Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Văn bản thông tin

1. Ngữ liệu 1:
1.1. Văn bản ngữ liệu
CẤU TRÚC VÀ GIẢI CẤU TRÚC BẢN SẮC VĂN HÓA HÀ NỘI (Trích) (Nguyễn Văn Chinh)
Cũng giống như nhiều đô thị trên thế giới, Thăng Long – Hà Nội luôn luôn là một điểm
đến hấp dẫn của nhiều luồng di cư. Luồng thứ nhất bao gồm những thành phần tinh hoa của
đất nước. Họ là những người có năng lực, học vấn và vốn liếng, được tuyển dụng hoặc tự tìm
đến chốn kinh kỳ để phát triển và thi thố với đời. Luồng thứ hai là những người dân cùng khổ
đến từ các vùng nông thôn do lao dịch, thuế má, thất bát, dịch bệnh và bóc lột bị đẩy đến tình
trạng bần cùng. Họ đổ về Thăng Long tìm cơ hội thay đổi cuộc đời và tạo nên những khu cư
trú tồi tàn của người lao động vùng ngoại ô. Luồng di cư thứ ba là những người nước ngoài
đủ mọi thành phần sắc tộc và chủng tộc, từ những thương nhân, nhà truyền giáo , nhà ngoại
giao cho đến những người lao động nghèo hèn. Họ di chuyển vào thành phố lớn để tìm kiếm
cơ hội phát triển sự nghiệp hoặc chỉ đơn giản là tìm kế sinh nhai. Bên cạnh luồng di cư đến
thành phố , cũng có luồng di cư ra khỏi thành phố dù là tự nguyện hay cưỡng bức. Đặc biệt,
các cuộc chiến tranh binh lửa, xung đột và cướp bóc đẫm máu thường là nguyên nhân làm
cho số lượng cư dân khu vực đô thị giảm đi nhanh chóng. Chính sách của nhà nước ở mỗi
thời kì cũng khuyến khích hoặc ngăn chặn các luồng di dân vào thành phố làm cho dân số
khu vực đô thị thay đổi thất thường. Tuy nhiên, hiện tượng nổi bật của các biến động dân số
khu vực đô thị chính là các dòng di cư.
(Nguyễn Văn Chinh, Cấu trúc và giải cấu trúc bản sắc văn hóa Hà Nội, Khoa Lịch sử: Một
chặng đường nghiên cứu (2006-2011), NXB Thế giới, 2011, trang 163-192)
1.2. Bộ câu hỏi đọc hiểu và viết
1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 1. Đoạn trích trên sử dụng phương thức biểu đạt chính nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2. Phép liên kết câu nào được sử dụng trong phần in đậm trên?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 3. Đoạn văn được trình bày theo cách nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 4. Để làm rõ Thăng Long – Hà Nội luôn luôn là một điểm đến hấp dẫn của nhiều
luồng di cư, tác giả đã sử dụng thao tác lập luận chính nào?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 5. Trong đoạn trích trên, dòng di cư được tác giả đề cập đến có thể được hiểu là gì?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 6. Mục đích của việc chỉ ra các dòng di cư đến và đi khỏi Hà Nội là gì?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 7. Ý khái quát được nội dung chính của văn bản?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 8. Vì sao cơ hội thay đổi cuộc đời có thể đến với những người lao động cùng khổ
khi họ đổ về Thăng Long – Hà Nội?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 9. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm những người dân cùng khổ đến từ các vùng
nông thôn sẽ tạo nên những khu cư trú tồi tàn của người lao động vùng ngoại ô không?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 10. Theo anh/chị, trong xã hội hiện nay, việc di cư về thành phố có phải là cơ hội tốt
nhất để thay đổi cuộc đời không? Vì sao?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
1.2.2. Câu hỏi viết
Câu 1: Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về tác động của các luồng di cư đến đời sống văn hóa đô thị Hà Nội. Gợi ý:
- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng
+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).
+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Xác định đúng vấn đề nghị luận
+ Trình bày suy nghĩ của anh/chị về tác động của các luồng di cư đến đời sống văn hóa đô thị Hà Nội. - Hệ thống ý
+ Luồng di cư tinh hoa: Mang tri thức, văn hóa, nghệ thuật đến làm phong phú đời sống tinh
thần Thăng Long – Hà Nội.
+ Luồng di cư của người lao động nghèo: Góp phần tạo nên những khu dân cư mới, làm biến
đổi cấu trúc xã hội và văn hóa.
+ Luồng di cư quốc tế: Mang đến sự giao thoa văn hóa Đông – Tây, thúc đẩy sự đa dạng
trong phong tục, ẩm thực, ngôn ngữ.
+ Các biến động dân số do chiến tranh, chính sách nhà nước cũng làm thay đổi đáng kể diện mạo văn hóa đô thị.
=> Khẳng định: Di cư vừa làm phong phú bản sắc, vừa đặt ra thách thức trong việc giữ gìn giá trị truyền thống.
- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục
+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.
+ Thể hiện rõ suy nghĩ của anh/chị về tác động của các luồng di cư đến đời sống văn hóa đô thị Hà Nội.
- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:
+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả. - Sáng tạo
+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.
Đoạn văn tham khảo
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….