Giáo án Bài 9: Những chân trời kí ức (truyện - truyện kí) Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

Bài 9. Những chân trời kí ức
(Truyện - truyện kí)
Giới thiệu bài học và tri thức ngữ văn trang 77 I. MỤC TIÊU
1. Mức độ yêu cầu cần đạt
- Nhận diện và phân tích được sự kết hợp giữa hư cấu và phi hứ cấu trong truyện kí.
- Nhận diện và phân tích được các chi tiết tiêu biểu, đề tài, cây chuyện, sự kiện, nhân
vật và mối quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm; Nhận xét được những
chi tiết quan trọng trong việc thể hiện nội dung văn bản.
- Nhận biết và sửa được một số kiểu lỗi về thành phần câu.
- Viết được bài thuyết minh có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận.
- Biết thảo luận, tranh luận một cách có hiệu quả và có văn hóa về một vấn đề trong đời
sống phù hợp với lứa tuổi. 2. Năng lực
2.1. Năng lực chung
– Năng lực tự chủ và tự học: thông qua hoạt động chuẩn bị bài trước ở nhà, hoạt
động luyện tập vận dụng.
– Năng lực giao tiếp và hợp tác: thông qua hoạt động nhóm.
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: thông qua hoạt động thu thập và làm rõ
các thông tin có liên quan đến vấn đề; biết phân tích và đánh giá được một số tác phẩm truyện.
2.2. Năng lực đặc thù
– Năng lực văn học:


+ Năng lực đọc – hiểu văn bản: Thông qua việc tìm hiểu về đặc điểm của văn bản, HS
biết cách phân tích những đặc trưng của thể loại văn bản.
+ Năng lực tạo lập văn bản: Biết cách vận dụng kiến thức để viết một bài văn.
– Năng lực ngôn ngữ:
+ Biết lựa chọn ngôn ngữ khi viết một bài văn.
+ Trình bày kết quả học tập một cách tự tin, có sức thuyết phục. 3. Phẩm chất
- Trân trọng những kỉ niệm và trải nghiệm tuổi thơ, sống có trách nhiệm với bản thân và với mọi người.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Bảng giao nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp.
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 11, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của
mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS chia sẻ kinh nghiệm của bản thân.
c. Sản phẩm: Những suy nghĩ, chia sẻ của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV dẫn dắt HS tìm hiểu bài học: Những chân trời kí ức (truyện – truyện kí)
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học


a. Mục tiêu: Nắm được nội dung của bài học.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
- GV giới thiệu: Bài học gồm hai nội dung: khái quát chủ
đề và nêu thể loại các văn bản đọc chính. Với chủ đề
Những chân trời kí ức (truyện – truyện kí) - HS lắng nghe.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng
Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn a. Mục tiêu:
- Nhận diện và phân tích được sự kết hợp giữa hư cấu và phi hứ cấu trong truyện kí.
- Nhận diện và phân tích được các chi tiết tiêu biểu, đề tài, cây chuyện, sự kiện, nhân vật
và mối quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm; Nhận xét được những chi
tiết quan trọng trong việc thể hiện nội dung văn bản.
- Nhận biết và sửa được một số kiểu lỗi về thành phần câu.


b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
1. Truyện kí là thể loại trung gian giữa truyện và
- GV yêu cầu HS đọc phần Tri kí. Truyện kí rất gần với kí ở yêu cầu về tính xác
thức ngữ văn trong SGK và trả lời thực dựa trên việc ghi chép người thật, việc thật; các câu hỏi sau:
nhưng cũng gần với truyện ở chỗ thường có cốt
+ Trình bày khái niệm truyện kí.
truyện hoàn chỉnh hoặc tương đối hoàn chỉnh. Tuy
+ Trình bày sự kết hợp phi hư cấu được xem là thể loại phi hư cấu nhưng do yêu cầu
và hư cấu trong truyện kí.
dung hoà yếu tố truyện với yếu tố kì yêu cầu thể
+ Trình bày khái niệm và đặc hiện tính xác thực theo cách riêng của thể loại,
điểm của lỗi về thành phần câu và người viết truyện kí cũng được phép hư cấu ở một cách sửa. mức độ nhất định.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
2. Sự kết hợp giữa phi hư cấu và hư cấu trong
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, truyện kí
thực hiện nhiệm vụ
Phi hư cấu là cách phản ánh hiện thực theo nguyên
- HS thảo luận và trả lời từng câu tắc đề cao tính xác thực bằng cách gọi thẳng tên và hỏi
miêu tả càng chính xác càng tốt những con người
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt và sự kiện có thực”, đặc biệt là đối với các chi tiết,
động và thảo luận
sự kiện mang thông tin xác định, có thể kiểm
- HS trình bày sản phẩm thảo luận chứng (gọi là “thành phần xác định”) như: tên tuổi,
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung lai lịch, ngoại hình, nguồn gốc gia đình, ngọn câu trả lời của bạn.
nguồn văn hoá, quan hệ gia đình – xã hội... của