Giáo án Bếp lửa Ngữ Văn 9 Chân trời sáng tạo

TIẾT……… : BẾP LỬA (Bằng Việt) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Nhận biết và phân tích được các nét nổi bật về tác giả Bằng Việt.
- Xác định và phân tích được bố cục và nội dung của từng đoạn trong bài thơ “Bếp lửa”.
- Xác định và phân tích được nét độc đáo về hình thức của bài thơ “Bếp lửa” được
thể hiện qua bố cục, kết cấu, ngôn ngữ, biện pháp tu từ.
- Xác định và phân tích được chủ đề, tư tưởng, thông điệp và bài thơ “Bếp lửa”
muốn gửi đến người đọc.
- Nhận diện và phân tích được đặc điểm và tác dụng của biện pháp tu từ chơi chữ,
điệp thanh, điệp vần được sử dụng trong văn bản.
- Viết được bài văn phân tích về nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Bếp lửa”. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa truyện;
- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của văn bản với văn bản khác có cùng chủ đề. 3. Phẩm chất:
- Giúp học sinh có thái độ trân trọng tình cảm gia đình, yêu quê hương đất nước.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS trả lời: Nhớ lại một kỉ niệm tuổi thơ với người thân của em.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, chia sẻ suy nghĩ.
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Bằng Việt thuộc thế hệ các nhà
thơ trưởng thành trong thời kỳ chống Mĩ cứu nước. Thơ bằng Việt trong trẻo mượt
mà, khai thác những kỉ niệm và mơ ước của tuổi trẻ nên gần gũi với bạn đọc trẻ.
Một trong những bài thơ tiêu biểu của ông là bài “Bếp lửa”, bài thơ gợi lại những
kỉ niệm về người bà và tình bà cháu vừa sâu sắc thấm thía, vừa quen thuộc với
người đọc. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu bài thơ “Bếp lửa”.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Đọc văn bản
a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác giả, tác phẩm.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung
- GV yêu cầu HS: đọc và giới thiệu về tác 1. Tác giả
giả Bằng Việt và tác phẩm Bếp lửa.
- Bằng Việt tên khai sinh là Nguyễn Việt
- GV hướng dẫn cách đọc. GV đọc mẫu Bằng, sinh năm1941.
thành tiếng một đoạn đầu, sau đó HS thay - Quê: Thạch Thất - Hà Tây- Hà Nội
nhau đọc thành tiếng toàn VB.
- Làm thơ từ đầu 1960 và thuộc thế hệ nhà - HS lắng nghe.
thơ trưởng thành trong kháng chiến chống
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực Mỹ. hiện nhiệm vụ
- Hiện là chủ tịch hội liên hiệp Văn hóa
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài Nghệ thuật Hà Nội. học. 2. Tác phẩm
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và - “Bếp lửa” sáng tác năm 1963 – Tác giả thảo luận
đang là sinh viên học ngành Luật ở Liên
- HS trình bày sản phẩm thảo luận Xô
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời - Bài thơ được đưa vào tập "Hương cây- của bạn.
bếp lửa"(1968). Đây là tập thơ đầu tay của
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện Bằng Việt và Lưu Quang Vũ. nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng.
Hoạt động 2: Khám phá văn bản a. Mục tiêu:
- Xác định và phân tích được bố cục và nội dung của từng đoạn trong bài thơ “ Bếp lửa”.
- Xác định và phân tích được nét độc đáo về hình thức của bài thơ “Bếp lửa” được
thể hiện qua bố cục, kết cấu, ngôn ngữ, biện pháp tu từ.
- Xác định và phân tích được chủ đề, tư tưởng, thông điệp và bài thơ “Bếp lửa”
muốn gửi đến người đọc.
- Nhận diện và phân tích được đặc điểm và tác dụng của biện pháp tu từ chơi chữ,
điệp thanh, điệp vần được sử dụng trong văn bản.
- Xác định và phân tích được ý nghĩa của truyện.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM * NV1:
3. Đọc - kể tóm tắt
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
- Thể loại: Thơ tự do (8 tiếng/ câu)
- GV yêu cầu HS dựa vào văn bản vừa - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
đọc, trả lời câu hỏi:
- Mạch cảm xúc của bài thơ:
+ Xác định thể loại văn bản.
+ Đi từ quá khứ đến hiện tại, từ kỉ niệm
+ Xác định phương thức biểu đạt của văn đến suy ngẫm theo dòng hồi tưởng. bản.
+ Bài thơ là lời của người cháu ở nơi xa
+ Xác định mạch cảm xúc và bố cục của nhớ về bà và những kỉ niệm với bà, nói lên văn bản.
lòng kính yêu và những suy ngẫm về bà.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. - Bố cục: Gồm 4 đoạn
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực + Đoạn 1: Phần mở đầu: 3 dòng đầu hiện nhiệm vụ
→ Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cho dòng