Giáo án Bài 13 Lịch sử 10 Cánh diều (2024): Một số thành tựu của văn minh Đại Việt

Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
BÀI 13: MỘT SỐ THÀNH TỰU CỦA VĂN MINH ĐẠI VIỆT (4 TIẾT) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
– Nêu được một số thành tựu cơ bản của nền văn minh Đại Việt về chính trị, kinh tế, tư tưởng,
tôn giáo, giáo dục, văn học, nghệ thuật,...
– Nêu được về những ưu điểm và hạn chế của văn minh Đại Việt.
– Trình bày được ý nghĩa của nền văn minh Đại Việt trong lịch sử dân tộc Việt Nam. 2. Năng lực
a. Năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác thông qua việc
quan tâm, yêu thích và tham gia các hoạt động tìm hiểu lịch sử, hợp tác có hiệu quả với các
thành viên trong nhóm hoàn thành nhiệm vụ học tập. b. Năng lực lịch sử
- Năng lực tìm hiểu lịch sử: thông qua khai thác các nguồn sử liệu, tranh ảnh, lược đồ…nêu
được thành tựu cơ bản của văn minh Đại Việt.
- Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: thông qua khai thác thông tin, tư liệu, quan sát hình ảnh
nêu được những ưu điểm và hạn chế của văn minh Đại Việt; ý nghĩa của nền văn minh Đại Việt
trong lịch sử dân tộc Việt Nam. 3. Phẩm chất
- Yêu nước: Trân trọng giá trị của văn minh Đại Việt, tự hào về truyền thống dân tộc - Trách nhiệm:
+ Hoàn thành nhiệm vụ khi tham gia hoạt động nhóm
+ Có trách nhiệm bảo tồn và phát huy các giá trị văn minh Đại Việt
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên
- Kế hoạch bài dạy và bài trình chiếu Powerpoint - Phiếu học tập 2. Học sinh: SGK, SBT
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TIẾT 1
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS trả lời được câu hỏi về một thành tựu của văn minh Đại Việt (được hỏi trong
chương trình “Đường lên đỉnh Ôlympia” trận chung két năm 2022.
b. Nội dung: GV nêu câu hỏi, HS trả lời cá nhân
c. Sản phẩm học tập: câu trả lời của HS d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV nêu vấn đề: Trong chương trình “Đường lên đỉnh Olympia”, trận chung kết năm 2022 được
tổ chức vào ngày 2/10; tại phần thi “Về đích”, thí sinh Vũ Bùi Đình Tùng (trường THPT chuyên
Trần Phú – Hải Phòng) có nhận được 1 câu hỏi như sau: “Tấm bản đồ địa lý nào của nước ta vẽ
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
khoảng năm 1838, có ghi hai tên “Hoàng Sa” và “Vạn lý Trường Sa” thuộc lãnh thổ Việt Nam?
Với câu hỏi này, Vũ Bùi Đình Tùng đã xuất sắc giành trọn vẹn 20 điểm? Vậy, câu trả lời của Đình Tùng là gì?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời HS trả lời câu hỏi
- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức: Đại Nam nhất thống toàn đồ
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
- GV dẫn dắt vào bài học: Tấm bản đồ trên là một trong những thành tựu về khoa học của văn
minh Đại Việt. Đó là một trong những cơ sở quan trọng giúp Việt Nam tiếp tục đấu tranh về mặt
pháp lý để bảo vệ chủ quyền biển đảo hiện nay. Vậy, trong suốt gần 1000 năm tồn tại, văn minh
Đại Việt còn đạt được những thành tựu rực rỡ và toàn diện nào khác? Bài học hôm nay sẽ giúp
chúng ta có thêm những hiểu biết về nền văn minh trên.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
1. Hoạt động 1: Tìm hiểu thành tựu về chính trị của văn minh Đại Việt
a. Mục tiêu: Nêu được thành tựu về chính trị của văn minh Đại Việt
b. Nội dung: GV nêu câu hỏi ; HS làm việc cá nhân/ thảo luận cặp đôi, đọc nội dung thông tin
mục 1, tr.99 - 100, trả lời câu hỏi
c. Sản phẩm học tập: HS ghi được vào vở thành tựu về chính trị của văn minh Đại Việt.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
* Nhiệm vụ 1: Hoạt động cá nhân 1. Thành tựu cơ bản
- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập a. Chính trị GV nêu câu hỏi:
* Tổ chức bộ máy nhà nước
1. Từ thế kỉ X – giữa thế kỉ XIX, các triều đại phong kiến - Mô hình nhà nước: chuyên chế
Đại Việt đã tổ chức bộ máy nhà nước theo mô hình trung ương tập quyền (tiếp thu từ mô
nào?Việc xây dựng bộ máy nhà nước theo mô hình đó là hình Trung Quốc)
do ảnh hưởng từ quốc gia nào?
- Bước đầu được xây dựng từ các
2. Mô hình nhà nước quân chủ chuyên chế được xây triều Đinh – Tiền Lê, sau đó ngày
dựng từ triều đại nào và phát triển lên đến đỉnh cao dưới càng hoàn thiện và phát triển đỉnh triều đại nào?
cao dưới thời Lê sơ, đặc biệt từ thời
3. Nêu một số đặc điểm chung cơ bản của mô hình nhà vua Lê Thánh Tông.
nước quân chủ chuyên chế
- Đặc điểm: nhà vua đứng đầu, nắm
- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
quyền lực tối cao, cha truyền con
+ HS đọc thông tin SGK tr.69 - 70, làm việc cá nhân, nối. Dưới vua là hệ thống các cơ
thực hiện nhiệm vụ học tập.
quan văn phòng và quan lại giúp việc
+ GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.
- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ GV mời 2 - 3 HS trả lời câu hỏi
+ GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
+ GV nhấn mạnh: Tuy đều xây dựng mô hình nhà nước
chuyên chế trung ương tập quyền, nhưng mỗi triều đại
cũng có đặc trưng riêng. Thời nhà Lý, thiết chế tập quyền
vẫn mang tính thân dân. Từ thời Lê sơ trở về sau mang
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
tính quan liêu và chuyên chế cao.
Trong tiến trình phát triển, các triều đại phong kiến có
đặt ra yêu cầu cải cách. Tiêu biểu là cải cách của Hồ Quý
Ly (cuối XIV – đầu XV), của vua Lê Thánh Tông (cuối
XV), của vua Minh Mạng (giữa thế kỉ XIX)
* Nhiệm vụ 2: Hoạt động cặp đôi
- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập * Luật pháp
GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, trả lời câu hỏi
- Các bộ luật tiêu biểu:
1. Vì sao các triều đại phong kiến lại ban hành luật + Thời Lý: bộ Hình thư pháp?
+ Thời Trần: bộ Hình luật
2. Kể tên một số bộ luật tiêu biểu của nước ta thời phong + Thời Lê sơ: bộ Quốc triều hình luật kiến? (Luật Hồng Đức)
3. Điểm chung của các bộ luật thời Lý, Trần, Lê sơ, + Thời Nguyễn: Hoàng Việt luật lệ Nguyễn là gì? (Luật Gia Long)
- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - Nội dung:
+ HS đọc thông tin SGK tr.70, làm việc cặp đôi, thực + Bảo vệ quyền lực của vua, quý tộc,
hiện nhiệm vụ học tập. quan lại
+ GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.
+ Bảo vệ sức kéo trong nông nghiệp
- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ Bảo vệ quyền lợi của nhân dân,
+ GV mời 1- 2 cặp đôi trả lời câu hỏi
trong đó có quyền lợi của phụ nữ.
+ GV mời cặp đôi khác nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
+ GV dẫn chứng một số điều luật cụ thể, yêu cầu HS rút
ra nội dung, vai trò của luật pháp thông qua các điều luật đó
● “Những người tự tiện giết trâu ngựa thì xử phạt 80
trượng và phải nộp tiền giá con trâu ngựa ấy vào công
khố” (Điều 580, bộ Quốc triều hình luật)→bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp
● “Khi xa giá vua đi qua mà xông vào hàng người đi theo
thì xử tội đồ, nếu xông vào đội cận vệ thì xử chém. Lầm
lỡ thì giảm một bậc” (Luật Hồng Đức) →bảo vệ nhà vua
● “Bán ruộng đất ở biên cương cho người ngoại quốc thì
xử chém” (Luật Hồng Đức) → bảo vệ lãnh thổ, chủ quyền quốc gia
● “Đào trộm đê đập làm thiệt hại nhà cửa, lúa má thì xử
đồ, lưu, bắt đền tổn hại” (Luật Hồng Đức) → bảo vệ
quyền lợi chân chính cho nhân dân
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85