Giáo án Bài 19 Hóa học 12 Chân trời sáng tạo: Đại cương về kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 8: SƠ LƯỢC VỀ DÃY KIM LOẠI CHUYỂN TIẾP THỨ NHẤT VÀ PHỨC CHẤT
BÀI 19. ĐẠI CƯƠNG VỀ KIM LOẠI CHUYỂN TIẾP DÃY THỨ NHẤT I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
Trong bài học này, HS sẽ tìm hiểu:
- Đặc điểm cấu hình electron của nguyên tử kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất.
- Một số tính chất vật lí và ứng dụng của kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất.
- Trạng thái oxi hóa và màu sắc ion của kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất.
- Thí nghiệm xác định hàm lượng muối Fe(II) bằng dung dịch thuốc tím.
- Thí nghiệm nhận biết sự có mặt của từng ion Cu2+, Fe3+ riêng biệt. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu về kim loại chuyển tiếp dãy 3d.
- Giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt các vấn đề về
kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất; Hoạt động nhóm và cặp đôi một cách hiệu
quả, đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày báo cáo.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm
giải quyết các vấn đề trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Năng lực hóa học:
- Nhận thức hoá học: Nêu và trình bày được đặc điểm cấu hình electron, sự khác
biệt về tính chất vật lí, các trạng thái oxi hóa và màu sắc ion trong dung dịch 1
của các nguyên tố kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất so với các kim loại họ s cùng chu kì.
- Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hóa học: Thu thập thông tin về ứng
dụng của các kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất trong cuộc sống.
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Sử dụng kĩ năng thực hành để định tính
hoặc định lượng nguyên tố; Vận dụng kiến thức đã học để giải thích được một
số vấn đề trong cuộc sống. 3. Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Yêu quý thiên nhiên và sử dụng hợp lí các sản phẩm chứa nguyên tố chuyển tiếp đã học.
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập hóa học.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Tài liệu: SGK, SGV Hóa học 12, các hình ảnh, video, liên quan đến bài học.
- Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.
- Dụng cụ và hóa chất cho thí nghiệm xác định hàm lượng muối Fe(II) bằng
dung dịch thuốc tím và thí nghiệm nhận biết sự có mặt của từng ion Cu2+, Fe3+ riêng biệt.
2. Đối với học sinh
- Tài liệu: SGK Hóa học 12.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS có hứng thú học tập, nhu cầu tìm hiểu; dùng những kiến thức, kĩ
năng cần thiết để thực hiện yêu cầu, khám phá kiến thức mới.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS trả lời câu hỏi để tìm các từ hàng ngang, từ đó tìm
được từ khóa liên quan đến bài học. 2
c. Sản phẩm: HS tìm được từ khóa liên quan đến bài học.
d. Tổ chức thực hiện
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV tổ chức cho HS tham gia trò chơi ô chữ, yêu cầu: Em hãy trả lời các câu hỏi sau
để tìm được từ thích hợp điền vào các hàng ngang tương ứng, từ đó xác định được từ khóa. 1 2 3 4 5 6
Câu 1: Do sở hữu tính chất vật lí nổi bật nào mà kim loại chromium được sử dụng để
chế tạo hợp kim có độ bền cơ học cao?
Câu 2: Thuộc tính nào của cả vật thể và ánh sáng mà con người nhận biết được bằng mắt thường?
Câu 3: Các nguyên tố mà nguyên tử đều có 4 lớp electron được xếp ở chu kì nào
trong bảng tuần hoàn?
Câu 4: Electron bắt đầu được điền vào phân lớp 3d ở lớp vỏ nguyên tử của nguyên tố nào?
Câu 5: Kim loại nào được dùng làm dây dẫn điện do có tính dẫn điện đứng thứ hai trong các kim loại?
Câu 6: Các nguyên tố mà nguyên tử có electron cuối cùng điền vào phân lớp d được
xếp vào khối nào?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, tham gia trò chơi và suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 3
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời các HS trả lời câu hỏi: 1 D O C U N G 2 M A U S A C 3 C H U K I 4 4 S C A N D I U M 5 C O P P E R 6 K H O I D Câu 1: Độ cứng. Câu 2: Màu sắc. Câu 3: Chu kì 4. Câu 4: Scandium. Câu 5: Copper. Câu 6: Khối d.
Từ khóa: Cầu nối.
- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình.
- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau.
- GV cung cấp thêm thông tin về từ khóa: Kim loại chuyển tiếp là kim loại đóng vai
trò trung gian, cầu nối giữa kim loại khối s (bên trái) và khối p (bên phải) trong bảng tuần hoàn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét của câu trả lời HS, dẫn dắt HS vào bài học: Cùng với vai trò
là cầu nối, các kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất và hợp kim của chúng còn được sử
dụng phổ biến làm vật liệu chế tạo dụng cụ, thiết bị, máy móc, phương tiện giao
thông,…Vậy, các ứng dụng này dựa trên tính chất nào của kim loại chuyển tiếp dãy
thứ nhất? Để đi tìm câu trả lời, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay Bài 19 –
Đại cương về kim loại chuyển tiếp dãy thứ nhất. 4