Giáo án Thương nhớ quê hương (2024) Chân trời sáng tạo

Giáo án Ngữ văn 9 chân trời sáng tạo – Bài 1 Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 1. THƯƠNG NHỚ QUÊ HƯƠNG (THƠ)
TIẾT……… : GIỚI THIỆU BÀI HỌC VÀ TRI THỨC NGỮ VĂN I. MỤC TIÊU
1. Mức độ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết được thể loại thơ.
- Xác định và phân tích được nét độc đáo về hình thức của bài thơ thể hiện qua bố cục,
kết cấu, ngôn ngữ, biện pháp tu từ.
- Nhận biết và phân tích được tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo của người viết thể hiện qua văn bản.
- Nhận biết và phân tích được chủ đề, tư tưởng, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến
người đọc thông qua hình thức nghệ thuật của văn bản.
- Phân tích được một số căn cứ để xác định chủ đề.
- Xác định và phân tích được những thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm, lối sống, cách
thưởng thức, đánh giá của cá nhân do văn bản đã học mang lại.
- Xác định và phân tích được đặc điểm và tác dụng của các biện pháp tu từ: chơi chữ,
điệp thanh và điệp vần.
- Bước đầu biết làm một bài thơ tám chữ.
- Viết được đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về bài thơ tám chữ.
- Thảo luận được về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống phù hợp với lứa tuổi. 2. Năng lực a. Năng lực chung:
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác... b. Năng lực riêng:


- Năng lực nhận biết, phân tích được thể loại truyện. 3. Phẩm chất
- Có ý thức vận dụng kiến thức vào các VB được học.
- Giúp học sinh thể hiện tình yêu quê hương bằng những hành động thiết thực.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Bảng giao nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp.
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của
mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS chia sẻ kinh nghiệm của bản thân.
c. Sản phẩm: Những suy nghĩ, chia sẻ của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS trả lời:
Hãy chia sẻ: Quê hương hiện hữu như thế nào trong lòng mỗi chúng ta?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của bản thân.
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học
a. Mục tiêu: Nắm được nội dung của bài học.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:


HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
- GV giới thiệu: Bài học gồm hai nội dung: khái quát chủ
đề và nêu thể loại các văn bản đọc chính. Với chủ đề
Thương nhớ quê hương, bài học tập trung vào một số vấn
đề thiết thực, có ý nghĩa quan trọng: Tình yêu quê hương
và nhung hành động thiết thực. - HS lắng nghe.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng
Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn a. Mục tiêu:
- Xác định và phân tích được nét độc đáo về hình thức của bài thơ thể hiện qua bố cục,
kết cấu, ngôn ngữ, biện pháp tu từ.
- Nhận biết và phân tích được đặc điểm và tác dụng của các biện pháp tu từ chơi chữ,
điệp thanh và điệp vần.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM


Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
1. Văn bản văn học
- GV yêu cầu HS đọc phần Tri thức - Văn bản văn học là công trình nghệ thuật ngôn từ, ngữ văn trong SGK
kết quả hoạt động sáng tác của cá nhân hoặc tập thể
- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhà văn và là đơn vị độc lập cơ bản của văn học. nhóm:
Văn bản văn học có thể tồn tại dưới dạng truyền
Hãy chọn một bài thơ và trả lời các miệng hoặc dưới dạng viết (văn tự với quy mô có thể
câu hỏi sau để nhận biết từng yếu tố:
chỉ là một câu, vài dòng (tục ngữ, ca dao...) đến hàng
+ Văn bản văn học là gì?
vạn câu, hàng ngàn trang (sử thi, tiểu thuyết...). Về
+ Thế nào là hình thức nghệ thuật cấu trúc, văn bản văn học là một hệ thống phức tạp
của văn bản văn học.
gồm hàng loạt yếu tố thuộc các bình diện khác nhau
+ Trình bày khái niệm kết cấu của bài của nội dung thơ. và hình thức.
+ Trình bày khái niệm ngôn ngữ thơ.
2. Hình thức nghệ thuật của văn bản văn học
+ Trình bày khái niệm chơi chữ.
- Hình thức nghệ thuật của văn bản văn học là cách
+ Trình bày đặc điểm và tác dụng của tổ chức, kết nối mọi yếu tố (bố cục, kết cấu, ngôn
biện pháp tu từ điệp thanh và điệp ngữ, biện pháp tu từ, vẫn, nhịp...) nhằm tạo nên tinh vần.
chỉnh thể của tác phẩm.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
3. Kết cấu của bài thơ
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực - Kết cấu của bài thơ là toàn bộ tổ chức chặt chẽ và hiện nhiệm vụ
sinh động các yếu tố về nội dung và hình thức của
- HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi
bài thơ, tạo ra tính toàn vẹn và thể hiện một cách tốt
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động nhất chủ đề, tư tưởng của tác phẩm. Kết cấu của bài và thảo luận
thơ được biểu hiện ở mọi phương diện tổ chức của
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
tác phẩm: (1) sự chọn lựa thể thơ (2) sự sắp xếp các
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả phần, các đoạn thơ theo một trình tự nhất định (bố lời của bạn.
cục); (3) sự triển khai mạch cảm xúc; (4) sự phối