Giáo án Bài 9: Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí Giáo dục công dân 9 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 9: VI PHẠM PHÁP LUẬT VÀ TRÁCH NHIỆM PHÁP LÍ I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Nêu được khái niệm vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí; các
loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí.
- Nếu được ý nghĩa của trách nhiệm pháp lí.
- Phân tích, đánh giá được các hành vi vi phạm pháp luật và trách
nhiệm pháp lí trong một số tình huống cụ thể.
- Nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, tích cực ngăn ngừa và đấu tranh
với các hành vi vi phạm pháp luật. 2. Năng lực
Năng lực chung: -
Tự chủ và tự học: Tự lựa chọn các nguồn tài liệu học tập phù hợp khi
nêu khái niệm tiêu dùng thông minh. -
Giao tiếp và hợp tác: Biết sử dụng ngôn ngữ kết hợp với hình ảnh để
trình bày thông tin, ý tưởng và thảo luận về lợi ích của tiêu dùng
thông minh, cách tiêu dùng thông minh. -
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết phối hợp với bạn bè khi làm việc
nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động giáo dục công dân.
Năng lực riêng: -
Năng lực nhận thức: Nêu được khái niệm vi phạm pháp luật và trách
nhiệm pháp lí; chỉ ra và phân biệt được các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí. 1 -
Năng lực điều chỉnh hành vi: Chấp hành nghiêm túc các quy định của
pháp luật; tích cực tham gia ngăn ngừa, tố giác, đấu tranh với các
hành vi vi phạm pháp luật. -
Năng lực đánh giá: Phân tích, đánh giá được các hành vi có biểu hiện
vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí của các hành vi ấy trong
một số tình huống cụ thể. 3. Phẩm chất: -
Trách nhiệm: Tích cực, tự giác thực hiện theo quy định của pháp luật.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, Giáo án Giáo dục công dân 9. - Thiết bị dạy học:
+ Máy tính, máy chiếu (nếu có), bảng, phấn, giấy A0.
+ Các tranh, hình ảnh, video clip và các mẩu chuyện về vi phạm pháp
luật và trách nhiệm pháp lí.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Giáo dục công dân 9.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng
cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo cảm hứng học tập cho HS, giúp HS huy động kiến thức, kĩ
năng của bản thân để kích thích nhu cầu tìm hiểu về các hành vi vi phạm
pháp luật và trách nhiệm pháp lí.
b. Nội dung: GV yêu cầu HS quan sát các hình ảnh và chỉ ra hành vi vi
phạm pháp luật của các chủ thể.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nêu lên được các bài học có
liên quan đến vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 2
- GV tổ chức cho HS trả lời câu hỏi phần Mở đầu trong SGK tr.51: Em hãy
quan sát các hình ảnh dưới đây và chỉ ra hành vi vi phạm pháp luật của các chủ thể.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát vận dụng hiểu biết và hoàn thành nhiệm vụ.
- GV quan sát, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện HS chia sẻ trước lớp:
+ Tranh 1: Xe mô tô, xe gắn máy không được xếp hàng hoá, hành lí vượt
quá bề rộng giá đèo hàng là 0,5 mét. Chiều cao xếp hàng hoá tình từ mặt
đường xe chạy không vượt quá 1,5 mét. Như vậy xe gắn máy trong hình đã
vi phạm lỗi chở hàng cồng kềnh.
+ Tranh 2: Theo Điều 75 Luật Bảo vệ Môi trường 2020, chất thải rắn sinh
hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân sẽ được phân loại theo nguyên tắc
như sau: chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế; chất thải thực
phẩm; chất thải rắn sinh hoạt khác. Hành vi trong tranh 2 đã vi phạm quy
định phân loại rác.
- Các HS khác nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và tuyên dương tinh thần học của HS.
- GV dẫn dắt vào nội dung bài mới: Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt
động có mục đích làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, 3
trở thành hành vi hợp pháp của các cá nhân, tổ chức khi tham gia vào các
quan hệ xã hội do pháp luật điều chỉnh. Tuy nhiên trong thực tế vẫn còn
nhiều chủ thể có những hành vi vi phạm pháp luật và phải chịu trách nhiệm
pháp lí. Để tìm hiểu rõ hơn về các vấn đề này, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm
hiểu trong bài học ngày hôm nay - Bài 9. Vi phạm pháp luật và trách
nhiệm pháp lí.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về vi phạm pháp luật
a. Mục tiêu: HS xác định được khái niệm vi phạm pháp luật, phân loại được
các loại hành vi vi phạm pháp luật. b. Nội dung:
- GV hướng dẫn HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi trong SGK tr.52 – 54.
- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận về khái niệm vi phạm pháp luật, phân
loại được các loại hành vi vi phạm pháp luật.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về khái niệm vi phạm pháp luật,
phân loại được các loại hành vi vi phạm pháp luật.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu khái niệm và phân loại 1. Tìm hiểu về vi phạm pháp luật
các loại vi phạm pháp luật, xác định dấu hiệu vi a. Khái niệm và phân loại các loại phạm pháp luật
vi phạm pháp luật, xác định dấu
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
hiệu vi phạm pháp luật
- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp đôi, đọc phần - Khái niệm: Vi phạm pháp luật là
Thông tin trong mục 1, SGK tr.52 và trả lời câu hành vi trái pháp luật, có lỗi, do
hỏi: Căn cứ vào thông tin, em hãy cho biết thế người có năng lực trách nhiệm pháp
nào là vi phạm pháp luật. Có những loại vi phạm lí thực hiện, xâm phạm các quan hệ
pháp luật nào? Xác định dấu hiệu vi phạm pháp xã hội được pháp luật bảo vệ.
luật của từng loại vi phạm pháp luật?
- Vi phạm pháp luật được chia làm
- GV trình chiếu cho HS xem video để hiểu rõ bốn loại: 4