ nội dung của đoạn trích trên, anh/chị hãy khái quát và lí giải một thông điệp
có ý nghĩa nhất với bản thân?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
1.2.2. Câu hỏi viết
Câu 1: Từ nội dung đoạn trích trong văn bản “Ai qua là bao chốn xa…” của Phạm Lữ
Ân, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về trách nhiệm
của mỗi người trong việc giữ gìn và vun đắp sự bình yên trong gia đình. Gợi ý:
- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng
+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).
+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Xác định đúng vấn đề nghị luận
+ Trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của mỗi người trong việc giữ gìn và vun đắp sự bình yên trong gia đình. - Hệ thống ý 1. Giải thích vấn đề:
+ “Nhà” không chỉ là nơi trú ngụ vật chất mà còn là không gian tinh thần, nơi chứa đựng tình
yêu thương, thấu hiểu và bình yên.
+ “Giữ gìn và vun đắp sự bình yên trong gia đình” là hành động của mỗi thành viên để xây
dựng bầu không khí yêu thương, tôn trọng, và gắn bó trong tổ ấm của mình. 2. Bàn luận, phân tích:
+ Sự bình yên trong gia đình không tự nhiên có mà do mỗi người cùng nhau vun đắp qua yêu thương, sẻ chia, bao dung.
+ Mỗi cá nhân đều là một “phần mềm” góp phần tạo nên hạnh phúc chung.
+ Biết lắng nghe, cảm thông, tha thứ, nói lời yêu thương, kiềm chế nóng giận — đó là những
“nụ cười xoa dịu” hay “cái nắm tay thấu hiểu” mà tác giả nhắc đến.
- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục
+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.
+ Thể hiện được suy nghĩ về trách nhiệm của mỗi người trong việc giữ gìn và vun đắp sự bình yên trong gia đình.
- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:
+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả. - Sáng tạo
+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.
Đoạn văn tham khảo
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2: Từ nội dung đoạn trích trong văn bản “Ai qua là bao chốn xa…” của Phạm Lữ
Ân, anh/chị hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của
việc xây dựng và giữ gìn sự bình yên trong mái ấm gia đình. Gợi ý:
- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng
+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.
+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.
- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc xây dựng và giữ
gìn sự bình yên trong mái ấm gia đình.