Giáo án Alcohol Hóa học 11 Chân trời sáng tạo

Trường:................... Họ và tên giáo viên:
Tổ:............................ …………………… BÀI 16. ALCOHOL
Môn học: Hóa học lớp 11
Thời gian thực hiện: 03 tiết I. Mục tiêu 1. Kiến thức Nêu được:
- Khái niệm alcohol, công thức tổng quát của alcohol no, đơn chức, mạch hở.
- Khái niệm về bậc của alcohol.
- Đặc điểm liên kết và hình dạng phân tử của mrthanol, ethanol. Trình bày được:
- Đặc điểm về tính chất vật lí của alcohol.
- Tính chất hóa học của alcohol : phản ứng thế nguyên tử H của nhóm –OH ; phản ứng tạo
thành alkene hoặc ether; phản ứng oxi hóa alcohol bậc 1, bậc 2 thành aldehyde, ketone bằng CuO; phản ứng cháy.
- Ứng dụng của alcohol, tác hại của việc lạm dụng rượu bia và đồ uống có cồn.
- Phương pháp điều chế ethanol bằng phương pháp hydrate hóa ethylene, lên men tinh bột, điều chế glycerol từ propylene. Giải thích được:
- Ảnh hưởng của liên kết hydrogen đến nhiệt độ sôi và khả năng hòa tan trong nước của các alcohol.
- Các tính chất hóa học của alcohol. Vận dụng được:
- Viết công thức cấu tạo, gọi tên theo danh pháp thay thế một số alcohol đơn giản, tên thông
thường của một vài alcohol thường gặp.
- Thực hiện được các thí nghiệm đốt cháy ethanol, glycerol tác dụng với cooper(II) hydroxide;
mô tả các hiện tượng thí nghiệm.
- Sử dụng các kiến thức giải các bài tập định tính và định lượng về alcohol. 2. Năng lực: 2.1. Năng lực hóa học:
a) Nhận thức hóa học


- Nêu được khái niệm alcohol; cống thức tổng quát của alcohol no, đơn chức, mạch hở; khái
niệm vể bậc của alcohol; đặc điểm liên kết và hình dạng phân tửcủa methanol, ethanol.
- Viết được công thức cấu tạo, gọi được tên theo danh pháp thay thế một số alcohol đơn giản
(C1-C5), tên thông thường một vài alcohol thường gặp.
- Trình bày được đặc điểm vể tính chất vật lí của alcohol (trạng thái, xu hướng của nhiệt độ sôi,
độ tan trong nước), giải thích được ảnh hưởng của liên kết hydrogen đến nhiệt độ sôi và khả
năng hoà tan trong nước của các alcohol.
- Trình bày được tính chất hoá học của alcohol: phản ứng thế nguyên tử hỵdrogen của nhóm -
OH (phản ứng chung của R-OH, phản ứng riêng của polyalcohol); phản ứng tạo thành alkene
hoặc ether; phản ứng oxi hoá alcohol bậc I, bậc II thành aldehỵde, ketone bằng CuO; phản ứng đốt cháy.
- Thực hiện được các thí nghiệm đốt cháy ethanol, glỵcerol tác dụng với copper(II) hydroxide;
mô tả các hiện tượng thí nghiệm và giải thích được tính chất hoá học của alcohol.
- Trình bày được phương pháp điểu chế ethanol bằng phương pháp hợp nước của ethylene, lên
men tinh bột, điểu chế glycerol từ propỵlene.
b) Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hóa học
- Trình bày được ứng dụng của alcohol, tác hại của việc lạm dụng rượu bia và đồ uống có cồn;
nêu được thái độ, cách ứng xử của cá nhân với việc bảo vệ sức khoẻ bản thân, gia đình và cộng đồng.
- Một số loài thực vật như tràm, bạc hà, hoa hồng, ... thường có mùi thơm dễ chịu và đặc
trưng, vì trong thành phẩn hoá học có chứa hợp chất menthol, terpinen-4-ol hoặc geraniol, ... là các alcohol.
- Alcohol có tính chất vật lí, hoá học nào và được ứng dụng trong lĩnh vực gì
c) Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học
- Vận dụng được kiến thức tổng hợp để đánh giá ảnh hưởng của ứng dụng của alcohol, tác hại
của việc lạm dụng rượu bia và đồ uống có cồn và đề xuất một số phương pháp giải quyết vấn đề. 2. 2. Năng lực chung:
- HS hình thành năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo thông qua
việc tham gia đóng góp ý kiến trong nhóm và tiếp thu sự góp ý, hỗ trợ của các thành viên trong
nhóm; Lập kế hoạch giải quyết các vấn đề được yêu cầu 3. Về phẩm chất:
Góp phần phát triển một số phẩm chất gồm: Trung thực, trách nhiệm, chăm chỉ cho HS thông


qua các hoạt động học tập cá nhân.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
- Máy tính, máy chiếu, giấy A0, bút lông, phiếu học tập, Nam châm
- Dụng cụ thí nghiệm và hóa chất:
III. Tiến trình dạy học
A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU a) Mục tiêu:
-Huy động các kiến thức đã được học của HS và tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới của HS. b) Nội dung:
- GV chiếu video, yêu cầu HS xem và trả lời các câu hỏi:
- GV yêu cầu HS xem và trả lời 2 câu hỏi:
+ Vấn đề thời sự trong phóng sự là gì? Nguyên nhân gây ra vấn đề đó ?
https://www.youtube.com/watch?v=WqOfNFS3VW0 c. Sản phẩm:
- HS xem phóng sự và trả lời.
+ Vấn đề thời sự là tai nạn giao thông.
+ Nguyên nhân là uống rượu bia.
d) Tổ chức thực hiện:
Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
- GV giới thiệu một đoạn phóng sự về tai nạn giao thông Thực hiện nhiệm vụ:
- HS thực hiện nhiệm vụ, suy nghĩ và tìm câu trả lời.
- GV theo dõi, đôn đốc và hỗ trợ HS khi cần thiết. Báo cáo kết quả:
- GV gọi HS lên trả lời
- HS khác nhận xét, góp ý.
Kết luận, nhận định:
GV chốt kiến thức dẫn dắt vào bài học mới: Tai nạn giao thông gây ra nhiều hậu quả nặng nề
cho gia đình và xã hội. Để có một xã hội lành mạnh thì khi tham gia giao thông chấp hành đúng
luật. Vậy để tìm hiểu tại sao rượu là tác nhân gây tai nạn giao thông chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay: Alcohol.
Chuyển sang hoạt động tiếp theo: HĐ hình thành kiến thức
+ Phương án đánh giá


+ Qua quan sát: Phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.
+ Qua câu trả lời của học sinh
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Tiết 1:
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
Hoạt động 2.1: Tìm hiểu các khái niệm, câu trúc của alcohol
Mục tiêu: HS nêu được
- Định nghĩa, phân loại alcohol.
- Công thức chung, đặc điểm cấu tạo phân tử.
- Rèn năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ hoá học.
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
1. Hợp chất alcohol : C2H5-OH;
(Được GV cho HS chuẩn bị trước ở nhà) CH2=CH-CH2-OH; C6H5-CH2-
Đọc thông tin: OH; CH2(OH)- CH2(OH);
Cho các hợp chất sau: C2H5-OH; CH3COOH; 2.
CH2=CH-CH2-OH; C6H5-OH; C6H5-CH2-OH; a) K/n: Alcohol là những hợp chất CH
hữu cơ, trong phân tử có nhóm
2(OH)- CH2(OH); C3H8,…(nhóm hydroxy (-OH)
được gọi là nhóm chức của alcohol).
hydroxy -OH liên kết trực tiếp với
Trả lời các câu hỏi sau:
nguyên tử cacbon no. (Nhóm -OH
1. Trong các hợp chất trên hợp chất nào là alcohol? gọi là -OH alcohol)
2. a) Nêu định nghĩa và viết công thức chung của Công thức chung: R(OH)n; n ≥ 1, alcohol. nguyên; R gốc hiđrocacbon,
b) Thế nào là ancol no, đơn chức, mạch hở? Viết công
b) Alcohol no, đơn chức, mạch hở:
thức chung của alcohol no, đơn chức, mạch hở.
Khi thế một nguyên tử hydrogen
3. Theo em, ancol được chia thành các loại nào? Mỗi
trong phân tử alkane bằng một
loại lấy một ví dụ minh họa. Xác định bậc của các
nhóm hydroxy (-OH), sẽ hình thành alcohol sau:
hợp chất alcohol no, đơn chức,
mạch hở, còn gọi là alkanol.
Công thức chung: CnH2n+1OH (n ≥
1, nguyên), hoặc CmH2m+2O (m ≥ 1, nguyên).
c). Alcohol đa chức: