Giáo án Địa lí 8 Bài 6 Cánh diều (2024): Thực hành Vẽ và phân tích biểu đồ khí hậu

BÀI 6: THỰC HÀNH
VẼ VÀ PHÂN TÍCH BIỂU ĐỒ KHÍ HẬU
( Thời gian thực hiện: 2 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Về năng lực
1.1. Năng lực đặc thù môn Địa lí.
- Năng lực nhận thức khoa học địa lí:
+ Vẽ và phân tích được biểu đồ khí hậu của một số trạm thuộc các vùng khí hậu khác nhau.
- Năng lực tìm hiểu địa lí:
+ Vẽ được biểu độ nhiệt độ lượng mưa tại một trạm khí tượng ở Việt Nam.
+ Phân tích được biểu đồ khí hậu của một số trạm thuộc các vùng khí hậu khác nhau.
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức đã học để thực
hiện bài thực hành, đặc biệt phân tích khí hậu của địa phương qua biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa.
1.2. Năng lực chung .
- Năng lực tự chủ và tự học:
+ Chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ vẽ và phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa.
+ Biết đánh giá được kết quả mức độ của bản thân trong bài thực hành.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: được hình thành thông qua các hoạt động làm việc cá
nhân, cặp và quá trình tham gia tích cực vào giờ học trên lớp. 2. Về phẩm chất
Bài học góp phần hình thành cho học sinh các phẩm chất như:
+ Chăm chỉ thông qua việc tích cực tham gia các hoạt động học tập.
+ Giáo dục tình yêu nước, yêu quê hương và cảnh đẹp thiên nhiên Việt Nam.


II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Bảng số liệu về nhiệt độ và lượng mưa tại một số trạm khí tượng ở Việt Nam.
- Bút, thước kẻ, máy tính.
- Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động mở đầu/ khởi động
a. Mục tiêu: Xác định được vấn đề cần giải quyết liên quan đến bài học và tạo hứng thú cho HS.
b. Nội dung: HS xem video bản dự báo thời tiết, nhắc lại các yếu tố cấu tạo nên biểu
đồ nhiệt độ, lượng mưa và cách phân tích biểu đồ nhiệt độ lương mưa đã được học ở lớp 6.
c. Sản phẩm: Các ý kiến của HS.
d. Tổ chức thực hiện.
Bước 1: GV chiếu video một bản dự báo thời tiết bất kì https://vtv.vn/du-bao-thoi-
tiet/ban-tin-thoi-tiet-19h45-19-7-2023-630813.htm Yêu cầu HS xem và đưa ra ý kiến:
Bản dự báo thời tiết cho em biết những thông tin gì? Các số liệu về nhiệt độ và lượng
mưa hàng ngày sau bản dự báo có cần lưu lại không? Và theo em để làm một BTV dự
báo thời tiết ngoài đẹp trai, xinh gái lịch lãm cần có những kiến thức nào?
Bước 2: HS quan sát và ghi lại những ý kiến của cá nhân
Bước 3: GV gọi một số HS chia sẻ ý kiến.
Bước 4: GV dẫn dắt vào bài học: Dự báo thời tiết là một chương trình hết sức quan
trọng và cần thiết trong cuộc sống của tất cả mọi người và các hoạt động kinh tế. Nên
việc xem dự báo thời tiết giúp chúng ta biết được nhiệt độ, lượng mưa các hiện tượng
thời tiết có thể diễn ra trong ngày từ đó sắp xếp công việc phù hợp. Nhờ có các số liệu
khí tượng về nhiệt độ, lương mưa của từng địa phương, vùng miền mà chúng ta đánh
giá được đặc điểm khí hâu. Vì vậy,một trong những yếu tố cần thiết tối thiểu để làm


BTV dự báo thời tiết đó là biết đánh giá phân tích ý nghĩa của các biểu đồ và phân
tích biểu đồ nhiệt độ lượng mưa. Bài học của chúng ta hôm nay là cuộc thi Ấn tượng
Award 2023 của đài VTV trong chuyên mục dự báo thời tiết.
2. Hoạt động thực hành, luyện tập, vận dụng.
Hoạt động 1: Thực hành vẽ biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa.
a. Mục tiêu: Vẽ được biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của một số trạm khí tượng ở Việt Nam.
b. Nội dung: HS theo dõi GV hướng dẫn cách vẽ và chia lớp theo trạm địa phương
thực hành vẽ làm bài thi vòng 1 của Cuộc thi Ấn tượng Award 2023 của đài VTV
c. Sản phẩm: Bài vẽ của HS
d. Tổ chức thực hiện Bước 1:
* GV giới thiệu cuộc thi Ấn tượng Award 2023 của đài VTV của chương trình dự báo thời tiết. + Có 2 vòng thi
+ Mỗi vòng thi sẽ chọn 2 gương mặt ấn tượng


+ Gương mặt nào được vinh danh xuất sắc ở cả 2 vòng sẽ được trao giải xuất sắc.
* Bổ sung kiến thức cho các BTV dự báo thời tiết
- GV chiếu biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa, yêu cầu HS nhắc lại kiến thức nhận diện
dạng biểu đồ đã được học lớp 6
- Cách 1:Dựa trên biểu đồ, GV vừa hướng dẫn HS vừa thực hành vẽ biểu đồ nhiệt độ
và lượng mưa của 1 trạm khí tượng.
+B1: HS quan sát bảng số liệu chú ý số liệu cao nhất và thấp nhất dự kiến chia tỉ lệ
khoảng ở trục trái, trục phải các đại lượng.
+ B2: HS dùng thước đo, kẻ đường thẳng ngang làm trục chia thời gian. Chú ý chia
khoảng 12 tháng liền kề nhau (Có thể chọn khoảng cách 1 tháng 0,5 - 1cm).
+ B3: HS dựng 2 trục dọc (lưu ý độ cao của 2 trục bằng nhau, bên trái ghi đại lượng
nhiệt độ, bên phải ghi lượng mưa, khoảng cách chia trong cột phụ thuộc và số liệu cao
nhất, thấp nhất ở mỗi yếu tố).
+ B4: HS vẽ biểu độ nhiệt độ và lượng mưa bằng cách: Lấy số liệu từng tháng ở bảng,
dùng bút đánh dấu và dùng thước dóng thẳng theo tháng (Lưu ý nhiệt độ bằng đường
màu đỏ, lượng mưa cột màu xanh).
+ B5: Ghi tên biểu đồ và trạm khí tượng
- Cách 2: GV dùng biểu đồ HS vừa trả lời, để mô tả hướng dẫn HS cách vẽ và cho HS
xem hướng dẫn vẽ của thầy Phạm Thanh Duy https://www.youtube.com/watch? v=kwHqOYBitB0 .