Giáo án Chuyện cây, chuyện người Tiếng việt 2 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 22: CHUYỆN CÂY, CHUYỆN NGƯỜI
CHIA SẺ VỀ CHỦ ĐIỂM (10 phút)
- GV giới thiệu: Chủ điểm Lá phổi xanh ở tuần trước nói về vai trò của cây cối mang
lại sự sống, nguồn không khí trong lành cho hành tinh. Trong tuần này, các em sẽ học
những bài văn, bài thơ, câu chuyện nói về sự gắn bó thân thiết giữa con người với cây cối. Bài tập 1:
- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm và trả lời câu hỏi: Quan
sát các hình ảnh dưới đây, sắp xếp lại thứ tự các hình cho phù
hợp với quá trình từ lúc còn non đến lúc thu hoạch và được nấu thành cơm.
+ GV gắn lên bảng 6 hình minh hoạ bài tập 1.
+ GV chỉ tùng từ ngữ dưới hình cho HS đọc: cơm, thóc, gạo,...
+ GV hướng dẫn từng cặp HS thảo luận và làm bài trong vở bài tập: sắp xếp lại thứ tự
6 hình cho phù hợp với quá trình tù lúc lúa còn non đến lúc thu hoạch và được nấu thành cơm.
+ GV mời 1 HS lên bảng sắp xếp lại từng hình:
(1) Cây mạ non (2) Cây lúa trường thành (3) Cây lúa chín (4) Thóc (5) Gạo (6) Cơm Bài tập 2:
- GV cho HS nghe bài hát Em đi giữa biển vàng (nhạc: Bùi Đình Thảo, lời thơ: Nguyễn Khoa Đăng).
- GV giới thiệu chủ điểm: Bài tập mở đầu chủ điểm này đà giúp các em biết thêm về
cây lúa – cây lương thực chính của Việt Nam và nhiều nước. Bài đọc Mùa lúa chín sẽ
giúp các em hiểu thêm về cây lúa và những người làm ra cây lúa, làm ra thóc, gạo.


BÀI ĐỌC 1: MÙA LÚA CHÍN (60 phút) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ, yêu cầu cần đạt
- Đọc trôi chảy bài thơ. Phát âm đúng các từ ngữ. Nghỉ hơi đúng giữa các dòng
thơ, cuôi mỗi dòng, mỗi khổ thơ.
- Hiểu nghĩa của từ ngừ khó trong bài (tơ kén, đàn ri đá, quyện, trĩu). Hiểu
những hình ảnh thơ: Vây quanh làng/ Một biển vàng / Như tơ kén /... Lúa biết
đi /Chuyện rầm rì /Rung rinh sóng/Bông lúa quyện /trĩu bàn tay.... Hiểu nội
dung bài thơ: Ngợi ca vẻ đẹp của đồng lúa chín, ngợi ca người nông dân đã
nuôi lớn cây lúa, làm nên cánh đồng lúa chín. Từ đó, thêm yêu thiên nhiên, yêu
đồng lúa, trân trọng công sức lao động của các cô bác nông dân. 2. Năng lực
- Năng lực chung: Biết cùng các bạn thảo luận nhóm; hợp tác tìm hiểu bài.
- Năng lực riêng: Mở rộng vốn từ về cây lúa. Biết đặt câu với các từ ngữ đó. 3. Phẩm chất
- Có tình cảm với thiên nhiên.
- Trân trọng công sức lao động của những người nông dân.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối với giáo viên - Máy tính, máy chiếu. - Giáo án
2. Đối với học sinh - SHS.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẬY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
I. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS và từng bước làm quen bài học.
b. Cách thức tiến hành:


- GV giới thiệu bài học: Mở đầu chủ điểm Chuyện - HS lắng nghe, tiếp thu.
cây, chuyện người, các em sẽ học bài thơ Mùa lúa
chín. Đây là một bài thơ rất hay của nhà thơ Nguyễn
Khoa Đăng. Bài thơ đã được nhạc sĩ Bùi Đình Thảo
phổ nhạc thành bài hát Em đi giữa biển vàn mà các em vừa được nghe.
Hoạt động 1: Đọc thành tiếng
a. Mục tiêu: HS đọc bài thơ Mùa lúa chín với giọng
đọc nhẹ nhàng, tình cảm, chậm rãi, thiết tha.
b. Cách tiến hành:
- GV đọc mẫu bài bài thơ Mùa lúa chín với giọng - HS lắng nghe, đọc thầm theo.
đọc nhẹ nhàng, tình cảm, chậm rãi, thiết tha.
- GV mời 1HS đứng dậy đọc phần giải nghĩa các từ - HS đọc phần chú giải từ ngữ:
ngữ khó: tơ kén, ri đá.
+ Tơ kén: sợi tơ con tằm nhả ra
- GV tổ chức cho HS luyện đọc: Từng HS đọc tiếp để tạo thành tổ kén, màu vàng. nối 4 đoạn thơ
+ Ri đá: loài chim sẻ mỏ ngắn, + HS1: khổ thơ 1.
mình nhỏ, lông màu nâu sẫm. + HS2: khổ thơ 2. - HS đọc bài. + HS3: khổ thơ 3. + HS4: khổ thơ 4.
- GV yêu cầu HS luyện đọc trong nhóm: Từng cặp - HS luyện đọc.
HS đọc tiếp nối như GV đã phân công.
- GV tổ chức cho HS thi đọc tiếp nối các đoạn của - HS thi đọc. bài đọc.
- HS đọc bài; các HS khác lắng
- GV mời 1 HS giỏi đọc lại toàn bài. nghe, đọc thầm theo.
Hoạt động 2: Đọc hiểu
a. Mục tiêu: HS trả lời các câu hỏi phần Đọc hiểu SGK trang 32.
b. Cách tiến hành:
- HS đọc yêu cầu câu hỏi.
- GV mời 4 HS tiếp nối nhau đọc 4 câu hỏi:
+ HS1 (Câu 1): Ở khổ thơ 1, đồng lúa chín được so


sánh với những gì?
+ HS2 (Câu 2): Tìm một hình ảnh đẹp ở khổ thơ 2.
+ HS3 (Câu 3): Những câu thơ nào nói lên nỗi vất vả của người nông dân?
+ HS4 (Câu 4): Những từ ngữ nào ở khổ thơ cuối thể
hiện niềm vui của bạn nhỏ khi đi giữa đồng lúa chín? - HS thảo luận.
- GV yêu cầu từng cặp HS đọc thầm bài thơ, thảo luận theo 4 câu hỏi. - HS trình bày:
- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả.
+ Câu 1: Ở khổ thơ 1, đồng lúa
chín được so sánh với một biển
- GV giúp HS hiểu hình ảnh “lúa biết đi, chuyện rầm vàng, tơ kén. rì”:
+ Câu 2: Một hình ảnh đẹp ở khổ
+ Theo nhà thơ Phạm Hổ, đó là hình ảnh đoàn thơ 2: Lúa biết đi/chuyện rầm rì
người gánh lúa về làng rầm rì trò chuyên. Nhìn từ /rung rinh sóng.
xa, đoàn người gánh lúa đi giữa cánh đồng làm cho
tác giả có cảm tưởng như lúa biết đi, lúa tạo nên + Câu 3: Những câu thơ ở khổ thơ
những làn sóng rung rinh, làm xáo động cả hàng 3 nói về nỗi vất vả của người nông
cây, làm lung lay cả hàng cột điện. Người ta nhìn xa dân: Bông lúa quyện /Trĩu bàn tay
chỉ thấy những bó lúa vàng chuyển động, không thấy /Như đựng đầy /Mưa, gió, nắng /
người gánh lúa nên có cảm tưởng như lúa biết đi, Như đeo nặng /Giọt mồ hôi /Của lúa biết nói.
bao người /Nuôi lớn lúa.
+ HS cũng có thể hiểu hình ảnh này đơn giản hơn: + Câu 4: Những từ ngừ ở khổ thơ
Nhìn cánh đồng lúa gợn sóng trong tiếng gió rì rào, cuối thể hiện niềm vui của bạn
có cảm tưởng như lúa biết đi và nói chuyện rì rầm.
nhỏ khi đi giữa đồng lúa chín:
Bạn nhỏ đi giữa biến vàng, nghe
như đồng lúa mênh mang đang cất lên tiếng hát.
- HS trả lời: Bài thơ ngợi ca vẻ
-GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Qua bài thơ, em đẹp của đồng lúa chín, ngợi ca lao hiểu điều gì?
động vât vả của những người nông
dân đã nuôi lớn cây lúa, làm nên
Hoạt động 3: Luyện tập mùa lúa chín.
a. Mục tiêu: HS trả lời các câu hỏi trong phần Luyện tập SGK trang 32. b. Cách tiến hành: