Giáo án Bài 10: Lực từ. Cảm ứng từ Vật Lí 12 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 10: LỰC TỪ. CẢM ỨNG TỪ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Thực hiện thí nghiệm để mô tả được hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn
mang dòng điện đặt trong từ trường.
- Định nghĩa được cảm ứng từ B và đơn vị tesla, đơn vị cơ bản và dẫn xuất để đo các đại lượng từ.
- Biểu thức tính lực F = BILsinθ. 2. Năng lực
Năng lực chung: -
Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát
triển khả năng tư duy độc lập của HS. -
Năng lực giao tiếp hợp tác: Làm việc nhóm, tích cực tham gia thảo luận nhóm,
trao đổi và chia sẻ ý tưởng về nội dung học tập. -
Năng lực giải quyết vấn đề: Đề xuất vấn đề, nêu giả thuyết, lập kế hoạch, sáng tạo
nhiều cách để giải quyết các tình huống thực tế liên quan đến lực từ, cảm ứng từ.
Năng lực vật lí:
- Nhận thức vật lí:
+ Xác định được độ lớn và hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang
dòng điện đặt trong từ trường.
+ Định nghĩa được cảm ứng từ B và đơn vị tesla, nêu được đơn vị cơ bản và dẫn
xuất để đo các đại lượng từ.
- Tìm hiểu tự nhiên: Thực hiện thí nghiệm để mô tả được hướng của lực từ tác dụng
lên đoạn dây dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường. 1
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được biểu thức tính lực F = BILsinθ. 3. Phẩm chất
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập vật lí.
- Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập.
- Cẩn thận, chặt chẽ trong suy luận
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Đối với giáo viên:
- SGK, SBT, SGV Vật lí 12, Kế hoạch bài dạy.
- Hình ảnh và bảng trong SGK: hình ảnh lực từ tác dụng lên khung dây, quy tắc bàn tay trái,…
- Video liên quan đến lực từ, cảm ứng từ. - Phiếu học tập.
- Máy chiếu, máy tính (nếu có).
2. Đối với học sinh: - SGK, SBT Vật lí 12.
- Dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
- Dụng cụ thí nghiệm: Hộp gỗ có gắn hai núm xoay, hai công tắc, nguồn điện, bảng
chia độ, quả nặng, ampe kế, lực kế, hai khung dây.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Gợi nhu cầu học tập, tìm hiểu về lực làm cuộn dây dao động.
b. Nội dung: GV cho HS thảo luận về câu hỏi, HS phát biểu ý kiến của bản thân về kiến
thức đã học kết hợp với kinh nghiệm thực tế, từ đó GV định hướng HS vào nội dung của bài học.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu bài học.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chiếu hình ảnh: 2 - GV đặt câu hỏi:
Loa điện động là thiết bị biến đổi tín hiệu điện thành dao động cơ học, từ đó tạo ra sóng
âm lan truyền ra môi trường vật chất. Bộ phận thực hiện nhiệm vụ này là củ loa (Hình
10.1) có cấu tạo cơ bản gồm cuộn dây được đặt trong từ trường của một nam châm vĩnh
cửu, cuộn dây cũng đồng thời được nối với màng loa. Khi có dòng điện thay đổi qua
cuộn dây, cuộn dây sẽ dao động làm cho màng loa cũng dao động tạo ra sóng âm. Vậy
lực nào làm cho cuộn dây dao động?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS thảo luận, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét chung và dẫn dắt vào bài học mới: Bài học hôm nay chúng ta cùng đi tìm
hiểu về phương và chiều của lực từ, cảm ứng từ, độ lớn của cảm ứng từ.– Bài 10: Lực
từ. Cảm ứng từ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tìm hiểu thí nghiệm khảo sát phương và chiều lực từ tác dụng lên dòng điện a. Mục tiêu:
- HS thực hiện được thí nghiệm để mô tả được hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây
dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường. 3
- Từ thí nghiệm, HS mô tả được hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng
điện đặt trong từ trường. b. Nội dung:
- HS thực hiện thí nghiệm theo hướng dẫn trong SGK để mô tả được hướng của lực từ
tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường.
- HS phân tích kết quả thí nghiệm, từ đó mô tả hướng của lực từ tác dụng lên đoạn dây
dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường.
c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để mô tả hướng
của lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường và nêu được quy tắc bàn tay trái.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. THÍ NGHIỆM KHẢO SÁT
- GV chiếu Hình 10.2 và giới thiệu bộ thí nghiệm
PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA
LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÒNG ĐIỆN
- Lực từ tác dụng lên đoạn dây
dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường đều có:
+ Điểm đặt tại trung điểm của đoạn dây.
+ Phương vuông góc với mặt
- GV lưu ý quy tắc an toàn: Cần hỏi GV trước khi phẳng chứa đoạn dây dẫn mang
cắm điện, đo xong tắt điện ngay, khi đo mới bật dòng điện và vectơ cảm ứng từ. điện.
+ Chiều được xác định bằng
- GV chia lớp thành 6 nhóm và phát dụng cụ thí quy tắc bàn tay trái: Đặt bàn tay nghiệm cho các nhóm.
trái sao cho các đường sức từ
- GV yêu cầu các nhóm đọc nội dung SGK, tìm hiểu hướng vào lòng bàn tay, chiều
cách bố trí thí nghiệm và các bước tiến hành thí từ cổ tay đến các ngón tay trùng 4