Giáo án Bài 21: Khái niệm, cấu tạo và chu trình nhân lên của virus Sinh học 10 Cánh diều

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
Trường: ……………………. Họ và tên giáo viên:
Tổ: ………………………….
………………………………..
BÀI 21: KHÁI NIỆM, CẤU TẠO VÀ CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUS
Thời gian thực hiện: 03 tiết I. MỤC TIÊU
Sau khi học xong bài học, HS đạt được các yêu cầu sau: 1. Về năng lực
1.1. Năng lực Sinh học
- Nêu được khái niệm và các đặc điểm của virus.
- Trình bày được cấu tạo của virus.
- Trình bày được các giai đoạn nhân lên của virus trong tế bào chủ. Từ đó giải
thích được cơ chế gây bệnh do virus. 1.2. Năng lực chung
- Tự chủ và tự học: Tìm kiếm, đánh giá và lựa chọn được nguồn tài liệu phù
hợp về cấu tạo, phân loại, quá trình nhân lên của virus.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ các thông tin liên quan
đến sự nhân lên của virus trong tế bào vật chủ. 2. Về phẩm chất:
- Trách nhiệm: Chủ động, tích cực tham gia và vận động người khác tìm
hiểu về virus để có cách phòng chống phù hợp.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT sinh học 10, Kế hoạch bài dạy.
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

- Các hình ảnh minh họa virus, cấu tạo và chu trình nhân lên của virus. các hình 21.1; 21.5.
- Video về sự nhân lên của virus trong tế bào chủ (Nếu có).
- Các câu hỏi liên quan đến bài học.
- Hình ảnh, phiếu học tập, giấy A0, bút lông, nam châm. - Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh - SGK, SBT sinh học 10.
- Tranh ảnh, tư liệu, video,... và các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động 1: Khởi động a. Mục tiêu:
- Tạo hứng thú cho học sinh trong học tập, ôn tập kiến thức đã học học và gắn
kết với kiến thức mới. b. Nội dung:
- GV yêu cầu học sinh hoạt động cặp đôi và trả lời câu hỏi: Hình 21.1 thí
nghiệm của Dmitri Ivanovsky, 1982. Mô tả thí nghiệm tìm nguyên nhân gây
bệnh Khảm thuốc lá. Hãy thảo luận và nêu nhận xét về đặc điểm mầm bệnh”
c. Sản phẩm học tập: - Câu trả lời của HS.
d) Tổ chức thực hiện
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Các câu trả lời của HS:
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

- GV yêu cầu học sinh hoạt động cặp đôi và * Gợi ý:
trả lời câu hỏi: Hình 21.1 thí nghiệm của Nhận xét về đặc điểm mầm
Dmitri Ivanovsky, 1982. Mô tả thí nghiệm tìm bệnh gây bệnh khảm thuốc lá:
nguyên nhân gây bệnh Khảm thuốc lá. Hãy - Mầm bệnh đi qua được màng
thảo luận và nêu nhận xét về đặc điểm mầm lọc vi khuẩn → Mầm bệnh có bệnh”
kích thước rất nhỏ (nhỏ hơn vi khuẩn).
- Phun dịch qua lọc lên môi
trường dinh dưỡng thì không
phát triển nhưng phun lên cây
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
thuốc lá thì lại phát triển →
- Học sinh chú ý theo dõi, kết hợp kiến thức Mầm bệnh sống kí sinh bắt
đã học, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
buộc trong tế bào của cây
- GV quan sát, định hướng. thuốc lá.
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận
- GV gọi 2 – 3 HS trình bày câu trả lời.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét và dẫn dắt vào bài học mới.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
Hoạt động 2.1: Tìm hiểu về khái niệm virus a. Mục tiêu:
- Nêu được khái niệm và các đặc điểm của virus. b. Nội dung:
Từ thí nghiệm của ivanovsky, kết hợp đọc SGK
- HS quan sát hình ảnh SARS – CoV- 2 và 1 số virus SGK hoặc cho xem
video và trả lời câu hỏi:
Câu 1: Nêu khái niệm virus từ đó cho biết virus có những đặc điểm nào khác
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
so với vi khuẩn.
Câu 2: Để nuôi virus, các nhà khoa học sẽ dùng loại môi trường gì?
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS
Câu 1: Virus là dạng sống không có cấu tạo tế bào, kích thước rất nhỏ, nhỏ
sống kí sinh bắt buộc trong tế bào vật chủ .
Câu 2: Virus sống kí sinh nội bào bắt buộc → Để nuôi virus, các nhà khoa
học sẽ dùng loại môi trường có các tế bào chủ thích hợp với virus như vi
khuẩn, các loại nấm, động vật, thực vật.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung kiến thức
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Khái niệm virus
Từ thí nghiệm của ivanovsky, kết hợp đọc - Virus là dạng sống, không có cấu SGK
tạo tế bào, kích thước rất nhỏ,
- HS quan sát hình ảnh SARS – CoV- 2 sống kí sinh bắt buộc trong tế bào
và 1 số virus SGK hoặc cho xem video và của sinh vật. trả lời câu hỏi:
Câu 1: Nêu khái niệm virus từ đó cho - Virus chứa vật chất di truyền
biết virus có những đặc điểm nào khác so (nucleic acid) và protein nhưng với vi khuẩn.
không có cấu tạo tế bào nên không
Câu 2: Để nuôi virus, các nhà khoa học được gọi là cơ thể mà gọi là hạt
sẽ dùng loại môi trường gì?
virus. Kích thước virus rất nhỏ,
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
đường kính khoảng 20 – 300 nm,
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
chúng không trao đổi chất nên
- HS nghiên cứu sgk theo cặp đôi, suy phải sử dụng vật chất có sẵn trong
nghĩ và xung phong trả lời câu hỏi.
tế bào chủ khỉ nhân lên.
- GV bao quát lớp, gợi ý HS trả lời câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85