Đề thi thử Ngữ văn trường Yên Thành - Nghệ An lần 1 năm 2023

SỞ GD & ĐT NGHỆ AN
ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG
TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH
KHỐI 12 MÔN: NGỮ VĂN – Lớp 12
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề MỤC TIÊU
✔ Kiểm tra mức độ kiến thức của học sinh cụ thể:
+ Kiến thức tiếng việt, làm văn
+ Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm.
+ Kiến thức đời sống.
✔ Rèn luyện các kỹ năng cơ bản:
+ Kỹ năng đọc hiểu
+ Kỹ năng tạo lập văn bản (đoạn văn nghị luận xã hội, bài văn nghị luận văn học)
I. ĐỌC HIỂU
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Tôi yêu đất nước này lầm than
Mẹ đốt củi trên rừng cha làm cá ngoài biển
Ăn rau rìu rau éo rau trai
Nuôi lớn người từ ngày mở đất
Bốn ngàn năm nằm gai nếm mật
Một tấc lòng cũng trứng Âu Cơ
Một tiếng nói cũng đầy hồn Thánh Gióng.
Tôi đi hết một ngày
Gặp toàn người lạ
Chưa ai biết chưa ai quen
Không biết tuổi không biết tên
Cùng sống chung trên đất
Cùng nỗi đau chia cắt Bắc Nam
Cùng có chung tên gọi Việt Nam
Mang vết thương chảy máu ngoài tim
Cùng nhức nhối với người chết oan ức
Đấm ngực giận hờn tức tối Trang 1


Cùng anh em cất cao tiếng nói
Bản tuyên ngôn mười bốn triệu người đòi độc lập tự do
(Trích Bài thơ của một người yêu nước mình, Trần Vàng Sao,
100 bài thơ Việt Nam hay nhất thế kỉ XX)
Câu 1: (NB) Đoạn trích được viết theo thể thơ nào?
Câu 2: (TH) Chỉ ra những từ ngữ thể hiện sự đau thương, mất mát của dân tộc trong các dòng thơ:
Mang vết thương chảy máu ngoài tim
Cùng nhức nhối với người chết oan ức
Câu 3: (TH) Nêu hiệu quả của phép điệp trong các dòng thơ:
Cùng sống chung trên đất
Cùng nỗi đau chia cắt Bắc Nam
Cùng có chung tên gọi Việt Nam
Câu 4: (VD) Nhận xét về tình cảm của tác giả với đất nước được thể hiện trong đoạn trích. II. LÀM VĂN
Câu 1: (VDC) Từ nội dung ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của anh/chị về mối liên hệ giữa tình cảm cá nhân và tình yêu đất nước.
Câu 2: (VDC) Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau đây:
Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước
giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu
như cửa cống cái bịsặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ
đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh
để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số ấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn
cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu, những cái
giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là
những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền
trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau
mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới. Tôi sợ hãi mà nghĩ đến một anh bạn quay phim táo tợn nào
muốn truyền cảm giác lạ cho khán giả, đã dùng cảm dám ngồi vào một cái thuyền thúng tròn
vành rồi cho cả thuyền cả mình cả máy quay xuống đáy cái hút Sông Đà – từ đáy cái hút nhìn
ngược lên vách thành hút mặt sông chênh nhau tới một cột nước cao đến vài sải. Thế rồi thu
ảnh. Cái thuyền xoay tít, những thước phim màu cũng quay tít, cái máy lia ngược contre- Trang 2


plonge’e lên một cái mặt giếng mà thành giếng xây toàn bằng nước sông xanh ve một áng thuỷ
tinh khối đúc dày, khối pha lê xanh như sắp vỡ tan ụp vào cả máy cả người quay phim cả người
đang xem. Cái phim ảnh thu được trong lòng giếng xoáy tít đáy, truyền cảm lại cho người xem
phim kí sự thấy mình đang lấy gân ngồi giữ chặt ghế như ghì lấy mép một chiếc lá rừng bị vứt
vào một cái cốc pha lê nước khổng lồ vừa rút lên cái gậy đánh phèn.
(Trích Người lái đò Sông Đà, Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12,
Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2008, tr186,187)
Cảm nhận của anh /chị về hình tượng sông Đà trong đoạn trích trên. Từ đó, liên hệ với vẻ đẹp trữ
tình của Sông Đà trong tác phẩm để nhận xét sự độc đáo trong cảm nhận về dòng sông của tác giả Nguyễn Tuân. Trang 3


HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT I. ĐỌC HIỂU Câu 1
Phương pháp: Vận dụng các kiến thức đã học về các thể thơ đã học. Cách giải: Thể thơ: Tự do Câu 2
Phương pháp: Đọc, tìm ý. Cách giải:
Những những từ ngữ thể hiện sự đau thương, mất mát của dân tộc: vết thương, chảy máu, nhức
nhối, người chết, oan ức Câu 3
Phương pháp: Vận dụng kiến thức về biện pháp tu từ. Cách giải: Gợi ý:
Hiệu quả của phép điệp trong các dòng thơ:
- Nhấn mạnh sự tương đồng của những người tác giả đã gặp: cùng chung sống, chung nỗi đau
chia cắt và niềm tự hào dân tộc.
- Tạo giọng điệu tha thiết, tăng tính biểu cảm cho đoạn thơ. Câu 4
Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. Cách giải:
- Học sinh có thể đưa ra suy nghĩ của bản thân, có lý giải.
- Tình cảm của tác giả với đất nước được thể hiện trong đoạn trích: tình yêu và nỗi đau trước sự
lầm than của đất nước, niềm tự hào dân tộc.
- Nhận xét tình cảm của tác giả với đất nước được thể hiện trong đoạn trích: chân thành, tha thiết, sâu lắng … II. LÀM VĂN Câu 1
Phương pháp: Vận dụng kiến thức đã học về cách làm một đoạn nghị luận xã hội. Cách giải:
1. Giới thiệu vấn đề: Trang 4