Giáo án Bài 21 Hóa học 12 Cánh Diều: Sơ lược về phức chất

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 21. SƠ LƯỢC VỀ PHỨC CHẤT I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
Trong bài học này, HS sẽ tìm hiểu:
- Nguyên tử trung tâm, phối tử, liên kết cho nhận giữa nguyên tử trung tâm
và phối tử trong phức chất.
- Một số dạng hình học của phức chất (tứ diện, vuông phẳng, bát diện). 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu về một số khái niệm và dạng
hình học của phức chất.
- Giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt các vấn đề về
phức chất; Hoạt động nhóm và cặp đôi một cách hiệu quả, đảm bảo các thành
viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày báo cáo.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm
giải quyết các vấn đề trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Năng lực đặc thù:
- Nhận thức hoá học: Nêu được nguyên tử trung tâm, phối tử, liên kết cho
nhận giữa nguyên tử trung tâm và phối tử trong phức chất; Nêu được một
số dạng hình học của phức chất (tứ diện, vuông phẳng, bát diện). 3. Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Tài liệu: SGK, SGV Hóa học 12, các hình ảnh liên quan đến bài học. 1
- Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- Tài liệu: SGK Hóa học 12.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS có hứng thú học tập, nhu cầu tìm hiểu; dùng những kiến thức, kĩ
năng cần thiết để thực hiện yêu cầu, khám phá kiến thức mới.
b. Nội dung: GV đặt vấn đề, HS suy nghĩ trả lời câu hỏi mở đầu.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV nêu câu hỏi:
Thuốc thử Tollens chứa hợp chất có công thức là [Ag(NH3)2]OH, có khả năng
tham gia phản ứng tráng bạc với aldehyde.
Phân tử [Ag(NH3)2]OH hoặc cation [Ag(NH3)2]+ đều được gọi là phức chất. Vậy
phức chất là gì? Phức chất có cấu tạo như thế nào?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, quan sát hình và suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi theo hiểu biết và tìm hiểu của HS.
- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình.
- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV không nhận xét đúng sai mà dẫn dắt HS vào bài học: Bài học ngày hôm nay,
chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một số khái niệm và dạng hình học của phức chất .
Chúng ta cùng vào Bài 21. Sơ lược về phức chất. 2
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm cơ bản của phức chất
a. Mục tiêu: HS nêu nguyên tử trung tâm, phối tử, liên kết cho nhận giữa nguyên tử
trung tâm và phối tử trong phức chất.
b. Nội dung: HS đọc các thông tin trong SGK và thực hiện yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm cơ bản của phức chất.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập I. MỘT SỐ KHÁI
- GV yêu cầu HS quan sát các Hình 21.1 – 21.4, đọc NIỆM
thông tin trang 142 – 143 SGK, trao đổi cặp đôi để hoàn - Phức chất có thể mang thành các yêu cầu sau: điện tích hoặc không
(1) Từ công thức cấu tạo của một số phức chất cụ thể, mang điện tích. chỉ ra: - Nguyên tử trung tâm là
+ Đặc điểm về điện tích của phức chất. cation kim loại hoặc
+ Đặc điểm của nguyên tử trung tâm trong phức chất. nguyên tử kim loại có
+ Đặc điểm của phối tử trong phức chất.
orbital trống đã nhận cặp
+ Đặc điểm liên kết trong phức chất. electron chưa liên kết của phân tử hoặc anion.
- Phối tử là phân tử hoặc anion đã cho cặp electron chưa liên kết
(hay cặp electron hóa trị riêng).
- Liên kết giữa nguyên tử trung tâm và phối tử trong phức chất là liên 3 kết cho – nhận.
- GV cho HS đọc thêm mục Em có biết SGK trang 143.
- GV yêu cầu HS trả lời Câu hỏi SGK trang 143:
Hãy chỉ ra nguyên tử trung tâm và phối tử trong phức chất (3).
- GV cho HS thảo luận nhóm đôi trả lời câu Luyện tập 1 SGK trang 143:
1. Từ công thức Lewis của NH3, giải thích vì sao phân tử
này có thể đóng vai trò là phối tử.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát hình, vận dụng kiến thức đã học kết hợp 4