80 Đề đọc hiểu Thơ hiện đại lớp 9

CHIỀU THU
I. PHẦN ĐỌC- HIỂU (4 điểm)
Đọc đoạn thơ sau :
Thăm thẳm trời xanh lộng đáy hồ,
Lúa trổ đòng tơ, ngậm cốm non,
Mùi hoa thiên lý thoảng chiều thu.
Lá dài vươn sắc lưỡi gươm con.
Con cò bay lả trong câu hát,
Tiếng chim mách lẻo cây hồng chín,
Giấc trẻ say dài nhịp võng ru.
Điểm nhạt da trời những chấm son. ...
Thong thả trăng non dựng cuối làng,
Lá thấp cành cao gió đuổi nhau,
Giữa nhà cây lá bóng xiên ngang.
Góc vườn rụng vội chiếc mo cau
Chiều con, cặm cụi đôi ngày phép,
Trái na mở mắt, nhìn ngơ ngác,
Ngồi bẻ đèn sao, phất giấy vàng.
Đàn kiến trường chinh tự thuở nào.
(Chiều thu, Nguyễn Bính- thơ và đời, NXB Văn học 2003)
Câu 1: (0,5 điểm) Xác định thể thơ của đoạn trích trên?
Câu 2: (1,0 điểm) Ghi lại những từ ngữ khắc họa hình ảnh thiên nhiên trong hai khổ
thơ đầu tiên. Qua những từ ngữ đó, em thấy thiên nhiên hiện lên như thế nào ?
Câu 3: (1,0 điểm) Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ trong khổ thơ sau:
Lúa trổ đòng tơ, ngậm cốm non,
Lá dài vươn sắc lưỡi gươm con.
Tiếng chim mách lẻo cây hồng chín,
Điểm nhạt da trời những chấm son.
Câu 4: (0,5 điểm) Hình ảnh của nhân vật trữ tình cặm cụi làm đèn trung thu cho con
qua hai câu thơ sau thể hiện điều gì?
Chiều con, cặm cụi đôi ngày phép,
Ngồi bẻ đèn sao, phất giấy vàng.
Câu 5: (1.0 điểm) Nhà thơ Nguyễn Bính đã cảm nhận chiều thu bằng những giác quan
nào? Theo em, nếu chỉ dùng thị giác để quan sát thiên nhiên thì nhà thơ có thể cảm nhận
được hết vẻ đẹp của chiều thu không? Vì sao?
Phần II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1(2,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) ghi lại cảm xúc của em trong hai khổ đầu bài thơ trên . Câu 2 (4,0 điểm):
"Em ơi em đất nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên đất nước muôn đời"
(Đất nước - Nguyễn Khoa Điểm)
Thế hệ đi trước đã không tiếc máu xương, xả thân vì Tổ quốc, là thế hệ đi sau,
may mắn sống trong thời bình, em và các bạn trẻ cần phải có trách nhiệm gì với đất
nước? Hãy viết một bài văn (khoảng 400 chữ) bày tỏ suy nghĩ về vấn đề: Trách nhiệm
của thế hệ trẻ đối với đất nước trong thời đại hiện nay. HƯỚNG DẪN CHẤM Phần/Câu Nội dung Điểm Phần I (4,0 điểm) 1 - Thể thơ 7 chữ 0,5 (0,5 điểm)
- Hình ảnh cảnh sắc thiên nhiên : Trời xanh, hoa thiên lí, con cò, 0,5 2
gió đuổi nhau, trái na, đàn kiến …
(1,0 điểm) - Thiên nhiên gần gũi, gắn bó với con người. Cảnh làng quên 0,5
bình lặng, yên ả, trong veo. *BPTT: 0,5
- Nhân hóa: lúa - ngậm , lá - vươn, chim - mách lẻo.
- Liệt kê các động từ hoạt động, trạng thái : trổ, ngậm, vươn…. 0,5 * Tác dụng:
+ Biện pháp tu từ nhân hóa thể hiện vẻ đẹp của những cây lúa
vào thời kỳ trổ bông xanh tốt , tràn đầy sức sống và âm thanh 3 bình yên của làng quê.
(1,0 điểm) + Phép liệt kê miêu tả thời kì sinh trưởng , phát triển vô cùng mạnh mẽ của cây lúa
+ Các phép tu từ làm câu văn thêm sinh động, tăng giá trị gợi hình, biểu cảm cao.
 Bức tranh thiên nhiên mùa thu: mộc mạc, gần gũi, có sự vận động, đầy sức sống 4
Thể hiện tình yêu thương của nhân vật trữ tình qua việc cặm cụi 0,5
(0,5điểm) làm đèn trung thu cho con
Tác giả cảm nhận chiều thu bằng thị giác, khứu giác, thính giác 0,5
Nếu chỉ dùng thị giác để quan sát thiên nhiên thì nhà thơ không 0,5 5
thể cảm nhận được hết vẻ đẹp của cảnh sắc chiều thu. Vì chỉ có
(1 điểm) thể cảm nhận bằng tất cả các giác quan ta mới thấy được trọn
vẹn những điều thú vị, những vẻ đẹp của thiên nhiên quanh ta.
PHẦN II (6,0 ĐIỂM) * Về hình thức:
- Đoa ̣n văn đảm bảo kết cấu hoàn chỉnh. 0,5
- Đảm bảo đúng ngữ pháp, chính tả, quy đi ̣nh về thể thức của
mô ̣t đoa ̣n văn. Đủ dung lươ ̣ng khoảng 200 chữ. 1 * Về nô ̣i dung: 1,5
(2,0 điểm) - Mở đoạn: Nêu nội dung khái quát hai khổ thơ đầu. - Thân đoạn:
+ Trình bày cảm xúc về khổ thơ theo một trình tự hợp lí.
+ Dẫn chứng một số từ ngữ, hình ảnh, nghệ thuật, gợi cảm xúc trong khổ thơ.
- Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và ý nghĩa của bài thơ đối với bản thân.
* Yêu cầu về hình thức: 1,0 điểm 1,0
- Biết cách viết bài văn nghị luận xã hội, vận dụng tốt các thao
tác lập luận kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng.
- Biết cách sử dụng dẫn chứng phù hợp để làm sáng tỏ vấn đề nghị luận.
- Diễn đạt mạch lạc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
* Về nội dung: 3,0 điểm
- Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
- Học sinh có thể trình bày suy nghĩ đưa ra lí lẽ riêng nhưng
phải hợp lí, có sức thuyết phục và đảm bảo nội dung cơ bản sau: a. Mở bài: 0,5
- Giới thiệu tổng quan về vấn đề nghị luận: Trách nhiệm của tuổi
trẻ đối với quê hương, đất nước. b. Thân bài: * Giải thích: 0,5
- Tuổi trẻ là giai đoạn trưởng thành, đẹp nhất, sung mãn nhất
trong cuộc đời của một con người. Ở thời kỳ này, con người
nuôi dưỡng đam mê, nhiệt huyết và khao
- Trách nhiệm của tuổi trẻ là công việc hay nghĩa vụ mà những 2
người trẻ tuổi cần phải thực hiện và hoàn thành
(4,0 điểm) * Trách nhiệm của tuổi trẻ: 1.0
- Có tình yêu và niềm tự hào về dân tộc, có ý thức tự lập, tự cường…
- Kế thừa và phát huy những giá trị lịch sử, văn hoá truyền thống.
- Tập trung vào việc học tập, trau dồi kiến thức để tự hoàn thiện,
rèn luyện sức khỏe, bồi đắp tâm hồn.
- Tham gia tích cực vào các hoạt động cộng đồng, cống hiến cho
đất nước: hiến máu nhân đạo, giữ vệ sinh môi trường, quyên
góp, ủng hộ giúp đỡ người khó khăn,…
- Lên án những hành vi phi pháp… ……
* Bằng chứng về những người trẻ tuổi cống hiến cho đất 0,5 nước
- Đó là câu chuyện của đoàn viên Nguyễn Thị Thanh Bích, sinh
viên Khoa Kinh doanh quốc tế, Trường ĐH Kinh tế (ĐH Đà
Nẵng) hiện là Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn Trường ĐH Kinh
tế. Gần 7 năm gắn bó với màu áo xanh Thanh niên, Thanh Bích
đã dành tuổi trẻ của mình để cống hiến cho công tác Đoàn - Hội.