Giáo án Bài 16 Lịch sử 7 Cánh diều (Phiên bản 2): Công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (1226-1400)

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 16: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN TỐNG XÂM LƯỢC NHÀ
TRẦN (1226 – 1400) (3 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Mục tiêu HS học sẽ:
- Mô tả được sự thành lập của nhà Trần và đánh giá được vai trò của Trần Thủ Độ.
- Trình bày được những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế và xã hội thời Trần.
- Nêu được những thành tựu chủ yếu về văn hóa thời Trần. 2. Năng lực
- Năng lực chung:
 Tự chủ và tự học, giao tiếp và hơp tác: thông qua sự chủ động, tự giác tìm
hiểu bài, hoạt động nhóm, báo cáo sản phẩm, thảo luận,… để giải quyết các
nhiệm vụ khi học về công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (1226 – 1400).
- Năng lực lịch sử:
 Tìm hiểu lịch sử: thông qua sử dụng các nguồn sử liệu để mô tả sự thành lập của nhà Trần.
 Nhận thức và tư duy lịch sử: thông qua khai thác thông tinm tư liệu để trình
bày được những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội và nêu được
những thành tựu chủ yếu về văn hóa thời Trần
 Vận dụng kiến thức và kỹ năng: thông qua việc bước đầu đánh giá được vai
trò của một số nhân vật lịch sử như Trần Thủ Độ, Trần Nhân Tông đối với dân tộc.

3. Phẩm chất
- Giáo dục lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc về công cuộc xây dựng đất
nước của nhà Trần trên các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa,…
- Có ý thức, trách nhiệm trong việc bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử, văn hóa dân tộc.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Tranh ảnh, tư liệu có liên quan đến bài Cuộc kháng chiến chống quân Tống
xâm lược nhà Trần (1226 – 1400).
- Giáo án điện tử có tranh ảnh lịch sử, sơ đồ hóa kiến thức, video clip Chiếu
truyền ngôi vua Lý Chiêu Hoàng (phát sóng trên VTV1 với đường link:
https://www.youtube.com/watch?v=M1AQOUcl4uQ).
- Phiếu học tập, giấy A0 để tổ chức hoạt động nhóm. - Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Thông tin về một số nhân vật lịch sử Trần Thủ Độ, Trần Nhân Tông.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú học bài mới.
b. Nội dung: GV áp dụng kĩ thuật 5W-1H yêu cầu HS điền thông tin vào các cột.
c. Sản phẩm học tập: HS điền thông tin vào các cột câu hỏi.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV áp dụng kĩ thuật 5W-1H yêu cầu HS điền thông tin vào các cột sau:

When? What? Who? Where? Why? How? Nhà Trần Em đã Những ai Các địa Vì sao Làm thế nào được
biết gì về làm rạng rỡ danh nào cần tìm để hiểu rõ thành lập nhà Trần?
lịch sử Đại ghi đậm dấu hiểu về về nước Đại vào thời Việt dưới ấn nhà thời Việt thời gian nào? thời Trần? Trần? Trần? Trần?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS điền thông tin vào các cột.
- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện HS trình bày hiểu biết của mình với các câu hỏi trong các cột.
- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và dẫn dắt vào bài học mới: Trong tác phẩm
"lịch sử nước ta" (1941), Hồ Chí Minh đã viết về nhà Trần:
"Đời Trần văn giỏi võ nhiều
Ngoài dân thịnh vượng, trong triều hiền minh".
Vậy nhà Trần được thành lâp như thế nào? Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội và văn
hóa của nước Đại Việt dưới thời Trần ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu
trong bài học ngày hôm nay - Bài 16: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm
lược nhà Trần (1226 – 1400).
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về sự thành lập của nhà Trần
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS mô tả được sự thành lập của nhà Trần, bước
đầu đánh giá được vai trò của Trần Thủ Độ đối với sự thành lập của nhà Trần và buổi đầu của thời Trần.


b. Nội dung: GV cho HS làm việc theo cặp, đọc thông tin, tư liệu, quan sát hình 16. 1
và video clip để tìm hiểu về sự thành lập của nhà Trần điền vào Phiếu học tập số 1.
c. Sản phẩm học tập: HS hoàn thành Phiếu học tập số 1 tìm hiểu về sự thành lập của nhà Trần.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1 : GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Sự thành lập của nhà Trần
- GV cho HS làm việc theo cặp, đọc thông tin, Kết quả Phiếu học tập số 1: Đính
tư liệu, quan sát hình 16. 1 và video clip Chiếu kèm phía dưới hoạt động.
truyền ngôi vua Lý Chiêu Hoàng để tìm hiểu về
sự thành lập của nhà Trần
- Để thực hiện nội dung trên, GV yêu cầu HS
trả lời một số câu hỏi trong Phiếu học tập số 1:
Phiếu học tập số 1
1. Mô tả sự thành lập của nhà Trần:
- Bối cảnh thành lập:…………………….
- Sự kiện thành lập:………………………
2. Đưa ra nhận định về sự thành lập của nhà Trần:
- Nhà Trần được thành lập là phù hợp/ không
phù hợp với yêu cầu của lịch sử vì:
……………………………………………
3. Đánh giá vai trò của Trần Thủ Độ đối với
sự thành lập của nhà Trần:
……………………………………………
- Để hoàn thành phiếu học tập, ngoài việc đọc