Giáo án Mùa xuân nho nhỏ Ngữ Văn 9 Chân trời sáng tạo

TIẾT……… : MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Xác định được thể loại của văn bản.
- Nhận biết và phân tích được các nét tiêu biểu về tác giả và tác phẩm.
- Xác định được bố cục và chỉ ra các nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ,
hình ảnh, vần nhịp và các biện pháp tu từ.
- Phân tích được tình cảm, cảm xúc của tác giả trước vẻ đẹp của mùa xuân. a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa truyện;
- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của văn bản với các văn bản khác có cùng chủ đề. 3. Phẩm chất:
- Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Yêu thương
con người, yêu thiên nhiên…
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV dẫn dắt vào bài học mới: Điều trăn trở về quan niệm sống được nhà thơ
Thanh Hải thể hiện qua bài: Mùa xuân nho nhỏ. Vậy quan niệm sống đó được thể
hiện trong bài thơ như thế nào, chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu qua bài học hôm nay.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Đọc văn bản
a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác giả, tác phẩm.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung - GV yêu cầu HS: 1. Tác giả
+ Trình bày khái quát về tác giả Thanh - Thanh Hải (1930- 1980)
Hải và tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ.
- Quê: Phong Điền- Thừa Thiên Huế.
+ Trình bày xuất xứ và phương thức biểu - Hoạt động văn nghệ từ cuối kháng chiến
đạt của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
chống Pháp. Trong kháng chiến chống Mĩ
+ Xác định bố cục và nội dung của các ông ở lại quê hương hoạt động.
đoạn thơ trong văn bản. 2. Tác phẩm
- HS nhận nhiệm vụ. a. Xuất xứ
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực - Tháng 11- 1980- không bao lâu trước khi hiện nhiệm vụ tác giả qua đời.
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài b. Phương thực biểu đạt học.
Biểu cảm - tự sự miêu tả - nghị luận.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và c. Bố cục: 4 phần. thảo luận
- Phần 1: Khổ thơ đầu: C/xúc trước mùa
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
xuân của t/nhiên, đất trời.
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời - Phần 2: 2 khổ tiếp theo: Cảm xúc về mùa của bạn. xuân đất nước.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện - Phần 3: 2 khổ tiếp theo: Suy nghĩ và ước nhiệm vụ
nguyện của nhà thơ trước mùa xuân đất
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức nước. → Ghi lên bảng.
- Phần 4: Khổ cuối: Lời ca ngợi quê
hương, đất nước qua làn điệu dân ca Huế.
Hoạt động 2: Khám phá văn bản a. Mục tiêu:
- Nhận biết và phân tích được các nét tiêu biểu về tác giả và tác phẩm.
- Xác định được bố cục và chỉ ra các nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ,
hình ảnh, vần nhịp và các biện pháp tu từ.
- Phân tích được tình cảm, cảm xúc của tác giả trước vẻ đẹp của mùa xuân.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM * NV1:
II. Tìm hiểu chi tiết
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên
- GV đặt câu hỏi:
nhiên, đất nước:
- GV yêu cầu HS thảo luận:
a. Mùa xuân của thiên nhiên: Nhóm 1: - Mọc…xanh
+ Hình ảnh mùa xuân của tự nhiên được Bông hoa tím biếc
tác giả phác họa như thế nào?
Chim chiền chiện hót
+ Xác định và trình bày tác dụng của các → Đảo ngữ, tính từ chỉ màu sắc, động từ
biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ → Gợi lên vẻ đẹp, sức sống rộn rã, âm thơ đầu.
thanh náo nức của đất trời khi vào xuân.
+ Hình ảnh đất nước khi vào xuân được * Cảm xúc của tác giả:
miêu tả như thế nào trong khổ thơ thứ - Ơi, hót chi 2,3? - Từng giọt…rơi
+ Mối quan hệ giữa mùa xuân và người … đưa tay hứng
cầm súng, người ra đồng như thế nào?
→ Tiếng gọi thân thương, trìu mến. Nhóm 2: → Ẩn dụ cảm giác
+ Nhịp điệu của mùa xuân được tác giả → Sự trân trọng, say mê, náo nức, ngất
miêu tả như thế nào?
ngây của tác giả khi thấy đất trời khi vào
+ Tác giả suy nghĩ gì về mùa xuân của đất xuân. nước.
b. Mùa xuân của đất nước:
+ Tác giả sử dụng các biện pháp nghệ - Người cầm súng - lộc
thuật nào trong hai khổ thơ 2,3? Tác dụng → Ẩn dụ - chồi non, sức sống của nó. Người ra đồng - lộc Nhóm 3:
- Hai lực lượng tiêu biểu cho đất nước với
+ Trước mùa xuân của thiên nhiên, đất 2 nhiệm vụ sản xuất và chiến đấu, xây