Giáo án Bài 11 Lịch sử 11 Kết nối tri thức (2024): Cuộc cải cách của Minh Mạng (nửa đầu thế kỉ XIX)

BÀI 11: CUỘC CẢI CÁCH CỦA MINH MẠNG (NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX) I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
Sau bài học này, giúp HS: 1. Về kiến thức
- Trình bày được bối cảnh lịch sử, nội dung kết quả ý nghĩa cuộc cải cách Minh Mạng 2. Về năng lực * Năng lực chung:
- Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, theo nhóm và thể hiện sự sáng tạo.
- Góp phần phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác qua hoạt động nhóm và trao
đổi công việc với giáo viên. *Năng lực riêng:
- Năng lực tìm hiểu lịch sử thông qua việc trình bày được bối cảnh lịch sử, nội
dung cuộc cải cách Minh Mạng
- Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử thông qua việc trình bày được kết quả và ý nghĩa cái cách Minh Mạng
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết các nhiệm vụ học tập 3. Về phẩm chất
- Bồi dưỡng phẩm chất chủ yếu chăm chỉ và trách nhiệm thông qu các công
việc cá nhân và nhóm trong quá trình học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên.
- KHBD soạn theo định hướng phát triển năng lực, phiếu học tập dành cho HS.
- Các kênh hình (phóng to).
- Những tư liệu bổ sung về các nước Châu Âu và Bắc Mỹ
- Máy tính, máy chiếu (nếu có). 2. Học sinh - SGK
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG
a) Mục tiêu: Giúp HS
- Kết nối kiến thức từ cuộc sống vào nội dung bài học. Giúp khơi gợi tính tò mò của HS,
tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. b) Nội dung:
GV: Giao nhiệm vụ cho HS
HS quan sát hình ảnh, hoạt động cá nhân để trả lời câu hỏi của GV
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
GV cho HS xem 1 đoạn video về Lăng vua Tự Đức và yêu càu HS trả lời câu hỏi
? Em có hiểu biết gì về Lăng Tự Đức?
B2: Thực hiện nhiệm vụ
GV: Hướng dẫn HS quan sát, phân tích hình ảnh và trả lời câu hỏi.
HS: Quan sát, phân tích hình ảnh và trả lời.
B3: Báo cáo kết quả hoạt động
GV:Yêu cầu HS trả lời câu hỏi.
HS: Báo cáo câu trả lời
- HS còn lại theo dõi, nhận xét (nếu cần).
Dự kiến sản phẩm
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét câu trả lời của HS, chốt kiến thức, chuyển dẫn vào hoạt động hình thành kiến thức mới.
- Viết tên bài, nêu mục tiêu chung của bài và dẫn vào HĐ tiếp theo.
Vua Minh Mạng là vị vua thứ hai của vương triều Nguyễn. Trong 21 năm trị vì (1820 –
1841), nhà vua đã có công thống nhất quản lí đất nước về mặt nhà nước, ban bình
nhiều quy định chế độ nhằm củng cố thể chế quân chủ chuyên chế. Em biết gì về vua
Minh Mạng và những đóng góp của ông? Bài học này sẽ giúp em trả lời câu hỏi đó qua
tìm hiểu về bối cảnh lịch sử, nội dung, kết quả và ý nghĩa cuộc cải cách của vua Minh Mạng.
HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
1. Bối cảnh lịch sử
a. Mục tiêu: - Trình bày được bối cảnh lịch sử cuộc cải cách Minh Mạng
b. Nội dung: HS quan sát máy chiếu, sử dụng SGK để tìm hiểu nội dung kiến
thức theo yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động dạy – học
Dự kiến sản phẩm
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
1. Bối cảnh lịch sử
GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi - Triều Nguyễn được
? Minh Mạng đã tiến hành cuộc cải cách trong bối thành lập, cai quản cảnh như thế nào? lãnh thổ đất nước
B2: Thực hiện nhiệm vụ rộng lớn, kéo dài từ
GV hướng dẫn HS trả lời Bắc vào Nam. Dưới
HS: Quan sát ngữ liệu trong SGK để trả lời câu hỏi. thời vua Gia Long, bộ
GV cung cấp tư liệu hình ảnh máy nhà nước còn * Hoàn cảnh: chưa hoàn thiện và
-Năm 1802 Nguyễn Ánh tấn công Tây Sơn thiếu tính thống nhất.
=> Lập ra nhà Nguyễn, lên ngôi vua, đặt niên hiệu là - Để khắc phục tình
Gia Long, đóng đô ở Phú Xuân ( Huế). trạng phân quyền,
Sự thành lập triều Nguyễn thiếu thống nhất, sau
- Vua Gia Long tên là Nguyễn Phúc Ánh (Anh), ngoài khi lên ngôi hoàng đế
ra còn có tên là Chủng và Noãn, con thứ 3 của Nguyễn (1820), vua Minh
Phúc Côn (Luân) và bà Nguyễn Thị Hoàn. Nguyễn Mạng đã thi hành các
Phúc Ánh sinh ngày 15 tháng Giêng năm Nhâm Ngọ biện pháp cải cách để (8-2-1762). tập trung quyền lực
Năm 1775, lợi dụng sự suy sụp của triều đình chúa và hoàn thiện bộ máy
Nguyễn do cuộc khởi nghĩa Tây Sơn, quân Trịnh vào nhà nước.
chiếm Phú Xuân khiến Nguyễn Phúc Ánh phải trốn
vào Nam. Từ đó ông bôn tẩu gian nan, tìm đủ mọi cách
chiêu tập lực lượng để giành lại vương quyền cho họ Nguyễn.
- Theo lịch sử ghi chép, triều đại nhà Nguyễn đã trải
qua 13 đời trị vị, từ năm 1802 đến năm 1945. Cũng
giống như bao triều đại khác, triều đại nhà Nguyễn
cũng đã có những bước phát triển, thăng trầm theo suốt
dòng chảy lịch sử Việt Nam.
- Bộ máy chính quyền thời Gia Long và những năm
đầu thời Minh Mạng thiếu sự thống nhất, đồng bộ và
tập trung. Quyền lực của nhà vua và triều đình bị hạn
chế, không kiểm soát chặt chẽ được các trấn. Tình hình
an ninh – xã hội ở các địa phương có nhiều bất ổn.
Ở trung ương, nhiều cơ quan chưa được hoàn thiện..
Ở địa phương, tính phân quyền còn đậm nét với sự tồn
tại của Bắc Thành và Gia Định Thành. Tổ chức hành
chính giữa các khu vực thiếu thống nhất. Quan lại
trong bộ máy nhà nước chủ yếu do các võ quan nắm giữ
- Vua Minh Mệnh còn gọi Minh Mạng, tên thật là
Nguyễn Phúc Đảm (sinh ngày 25 tháng 5 năm 1791 và
mất ngày 20 tháng 1 năm 1841). Ông là vị vua thứ hai
dưới triều đại nhà Nguyễn, được truy tôn hiệu là
Nguyễn Thánh Tổ. Nhà vua trị vì từ ngày 4 tháng 2
năm 1820 đến 20 tháng 1 năm 1841, xấp xỉ 21 năm.
B3: Báo cáo kết quả hoạt động.
GV yêu cầu HS trả lời.
HS trả lời câu hỏi của GV.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả