Đề thi thử Ngữ văn trường Chu Văn An - Lạng Sơn lần 1 năm 2023

SỞ GD & ĐT SƠN LA
ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG KHỐI 12
TRƯỜNG THPT CHU VĂN THỊNH
MÔN: NGỮ VĂN – Lớp 12
Thời gian làm bài:120 phút, không kể thời gian phát đề MỤC TIÊU
- Kiểm tra mức độ kiến thức của học sinh cụ thể:
+ Kiến thức tiếng việt, làm văn
+ Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm + Kiến thức đời sống.
- Rèn luyện các kỹ năng cơ bản:
+ Kỹ năng đọc hiểu
+ Kỹ năng tạo lập văn bản (đoạn văn nghị luận xã hội, bài văn nghị luận văn học) I. ĐỌC HIỂU
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Trong cuộc sống, rất may hầu hết chúng ta được quyền lựa chọn theo ý mình, và chính sự
chọn lụa của ta mới mang đến những kết quả ý nghĩa. Có thể không phải lúc nào chúng ta cũng
hành động đúng đôi khi chúng ta có thể cảm thấy là mình không còn sự lựa chọn nào khác.
chủng ta buộc phải hành động như thể và chỉ có cách ấy. Nhưng thường thì chúng ta có quyền
lựa chọn. Khi nhận ra hầu hết những điều mình làm đều do lựa chọn, lúc đó chúng ta mới có thể
kiểm soát được cuộc sống của chính mình.
Bạn hãy thử trải nghiệm những điều sau đây xem sao. Trong 48 giờ kế tiếp, hãy loại bỏ các từ
"tôi phải" ra khỏi vốn từ của bạn và thay thế bằng "tôi sẽ". Đừng nói: "Tối nay tôi phải làm việc
khuya", thay vào đó, hãy nói: “Tôi sẽ làm việc khuya". Khi bạn chọn làm một điều gì đó tức là
bạn đang kiểm soát được cuộc sống của mình. Thay vì nói: "Tôi phải ở nhà", hãy nói: "Tôi muốn
ở nhà". Sử dụng thời gian có ý nghĩa chính mình là lựa chọn khôn khéo. Bạn là người chịu trách
nhiệm. Bạn nắm quyền kiểm soát cuộc đời mình — không ai khác ngoài bạn.
Trong cuộc sống những điều mà chúng ta buộc phải làm thật ra không nhiều. Bạn và tôi chọn
làm một số việc bởi vì chúng ta tin rằng đó là điều tốt nhất. Khi loại bỏ cụm từ "tôi phải" khỏi
kho từ vựng của mình, chúng ta đã nắm được quyền kiểm soát nhiều hơn.
(Sự lựa chọn của bạn, Steve Goodier, Sự mầu nhiệm của lòng quan tâm,
NXB Phụ nữ, 2010, tr.73-74)
Câu 1 (NB): Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. Trang 1


Câu 2 (TH): Theo đoạn trích khi nào thi chúng ta có thể kiểm soát được cuộc sống của chính mình?
Câu 3 (TH): Anh/ chị hiểu như thế nào là “quyền lựa chọn” được nhắc đến trong đoạn trích?
Câu 4 (VD): Anh/ chị có đồng tình với quan điểm: “Khi loại bỏ cụm từ “tôi phải” khỏi kho từ
vựng của mình, chúng ta đã nắm được quyền kiểm soát nhiều hơn” không? Vì sao? II. LÀM VĂN.
Câu 1 (VDC): Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng
200 chữ) về ý nghĩa của việc tự chịu trách nhiệm về những việc làm của bản thân. Câu 2 (VDC)
“...Lúc ấy đã khuya. Trong nhà ngủ yên, thì Mị trở dậy thổi lửa, ngọn lửa bập bùng sáng lên, Mị
lé mắt trông sang thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở. Dòng nước mắt lấp lãnh bò xuống hai hôm
má đã xám đen lại. Nhìn thấy tình cảnh thế, Mị chợt nhớ đệm năm trước, A Sử trói Mị, Mị cũng
phải trói đứng thế kia. Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng. xuống cổ, không biết lau đi
được. Trời ơi, nó bắt trói đứng người ta đến chết, nó bắt mình chết cũng thôi, nó bắt trói đến
chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này. Chúng nó thật độc ác. Cơ chừng này chỉ đêm
mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết. Ta là thân đàn bà, nó đã bắt ta về
trình ma nhà nó rồi, chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi... Người kia việc gì mà phải chết
thế. A Phủ... Mị phảng phất nghĩ như vậy. Đám than đã vạc hẳn lửa. Mị không thổi, cũng không
đứng lên. Mị nhớ lại đời mình, Mị lại tưởng tượng như có thể một lúc nào, biết đâu A Phủ chẳng
đã trốn được rồi, lúc đó bố con Pá Tra sẽ bảo là Mị đã cởi trói cho nó. Mị liền phải trói thay vào
đấy, Mị phải chết trên cái cọc ấy. Nghĩ thế, trong tình cảnh này, làm sao Mị cũng không thấy sợ...
Lúc ấy, trong nhà tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt, nhưng Mị tưởng như A
Phủ biết có người bước lại... Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây mây. A Phủ cứ thở phe từng
hơi, không biết mê hay tỉnh. Lần lần, đến lúc gỡ được hết dây trói ở người A Phủ thì Mị cũng hốt
hoảng. Mị chỉ thì thào được một tiếng “Đi ngay...”, rồi Mị nghẹn lại. A Phủ bỗng khuyu xuống
không bước nổi. Nhưng trước cái chết có thể đến nơi ngay, A Phủ lại quật sức vùng lên, chạy.
Mị đứng lặng trong bóng tối. Rồi Mị cũng vụt chạy ra. Trời tối lắm. Nhưng Mị vẫn băng đi.
(Trích Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài, Ngữ văn 12, tập 2,
Nxb Giáo dục Việt Nam, 2018, tr13,14)
Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị. Từ đó, nhận xét ngắn gọn về giá trị nhân đạo được
Tô Hoài gửi gắm trong đoạn trích trên. Trang 2

2 Trang 3


HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT I. ĐỌC HIỂU Câu 1
Phương pháp: Vận dụng những kiến thức đã học về các phương thức biểu đạt. Cách giải:
Phương thức biểu đạt chính: nghị luận. Câu 2
Phương pháp: Đọc kỹ tìm ý. Cách giải:
Chúng ta có thể kiểm soát cuộc sống của chính mình khi: những điều mình làm đều do lựa chọn. Câu 3
Phương pháp: Phân tích, lý giải. Cách giải:
"Quyền lựa chọn" trong đoạn trích có thể hiểu là:
+ Ta được phép tự lựa chọn những điều ta muốn làm, muốn thực hiện.
+ Ta làm lựa chọn nó một cách chủ động.
+ Ta lựa chọn trong tâm thế yêu thích, chứ không phải bắt buộc. Câu 4
Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. Cách giải:
Học sinh nêu quan điểm của bản thân mình, có lý giải cụ thể, phù hợp. Gợi ý:
- Đồng tình với quan điểm. - Vì:
+ Khi ta "lựa chọn" tức quyền chủ động thuộc về mình. Ta muốn làm gì, làm như thế nào đều do
ta quyết định. Khi ấy ta được tự chủ.
+ Khi ta "phải làm" tức là ta bị tước quyền chủ động, thực hiện công việc theo mệnh lệnh, khi đó
ta sẽ làm trong tâm thế bị ép buộc, không hứng thú.
=> Bởi vậy, khi loại bỏ được cụm từ "tôi phải" ra khỏi từ điển thì khi đó quyền kiểm soát cuộc
sống sẽ thuộc về chính bạn. II. LÀM VĂN Câu 1: Trang 4