Giáo án Đối diện với nỗi đau (2024) Kết nối tri thức

Giáo án Ngữ văn 9 Kết nối tri thức – Bài 5 Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 5. ĐỐI DIỆN VỚI NỖI ĐAU
TIẾT……… : GIỚI THIỆU BÀI HỌC VÀ TRI THỨC NGỮ VĂN I. MỤC TIÊU
1. Mức độ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của bi kịch như: xung đột, hành động, cốt
truyện, nhân vật, lời thoại.
- Nêu được những thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm, lối sống và cách thưởng thức, đánh
giá của cá nhân do văn bản đã học mang lại.
- Nhận biết được đặc điểm của câu rút gọn, câu đặc biệt và hiểu được chức năng của các
kiểu câu này để sử dụng một cách hiệu quả.
- Viết được bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học; phân tích nội dung chủ
đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả thẩm mĩ của nó.
- Biết thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống phù hợp với lứa tuổi. 2. Năng lực a. Năng lực chung:
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác... b. Năng lực riêng:
- Năng lực nhận biết, phân tích được thể loại truyện. 3. Phẩm chất
- Có ý thức vận dụng kiến thức vào các VB được học.
- Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Coi trọng những giá
trị nhân văn cao đẹp, lựa chọn hành động và cách ứng xử phù hợp để có được hạnh phúc chân chính.


II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Bảng giao nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp.
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của
mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS chia sẻ kinh nghiệm của bản thân.
c. Sản phẩm: Những suy nghĩ, chia sẻ của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS trả lời: Theo em, nỗi đau là gì? Nỗi đau có ảnh hưởng đến
cuộc sống của bạn hay không? Vì sao?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của bản thân.
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học
a. Mục tiêu: Nắm được nội dung của bài học.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
- GV giới thiệu: Bài học gồm hai nội dung: khái quát chủ
đề và nêu thể loại các văn bản đọc chính. Với chủ đề Đối


diện với nỗi đau, bài học tập trung vào một số vấn đề thiết
thực, có ý nghĩa quan trọng: Coi trọng những giá trị nhân
văn cao đẹp, lựa chọn hành động và cách ứng xử phù hợp
để có được hạnh phúc chân chính. - HS lắng nghe.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng.
Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn a. Mục tiêu:
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của bi kịch như: xung đột, hành động, cốt
truyện, nhân vật, lời thoại.
- Nêu được những thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm, lối sống và cách thưởng thức, đánh
giá của cá nhân do văn bản đã học mang lại.
- Nhận biết được đặc điểm của câu rút gọn, câu đặc biệt và hiểu được chức năng của các
kiểu câu này để sử dụng một cách hiệu quả.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ 1. Bi kịch


- GV yêu cầu HS đọc phần Tri thức - Bi kịch là một thể loại của kịch, thể hiện xung đột ngữ văn trong SGK
không thể giải quyết giữa khát vọng cao đẹp của con
- GV yêu cầu HS thảo luận theo người với khả năng, tình thế thực hiện. Xung đột bi nhóm:
kịch nảy sinh do mâu thuẫn giữa cái thiện với cái ác, + Bi kịch là gì?
cái cao cả với cái thấp hèn, cái mới với cái cũ, cái
+ Trình này khái niệm câu rút gọn và tiến bộ với cái phản tiến bộ, giữa các mặt khác nhau câu đặc biệt
của tính cách, giữa mong muốn chủ quan và điều
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
kiện khách quan, giữa các giá trị khác nhau của đời
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực sống,... Các xung đột này tạo nên bởi hành động có ý hiện nhiệm vụ
thức của nhân vật trong việc thực hiện cái tất yếu mà
- HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi
nó tự thấy trước là không tránh khỏi bị tai họa. Qua
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động hành động, nhân vật bộc lộ tính cách, phẩm chất của và thảo luận
mình. Nhân vật bi kịch có sức mạnh lớn lao, phẩm
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
chất cao cả, mang trong mình những lí tưởng, khát
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả vọng đẹp đẽ,... nhưng phải đối mặt với số phận lời của bạn.
nghiệt ngã, những quyết định khó khăn, sự không
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện thuận lợi của hoàn cảnh,... Lời thoại của nhân vật nhiệm vụ
thường thể hiện sự căng thẳng, những giằng xé nội
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến tâm, có tính hùng biện, triết lí, hoặc có tính chất mĩ thức → Ghi lên bảng. lệ, trau chuốt,...
- Đề tài của bi kịch thường mượn từ lịch sử hay
huyền thoại, đề cập những vấn đề lớn, có tính vĩnh
cửu của cuộc sống con người. Cốt truyện của bi kịch
biểu thị chuỗi hành động tuân theo quy tắc nhân quả,
dẫn tới kết cục bi thảm của nhân vật chính. Kết thúc
bi thảm của nhân vật có ý nghĩa thức tỉnh, dự báo
một cái gì tốt đẹp hơn sẽ nảy sinh trong cuộc sống và