Giáo án Bài 1 Lịch sử 7 Kết nối tri thức (Phiên bản 2): Qúa trình hình thành và phát triển chế độ phong kiến Tây Âu

Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 1: TÂY ÂU TỪ THẾ KỈ V ĐẾN NỬA ĐẦU THẾ KỈ XVI
BÀI 1: QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN Ở TÂY ÂU I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
Sau bài học này, giúp HS:
- Kể lại được những sự kiện chủ yếu về quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu.
- Trình bày được đặc điểm của lãnh địa phong kiến và quan hệ xã hội của chế độ phong kiến Tây Âu.
- Mô tả được sơ lược sự ra đời của Thiên chúa giáo.
- Phân tích được vai trò của thành thị trung đại. 2. Năng lực
- Năng lực chung:
 Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, theo nhóm và
thể hiện sự sáng tạo.
 Góp phần phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác qua hoạt động nhóm và
trao đổi công việc với giáo viên.
- Năng lực riêng:
 Khai thác và sử dụng được một số thông tin của một số tư liệu lịch sử trong
bài học dưới sự hướng dẫn của GV.
 Tìm kiếm, sưu tầm được tư liệu để phục vụ cho bài học và thực hiện các
hoạt động thực hành, vận dụng. 3. Phẩm chất
- Trân trọng những giá trị văn hóa của thời trung đại: Thiên chúa giáo, những
thành thị Tây Âu, những trường đại học lâu đời,…
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, Sách Bài tập Lịch sử Địa lí 7 – Phần Lịch sử.

- Phiếu học tập.
- Tranh ảnh, video liên quan đến bài học.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh - SGK.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến chủ đề bài học Quá trình hình thành
và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
b. Nội dung: GV trình chiếu Hình 1 SGK tr.9; HS quan sát và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về những hiểu biết về vị Hoàng đế Sác-lơ- ma-nhơ.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS quan sát Hình 1 – Tượng Hoàng đế Sác-lơ-
ma-nhơ (742-814) ở thành phố Hăm-buốc (Đức) SGK tr.9.
- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp đôi và trả lời câu hỏi:
+ Em có biết tại sao ở nhiều nước châu Âu ngày nay vẫn giữ
tượng đài tưởng niệm Hoàng đế Sác-lơ-ma-nhơ không?
+ Ông đã có công lao gì mà được tôn vinh như thế? Hãy chia
sẻ những hiểu biết của em về vị hoàng đế này.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát Hình 1 SGK tr.9, thảo luận theo cặp đôi và trả lời câu hỏi.
- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện HS trả lời: Sác-lơ-ma-nhơ là một trong những vị Hoàng đế vĩ đại
nhất lịch sử châu Âu, có công mở rộng lãnh thổ đế quốc thời kì ông trị vì, sau này
chính là vùng lãnh thổ của một số nước châu Âu hiện nay.
- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.


Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt vào bài học: Một trong những vị vua nổi bật nhất trong lịch sử châu Âu
phải kể đến Sác-lơ-ma-nhơ. Ông trị vì 46 năm nhưng đã tiến hành 55 cuộc viễn chinh
lớn nhỏ, không chỉ có công thống nhất vùng Tây và Trung Âu mà còn đặt nền móng
hình thành đế chế La Mã thần thánh sau này. Sác-lơ-ma-nhơ được coi là cha đẻ của
châu Âu, vì nếu không có vị Hoàng đế này, có thể lịch sử châu Âu đã rất khác. Vậy
chế độ phong kiến đã hình thành và phát triển ở các nước châu Âu ra sao trong thời
gian từ thế kỉ V đến thế kỉ XVI. Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay –
Bài 1: Quá trình hình thành và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Quá trình hình thành phong kiến xã hội ở Tây Âu
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được lãnh chúa phong kiến và nông nô
được hình thành từ tầng lớp nào; những sự kiện chính của quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin mục 1, quan sát Sơ đồ hình 2
SGK tr.9, 10 và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS nêu và ghi được vào vở quá trình hình thành phong kiến xã hội ở Tây Âu.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Quá trình hình thành phong kiến
Sự hình thành của lãnh chúa phong kiến và xã hội ở Tây Âu nông nô
- Sự hình thành của lãnh chúa phong
- GV giới thiệu kiến thức: Từ thế kỉ III, đế quốc kiến và nông nô:
La Mã lâm vào tình trạng khủng hoảng. Các cuộc + Lãnh chúa phong kiến được hình
đấu tranh của nô lệ dẫn đến tình trạng sản xuất thành từ những quý tộc thị người
sút kém, xã hội rối ren. Đến nửa cuối thế kỉ V, Giéc-man (thông qua việc chiếm
các bộ tộc người Giéc-man từ phương Bắc tràn nhiều ruộng đất của chủ nô La Mã và
xuống xâm chiếm lãnh thổ, đưa đến sự diệt vong được phong tước vị) và quý tộc La
của đế quốc La Mã (476). Chế độ phong kiến Mã quy thuận chính người Giéc Man
từng bước được hình thành ở Tây Âu.
(họ được giữ lại ruống đất).


- GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ Hình 2 – Sơ đồ + Nông nô được hình thành từ nô lệ
về sự hình thành các giai cấp chính trong xã hội (được giải phóng) và nông dân tự do (mất ruộng đất).
- Quá trình hình thành xã hội phong kiến ở châu Âu:
+ Người Giéc-man tràn vào xâm
chiếm La Mã. Đến khoảng thế kỉ V,
lập ra những vương quốc man tộc
(theo cách gọi của người La Mã, vì
trước khi xâm nhập, họ còn ở trong
phong kiến ở Vương quốc Phơ-răng SGK tr.10.
tình trạng tan rã của xã hội nguyên
- GV hướng dẫn, phân tích sơ đồ Hình 2 cho HS : thủy) như: Vương quốc của người
Ăng-glo Xắc-xông, Vương quốc Phơ-
+ Sơ đồ giúp HS khái quát được quá trình hình răng,…
thành hai giai cấp cơ bản trong xã hội phong
kiến, đó là lãnh chúa phong kiến và nông nô. + Các quý tộc thị người Giéc-man
Thông qua sơ đồ, HS biết được những thành phần chiếm nhiều ruộng đất của các chủ nô
gia nhập vào giai cấp lãnh chúa, nông nô và mối La Mã, được phong tước trở thành
quan hệ giữa lãnh chúa – nông nô.
các lãnh chúa phong kiến. Những quý
tộc La Mã cũ quy thuận chính quyền
+ Gạch nối hai chiều giữa lãnh chúa phong kiến mới cũng được cho phép giữ lại
và nông nô thể hiện mối quan hệ giữa hai giai ruộng đất, trở thành một bộ phận của
cấp cơ bản trong xã hội phong kiến: lãnh chúa giai cấp phong kiến.
phong kiến bóc lột nông nô bằng tô, thuế và chi
phối mọi mặt đời sống nông nô; ngược lại, nông + Nông dân tự do bị mất ruộng đất và
nô phải nhận ruộng từ lãnh chúa và nộp tô, thuế và các nô lệ được giải phóng trở cho lãnh chúa.
thành nông nô. Những nông nô này
nhận được ruộng đất từ lãnh chúa và
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Quan sát sơ đồ có trách nhiệm nộp tô thuế cho lãnh
Hình 2, em hãy cho biết lãnh chúa phong kiến và chúa. Lãnh chúa có quyền chi phối
nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào?
mọi mặt đời sống nông nô, thậm chí
Quá trình hình thành xã hội phong kiến ở châu cả việc cưới xin, ma chay. Âu
+ Quan hệ giữa lãnh chúa phong kiến
- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp đôi, thảo luận với nông nô là quan hệ bóc lột.
và trả lời câu hỏi vào Phiếu học tập số 1: Hãy cho + Sau khi Sác-lơ-ma-nhơ mất, Vương
biết những nét chính về quá trình hình thành xã