Ngữ liệu ngoài sgk lớp 6 phần Truyện ngắn

1. Ngữ liệu 1
1.1. Văn bản ngữ liệu
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Khi hai người lên tới gác trên thì Giôn-xi đang ngủ. Xu kéo tấm mành mành xuống che
kín cửa sổ và ra hiệu cho cụ Bơ-mơn sang buồng bên cạnh. Sang đến nơi, họ ngoái ra ngoài
cửa sổ, sợ sệt nhìn cây thường xuân. Rồi họ nhìn nhau một lúc, không nói gì. Một cơn mưa
lạnh lẽo dai dẳng, lẫn với tuyết đang đổ xuống. Cụ Bơ-mơn mặc chiếc sơ mi cũ màu xanh,
trong tư thế một tay thợ mỏ già, ngồi trên cái ấm đun nước lật úp giả làm một tảng đá.
Sáng hôm sau, Xu tỉnh dậy sau khi chợp mắt được một giờ thì thấy Giôn-xi đang mở to
cặp mắt thẫn thờ nhìn tấm mành mành màu xanh đã kéo xuống.
– Kéo nó lên, em muốn xem, – Cô thều thào ra lệnh.
Xu làm theo một cách chán nản.
Nhưng, ô kìa sau trận mưa vùi dập và những cơn gió phũ phàng kéo dài cả một đêm,
tưởng chừng như không bao giờ dứt, vẫn còn một chiếc lá thường xuân bám trên bức tường
gạch. Đó là chiếc lá cuối cùng trên cây. Tuy ở gần cuống lá còn giữ màu xanh sẫm, nhưng
rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa, chiếc lá vẫn dũng cảm bám vào cành, cách mặt
đất chừng sáu thước.
– Đó là chiếc lá cuối cùng, – Giôn-xi nói. – Em tưởng chắc nó đã rơi đêm qua rồi. Em
nghe thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi và cùng lúc đó thì em cũng sẽ chết.
– Em thân yêu, – Xu nói, cúi khuôn mặt hốc hác xuống gần gối. Nếu em không còn muốn
nghĩ đến mình nữa thì hãy nghĩ đến chị. Chị sẽ làm gì đây?
Nhưng Giôn-xi không trả lời. Trong thế gian này, cái cô đơn nhất là một tâm hồn đã
chuẩn bị sẵn sàng cho chuyến đi xa xôi, bí ẩn của mình. Khi những sợi dây ràng buộc cô với
tình bạn và với thế gian này cứ lơi lỏng dần từng sợi một, ý nghĩ kì quặc kia hình như lại
càng choán lấy tâm trí cô mạnh mẽ hơn.
Ngày hôm đó trôi qua và ngay cả trong ánh hoàng hôn, họ vẫn trông thấy chiếc lá
thường xuân đơn độc bám chặt lấy cái cuống của nó trên tường. Và rồi khi màn đêm buông
xuống, gió bấc lại lồng lên, trong khi mưa vẫn đập mạnh vào cửa sổ và từ mái hiên thấp kiểu Hà Lan.
Khi trời vừa hửng sáng thì Giôn-xi, con người tàn nhẫn, lại ra lệnh kéo mành lên.
Chiếc lá thường xuân vẫn còn đó.
Giôn-xi nằm nhìn lá hồi lâu. Rồi cô gọi Xu đang quấy món cháo gà bên lò hơi đốt.
- Em thật là một con bé hư, chị Xu ạ, – Giôn-xi nói Có một cái gì đó đã làm cho chiếc lá
cuối cùng kia vẫn còn đấy để cho em thấy rằng mình đã tệ như thế nào. Muốn chết là một tội.
Giờ thì chị có thể cho em xin tí cháo và chút sữa pha ít rượu vang, và. . khoan, mang cho em
chiếc gương tay trước đã, rồi xếp những chiếc gối lại quanh em, để em ngồi dậy xem chị nấu nướng.
Một giờ sau cô lại nói:
– Xu ơi, em hi vọng một ngày nào đó sẽ được vẽ vịnh Na-pô-li (Naples).
Buổi chiều bác sĩ tới và khi ông ta về, Xu kiếm cớ theo ông ra ngoài hành lang.
- Được năm phần mười rồi – bác sĩ nói và cầm lấy bàn tay mảnh dẻ run rẩy của Xu. –
Chăm sóc chu đáo thì chị sẽ thắng. Bây giờ tôi phải xuống dưới nhà thăm một bệnh nhận
khác. Tên ông cụ là Bơ-mơn, hình như là một nghệ sĩ thì phải. Cũng lại chứng sưng phổi.
Ông cụ đã già yếu, bệnh tình nguy kịch, chẳng còn hi vọng gì, nhưng hôm nay ông cụ sẽ vào
nằm bệnh viện để được chăm sóc chu đáo hơn.
Hôm sau, bác sĩ bảo Xu: “Cô ấy khỏi nguy hiểm rồi. Chị đã thắng. Giờ chỉ còn bồi
dưỡng và chăm nom, thế thôi.”
Và buổi chiều hôm đó, Xu tới bên giường, nơi Giôn-xi đang nằm vui vẻ đan một chiếc
khăn choàng len màu xanh thẫm rất vô dụng. Xu ôm lấy cả người Giôn-xi lẫn những chiếc
gối. Chị có câu chuyện muốn nói với em, con chuột bạch của chị, cô nói. Hôm nay cụ Bơ-
mơn đã chết vì sưng phổi ở bệnh viện rồi. Cụ ấy ốm chỉ có hai ngày. Buổi sáng ngày thứ nhất,
bác gác cổng thấy cụ ấy ốm nặng trong căn phòng của cụ ở tầng dưới. Giày và áo quần của
cụ ướt sũng và lạnh buốt. Mọi người không thể hình dung cụ ấy đã ở đâu vào cái đêm khủng
khiếp như thế. Nhưng rồi họ tìm thấy một chiếc đèn bão còn cháy sáng, một chiếc thang đã bị
lôi ra khỏi để của nó, và vài chiếc bút lông rơi vung vãi, và bảng màu xanh vàng pha trộn lẫn
với nhau, và – em thân yêu ơi, hãy nhìn ra ngoài cửa sổ kia, nhìn chiếc lá thường xuân cuối
cùng ở trên tường. Em có lấy làm lạ là tại sao chẳng bao giờ nó rung rinh hoặc lay động khi
gió thổi không? Ồ, em thân yêu, đó chính là kiệt tác của cụ Bơ-mơn đấy, – cụ vẽ nó vào cái
đêm mà chiếc lá cuối cùng đã rụng.
(Ô Hen-ri, trích Chiếc lá cuối cùng, Ngô Vĩnh Viễn dịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1983)
1.2. Bộ câu hỏi đọc hiểu và viết
1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong ngữ liệu trên:
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2. Các nhân vật xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện là ai?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 3. Văn bản chứa đoạn trích thuộc thể loại nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 4. Các nhân vật chính trong tác phẩm Chiếc lá cuối cùng làm nghề gì?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 5. Tác giả O-hen-ri là người nước nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 6. Vì sao tác giả đặt tên truyện là “Chiếc lá cuối cùng”?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 7. Nhận xét về nhân vật cụ Bơ-men?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 8. Từ “Ồ” trong câu: “Ồ, em thân yêu” thuộc từ loại nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 9. Trong tác phẩm Chiếc lá cuối cùng, Giôn-xi đã được cứu sống nhờ vào điều gì?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 10. Đối với Giôn-xi Chiếc lá cuối cùng rụng hay không rụng có ý nghĩa như thế nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
1.2.2. Câu hỏi viết
Câu 1: Giới thiệu về một danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà em có dịp tham quan. Gợi ý:
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn thuyết minh.
b. Xác định đúng yêu cầu của đề: Giới thiệu về một danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà em có dịp tham quan.
c. Giới thiệu về danh lam thắng cảnh
HS có thể triển khai cốt truyện theo nhiều cách, nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau: 1. Mở bài
- Giới thiệu đối tượng thuyết minh: Tên danh lam thắng cảnh mà em muốn giới thiệu.
- Cảm nghĩ chung của em về danh lam thắng cảnh đó. 2. Thân bài * Giới thiệu khái quát:
- Vị trí địa lí, địa chỉ - Khung cảnh bao quát
(Nếu có thể em hãy giới thiệu chi tiết cách thức đi tới danh lam thắng cảnh này.) * Lịch sử hình thành:
- Thời gian xây dựng, nguồn gốc hình thành
- Ý nghĩa tên gọi hoặc tên gọi khác (nếu có)
* Giới thiệu về kiến trúc, cảnh vật
- Cấu trúc khi nhìn từ xa
- Chi tiết từng đặc điểm đặc sắc và nổi bật nhất của danh lam thắng cảnh
(Tại đây cần sử dụng các yếu tố tự sự, miêu tả để người đọc có thể hình dung hình ảnh của
đối tượng thuyết minh một cách chi tiết và đặc sắc nhất.)
* Ý nghĩa về lịch sử, văn hóa của đối tượng thuyết minh đối với: - Địa phương - Đất nước 3. Kết bài
- Khẳng định lại một lần nữa giá trị, ý nghĩa của danh lam thắng cảnh mà em thuyết minh ở
trên đối với địa phương hoặc đất nước.
- Nêu cảm nghĩ của bản thân về đối tượng thuyết minh.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.
e. Sáng tạo: Bố cục mạch lạc, lời kể sinh động, sáng tạo. Bài văn hoàn chỉnh
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….