Giáo án Bài 14 Lịch sử 8 Kết nối tri thức (2024): Trung Quốc và Nhật Bản từ nửa sau thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 6: CHÂU Á TỪ NỬA SAU THẾ KỈ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XX
BÀI 14: TRUNG QUỐC VÀ NHẬT BẢN
TỪ NỬA SAU THẾ KỈ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XX (3 tiết)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Mô tả được quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc.
- Trình bày được sơ lược về Cách mạng Tân Hợi; nhận biết được nguyên nhân
thắng lợi và nêu được ý nghĩa của Cách mạng Tân Hợi.
- Nêu được những nội dung chính, ý nghĩa lịch sử của cuộc duy tân Minh Trị.
- Trình bày được những biểu hiện của sự hình thành chủ nghĩa đế quốc ở Nhật
Bản vào cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập
hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
- Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn,
nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư
duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng: 1


- Khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu lịch sử trong bài học
theo sự hướng dẫn của GV.
- Quan sát lược đồ, sơ đồ để xác định được địa điểm diễn ra một số cuộc cách
mạng tư sản, nêu được một số sự kiện chính của cuộc cách mạng tư sản đó.
- Tìm kiếm, sưu tầm được các tư liệu liên quan đến bài học thực hiện các hoạt
động thực hành, vận dụng và liên hệ thực tế. 3. Phẩm chất
- Có thái độ phê phán triều đình Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc trở thành
miếng mồi cho các nước đế quốc xâu xé.
- Đồng tình, ủng hộ cuộc đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống thực dân
phong kiến, nhất là Cách mạng Tân Hợi, vai trò của Tôn Trung Sơn.
- Ủng hộ và đánh giá cao những cải cách của Minh Trị đã đưa Nhật Bản phát
triển kinh tế - xã hội nửa sau thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối với giáo viên
- Giáo án biên soạn theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực, SHS,
SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 8 – phần Lịch sử.
- Phiếu học tập dành cho HS.
- Tranh, ảnh, tư liệu lịch sử do GV sưu tầm.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
- SHS Lịch sử và Địa lí 8 – phần Lịch sử.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học
tập theo yêu cầu của GV.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 2


a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.
b. Nội dung: GV dẫn dắt và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy chia sẻ hiểu biết của
mình về hai nhân vật – Thiên hoàng Minh Trị, Tôn Trung Sơn và sự kiện gắn với hai
nhân vật này - cuộc Duy tân (1868), Cách mạng Tân Hợi (1911).
c. Sản phẩm: HS trình bày một số hiểu biết về Thiên hoàng Minh Trị, Tôn Trung Sơn
và hai sự kiện cuộc Duy tân (1868), Cách mạng Tân Hợi (1911).
d.Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh và dẫn dắt: Nếu lịch sử Nhật Bản từ giữa
thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX gắn với Thiên hoàng Minh Trị và cuộc Duy tân (1868)
thì lịch sử Trung Quốc thời kì này không thể không nhắc đến nhân vật Tôn Trung Sơn
với cuộc Cách mạng Tân Hợi (1911).
Thiên hoàng Minh Trị (1852 – 1912)
Tôn Trung Sơn (1866 – 1925) 3

Cuộc Duy Tân (1868)
Cách mạng Tân Hợi (1911)
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy chia sẻ hiểu biết của mình về hai nhân vật
lịch sử và hai sự kiện nêu trên.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát hình ảnh, vận dụng một số kiến thức đã học, hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi.
- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 1 – 2 HS chia sẻ hiểu biết của mình về hai nhân vật lịch sử và hai sự kiện.
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:
+ Thiên hoàng Minh Trị (1852 – 1912): là vị Thiên hoàng thứ 122 của Nhật Bản
theo Danh sách Thiên hoàng truyền thống, trị vì từ ngày 13 tháng 2 năm 1867 tới khi
qua đời. Ông được coi là một vị minh quân có công lớn nhất trong lịch sử Nhật Bản,
đã canh tân và đưa Nhật Bản trở thành một quốc gia hiện đại, thoát khỏi nguy cơ trở
thành thuộc địa của các nước đế quốc phương Tây giữa lúc chủ nghĩa thực dân đang phát triển mạnh. 4