Ngữ liệu ngoài sgk lớp 6 phần Truyện cổ tích

1. Ngữ liệu 1
1.1. Văn bản ngữ liệu
SỰ TÍCH HẠT THÓC GIỐNG
Thuở xưa có một ông vua cao tuổi mà không có con cái nên muốn tìm người nối ngôi.
Vua ra lệnh phát cho mỗi người dân một thúng thóc về gieo và giao hẹn: Ai thu được nhiều
thóc nhất sẽ được truyền ngôi và ai không có thóc sẽ bị trừng phạt.
Ở làng nọ có chú bé tên là Chôm mồ côi cha mẹ. Cậu cũng đi nhận thóc về và cố chăm
sóc mà không một hạt thóc nào nảy mầm. Đến vụ thu hoạch, mọi người chở thóc về kinh đô
thu nộp cho nhà vua. Chôm lo lắng, đến trước vua quỳ tâu:
- Tâu bệ hạ! Con không làm sao cho thóc của người nảy mầm được.
Mọi người sững sờ trước lời thú tội của Chôm, phen này sẽ bị phạt nặng nhưng nhà vua
đã đỡ chú bé dậy, ôn tồn nói:
- Trước khi phát thóc giống, ta đã cho luộc kĩ rồi. Lẽ nào chúng còn nảy mầm được sao?
Những xe thóc đầy ắp kia đâu phải thu được từ thóc giống của ta.
Rồi nhà vua dõng dạc tuyên bố:
- Trung thực là đức tính quý nhất của con người. Ta sẽ truyền ngôi cho chú bé trung
thực và dũng cảm này.
Trong câu chuyện, tất cả những người dân trong đất nước đều thua cậu bé, bởi họ
không dám công bố sự thật, họ sợ vua sẽ trừng phạt nên quên rằng sự thật mới là điều cần
được tôn trọng hàng đầu.
Qua câu chuyện trên đã khuyên chúng ta trung thực là đức tính quý giá nhất của con
người, chúng ta phải trung thực mọi lúc mọi nơi rồi sẽ nhận được những phần thưởng xứng
đáng như cậu bé trong câu chuyện trên.
(Nguyễn Đổng Chi, Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, tập 4,
NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 1975)
1.2. Bộ câu hỏi đọc hiểu và viết
1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 1: Câu chuyện trên được kể theo ngôi thứ mấy?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2: Nhân vật chính của câu chuyện trên là ai?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 3: Vì sao mọi người lại sững sờ trước lời thú tội của Chôm?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 4: Trong câu văn “Mọi người sững sờ trước lời thú tội của Chôm, phen này sẽ bị
phạt nặng nhưng nhà vua đã đỡ chú bé dậy, ôn tồn nói:”, từ nào là từ láy?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 5: Nhà vua phát cho mỗi người một thúng thóc giống đã luộc kĩ nhằm mục đích gì?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 6: Phần thưởng xứng đáng mà chú bé nhận được là gì?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 7: Trong câu chuyện, vì sao mọi người lại thua chú bé?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 8: Lí do nhà vua lại truyền ngôi cho chú bé?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 9. Nếu em là chú bé trong câu chuyện trên, em sẽ làm gì? Vì sao?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 10. Em rút ra được bài học gì từ câu chuyện trên?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
1.2.2. Câu hỏi viết
Câu 1: Viết đoạn văn khoảng 10 – 12 câu nêu suy nghĩ của em về nhân vật chú bé Chôm
trong câu chuyện “Sự tích hạt thóc giống”.Gợiý: Dàn ý
1. Mở đoạn: Giới thiệu nhân vật chú bé Chôm trong truyện Sự tích hạt thóc giống. 2. Thân đoạn:
- Chú bé Chôm là người trung thực, dũng cảm.
- Trong khi các bạn đều gian dối mang đến những bông lúa đẹp để dâng vua, Chôm vẫn mang
nộp cái thúng đất trơ trọi vì hạt thóc được phát đã luộc chín, không thể nảy mầm.
- Hành động ấy thể hiện sự ngay thẳng, không tham lam, không sợ bị khiển trách.
- Nhờ lòng trung thực, Chôm được vua khen ngợi và chọn làm người nối ngôi.
3. Kết đoạn: Chú bé Chôm để lại bài học quý giá: trong cuộc sống, sự trung thực luôn được
trân trọng và sẽ giúp con người gặt hái thành công, được mọi người tin yêu.
Đoạn văn hoàn chỉnh
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2: Viết bài văn kể lại một trải nghiệm buồn của em. Gợi ý:
1. Yêu cầu về kĩ năng: Đảm bảo kĩ năng của văn tự sự:
- Bố cục bài văn kể lại trải nghiệm hoàn chỉnh: đầy đủ mở bài, thân bài, kết bài.
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất, người kể chuyện xưng “em” hoặc “tôi”.
- Ngoài phương thức chính là kể, cần kết hợp các yếu tố miêu tả, biểu cảm.
- Sử dụng linh hoạt các yếu tố của truyện như: lời thoại, cốt truyện, nhân vật, sự việc, ý nghĩa truyện.
- Kể theo trình tự nhất định.
-Thể hiện cảm xúc chân thành, tự nhiên.
- Diễn đạt trong sáng, không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
2. Yêu cầu về nội dung :
- Học sinh có thể chọn kể về một trong những trải nghiệm mang đến cho
nhân vật “tôi” niềm vui, sự tự hào,hạnh phúc: chuyện vui trong học tập, kỷ niệm vui
với bạn bè, chuyến đi có ý nghĩa, ngày sinh nhật, một việc làm tốt,….
- Học sinh có thể có những cách trình bày khác nhau. Sau đây là một số gợi ý: 1. Mở bài
- Dẫn dắt, giới thiệu về trải nghiệm mà em muốn giới thiệu với mọi người.
Mẫu: Từ nhỏ đến nay, em đã có cho bản thân mình rất nhiều những trải nghiệm thú vị.
Nhưng điều làm em nhớ nhất, vẫn là một trải nghiệm diễn ra vào mùa hè năm ngoái. 2. Thân bài
- Giới thiệu thời gian, không gian, nhân vật trong cuộc trải nghiệm:
- Chuyện xảy ra vào lúc em bắt đầu nghỉ hè lớp 5
- Mỗi buổi chiều, em sẽ đi bơi ở hồ bơi gần nhà
- Vì thường xuyên đi bơi, nên em đã làm quen với một nhóm bạn thân ở đó
- Hôm nào chúng em cũng cùng nhau vui đùa, thi bơi với nhau
- Kể lại các sự việc của câu chuyện:
- Theo quy định của hồ bơi, em sẽ phải tắm qua và khởi động thật kĩ trước khi xuống hồ.
- Hôm nào em cũng làm đủ các bước, nhưng 1 lần do đến muộn và thấy các bạn đang bơi hết,
nên em đã khởi động qua loa rồi chạy vào
- Lúc đầu, em ngụp lặn và bơi lội rất bình thường, nhưng khi em bắt đầu bơi thi với các bạn
thì lại có chuyện không hay xảy ra
- Lúc gần về đích, do bơi quá mạnh và không khởi động kĩ, em đã bị chuột rút và chìm xuống nước
- May nhờ có các bạn kịp thời phát hiện, đỡ em vào bờ mới thoát khỏi nguy hiểm 3. Kết bài
- Rút ra ý nghĩa, sự quan trọng của trải nghiệm đối với người viết