Giáo án Bài 2 Lịch sử 10 Cánh diều (2024): Tri thức lịch sử và cuộc sống

Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
BÀI 2: TRI THỨC LỊCH SỬ VÀ CUỘC SỐNG (1 TIẾT) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
Sau khi học xong bài học này, HS có thể
- Nêu được những nguyên nhân dẫn đến sự cần thiết phải học tập lịch sử suốt đời.
- Nêu được cách thức sưu tầm, thu thập, xử lý thông tin và sử liệu trong quá trình học tập, khám phá lịch sử
- Rút ra được mối liên hệ giữa kiến thức lịch sử với cuộc sống hiện tại 2. Năng lực
a. Năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác thông qua việc
quan tâm, yêu thích và tham gia các hoạt động tìm hiểu lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt Nam và thế giới b. Năng lực lịch sử
- Năng lực tìm hiểu lịch sử: thông qua khai thác các nguồn sử liệu để nêu được những nguyên
nhân dẫn đến sự cần thiết phải học tập lịch sử suốt đời. Nêu được cách thức sưu tầm, thu thập,
xử lý thông tin và sử liệu trong quá trình học tập, khám phá lịch sử Nêu được mối liên hệ giữa
kiến thức lịch sử với cuộc sống hiện tại
- Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: thông qua khai thác thông tin, tư liệu, quan sát hình ảnh
để Rút ra được mối liên hệ giữa kiến thức lịch sử với cuộc sống hiện tại
- Năng lực vận dụng kiến thức lịch sử: thông qua vận dụng kiến thức và bài học lịch sử để giải
thích những vấn đề thời sự trong nước và thế giới, những vấn đề trong thực tiễn cuộc sống 3. Phẩm chất
- Trách nhiệm : có ý thức trách nhiệm giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc
- Yêu nước : Ghi nhớ công ơn xây dựng đất nước của tổ tiên
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử, Giáo án.
- Phiếu học tập dành cho HS.
- Máy tính, máy chiếu (tivi).
2. Đối với học sinh: SGK, sách bài tập
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Kích thích tư duy của HS, lôi cuốn HS vào bài học mới thông qua « Thử thách khảo cổ học »
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, nêu câu hỏi ; HS quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS d. Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
GV nêu vấn đề và đặt câu hỏi : Hãy tưởng tượng, em là một nhà khảo cổ học và em có cơ hội
thực hiện một khám phá khảo cổ học tuyệt vời. Với vị trí là một nhà khảo cổ học, em hãy trả lời 3 câu hỏi sau:
1. Nếu em có thể khám phá ra một cái gì đó rất quan trọng, nó sẽ là gì?
2. Tại em muốn thực hiện khám phá này?
3. Em nghĩ mỗi khám phá của mình sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với nền Sử học nước nhà?
- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS suy nghĩ, tưởng tượng, hoàn thành nhiệm vụ học tập (cá nhân)
+ GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.
- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động + GV mời 1-2 HS trả lời
+ GV mời 1 – 2 HS khác nhận xét, bổ sung.
+ HS có thể tưởng tượng theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ:
1. Công cụ lao động mà con người chế tạo ra trong lịch sử
2. Vì: công cụ lao động là yếu tố then chốt, quyết định sự phát triển kinh tế và đời sống con người. 3.
- Là nguồn sử liệu hiện vật quan trọng để các nhà nghiên cứu tiếp tục tìm hiểu, góp phần phục
dựng một cách đầy đủ, khách quan, chân thực bức tranh lịch sử trong quá khứ
- Có thể sẽ làm thay đổi một quan điểm lịch sử đã có từ trước…
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ ? Tại sao chúng ta
luôn phải nghiên cứu, tìm hiểu, phục dựng lại lịch sử ? Tại sao các nhà nghiên cứu lịch sử, các
nhà khảo cổ học vẫn hàng ngày nỗ lực tìm kiếm, khám phá những thông tin lịch sử ở xung
quanh chúng ta, hay những bí ẩn lịch sử đâu đó vẫn nằm sâu trong lòng đất. Vậy, tri thức lịch sử
có mối liên hệ như thế nào đối với cuộc sống ? Bài học hôm nay, chúng ta sẽ cùng chia sẻ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
1. Hoạt động 1: Tìm hiểu lí do vì sao cần phải học tập và khám phá lịch sử suốt đời
a. Mục tiêu: Nêu được nguyên nhân dẫn đến sự cần thiết phải học tập lịch sử suốt đời thông qua trao đổi cặp đôi.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, nêu câu hỏi ; HS thảo luận cặp đôi, đọc nội dung thông tin
mục 2.1, quan sát hình 2.3 thực hiện nhiệm vụ học tập.
c. Sản phẩm học tập: HS ghi được vào vở lí do vì sao phải học tập và khám phá lịch sử suốt đời.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Sự cần thiết phải học tập
GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK tr.15, thảo luận cặp đôi, trả lịch sử suốt đời
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải) lời câu hỏi :
- Thứ nhất giúp con người đúc
1. Có quan điểm cho rằng, học tập lịch sử chỉ diễn ra ở trong kết và vận dụng thành công
các lớp học và khi chúng ta còn là học sinh, sinh viên. Theo em, những bài học kinh nghiệm
quan điểm đó đúng hay sai ? Đưa ra ít nhất hai lý do để bảo vệ trong cuộc sống, tránh lặp lại quan điểm của mình. sai lầm từ quá khứ.
2. Nguyên nhân vì sao chúng ta phải học tập và khám phá lịch - Tri thức lịch sử rất rộng lớn sử suốt đời ?
và đa dạng. Kiến thức lịch sử
- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
ở nhà trường chỉ là một phần
+ HS đọc thông tin SGK tr.15, thảo luận cặp đôi, thực hiện nhỏ trong kho tàng tri thức đó. nhiệm vụ học tập.
Muốn hiểu đầy đủ và đúng
+ GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.
đắn về lịch sử cần có quá trình
- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận lâu dài
+ GV mời đại diện 1 – 2 cặp HS trình bày
- Tri thức lịch sử biến đổi và
+ GV mời đại diện cặp HS khác nhận xét, bổ sung.
phát triển không ngừng, gắn
liền với sự xuất hiện của các
- Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
nguồn sử liệu mới, các lĩnh
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
vực nghiên cứu mới… Những
1. Đó là quan điểm sai lầm. HS có thể đưa ra nhiều lý do, ví dụ: nhận thức về lịch sử của con
● Tri thức nói chung và tri thức lịch sử nói riêng rất rộng lớn. người hôm nay rất có thể thay
Việc học tập ở trường phổ thông và đại học chưa thể giúp đổi trong tương lai
chúng ta hiểu biết đầy đủ các tri thức đó. Chúng ta cần học tập
suốt đời và qua nhiều kênh khác nhau.
● Nếu chúng ta chỉ học lịch sử trong nhà trường mà không có
sự trau dồi, tự tìm hiểu, học tập suốt đời thì tri thức lịch sử của
chúng ta sẽ bị mai một, lãng quên. Sự thiếu hụt tri thức đó dễ
khiến chúng ta có cái nhìn lệch lạc về lịch sử, dễ bị các đối
tượng xấu kích động, lôi kéo…
2. Nguyên nhân phải học tập và khám phá lịch sử suốt đời
(phần kiến thức cần đạt)
+ GV mở rộng : Nhận thấy việc học tập, khám phá tri thức,
trong đó có tri thức lịch sử) sẽ là hành trang đối với mỗi người
trong cuộc sống, Lênin đúc kết thành quy luật : « Học, học nữa,
học mãi ». Với quan niệm : « Lịch sử là bó đuốc soi đường
hướng tới tương lai », nhiều quốc gia trên thế giới coi Lịch sử
là môn học bắt buộc, HS phải được học tập và khám phá suốt
đời. Tại các trường phổ thông của Ix – ra – en, Lịch sử được
xếp ngang hàng với các môn Văn học, Kinh thánh mà HS phải
thi. Các nước Mĩ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc…coi Lịch
sử là môn học bắt buộc ở phổ thông và đại học. Ở Ca – na – đa,
Luật nhập cư quy định ai muốn có quốc tịch nước này phải vượt
qua bài thi viết và hỏi – đáp về lịch sử, chính trị, xã hội, văn
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
hóa của Ca – na – đa từ năm 1867 đến nay…
+ GV dẫn dắt sang nội dung mới : Vậy, làm thế nào giúp
chúng ta có phương pháp đúng đắn, hiệu quả để có thể khám
phá, học tập lịch sử suốt đời, làm giàu thêm tri thức lịch sử. Cô
trò chúng ta cùng chuyển sang mục 2.2….
2. Hoạt động 2: Tìm hiểu cách thức sưu tầm, xử lý thông tin và sử liệu để làm giàu tri thức lịch sử
a. Mục tiêu: Nêu được cách thức sưu tầm, xử lý thông tin và sử liệu trong quá trình học tập, khám phá Lịch sử
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, nêu câu hỏi ; HS làm việc cá nhân, đọc nội dung thông tin
mục 2.2 thực hiện nhiệm vụ học tập.
c. Sản phẩm học tập: HS ghi được vào vở quy trình thu thập, xử lý thông tin và sử liệu
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
2. Thu thập, xử lý thông tin
+ GV đưa ra ví dụ về bài tập Lịch sử sau
và sử liệu để làm giàu tri thức lịch sử - Thu thập sử liệu
+ Là quá trình khảo sát, tìm
kiếm, sưu tầm và tập hợp
những thông tin liên quan đến
đối tượng học tập, nghiên cứu, tìm hiểu lịch sử
+ Quy trình thu thập sử liệu
● Lập thư mục, danh sách + GV nêu câu hỏi:
nguồn sử liệu cần thu thập
1. Để giải quyết yêu cầu của bài tập 6, hãy nêu các bước em sẽ ● Sưu tầm, đọc, ghi chép tiến hành?
thông tin sử liệu liên quan đến
2. Từ ví dụ minh họa trên, em hãy nêu cách thức sưu tầm, thu vấn đề nghiên cứu
thập, xử lý thông tin và sử liệu trong quá trình học tập, khám - Xử lý thông tin và sử liệu phá Lịch sử ?
+ Là quá trình phân loại, đánh
- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
giá, thẩm định nguồn sử liệu
+ HS đọc thông tin SGK tr.16, làm việc cá nhân, thực hiện đã thu thập được nhiệm vụ học tập.
+ Quy trình xử lý thông tin, sử
+ GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. liệu
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85