Giáo án Phân tích một tác phẩm thơ Ngữ Văn 9 Cánh diều

TIẾT……… : VIẾT
PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM THƠ I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- HS nhận diện và xác định được bài văn phân tích một tác phẩm thơ đảm bảo các
bước: chuẩn bị trước khi viết (xác định đề tài, mục đích, thu thập tư liệu); tìm ý và
lập dàn ý; viết bài; chỉnh sửa bài viết, rút kinh nghiệm;
- HS viết được bài văn phân tích một tác phẩm thơ. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến đề bài;
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân;
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận;
- Năng lực viết, tạo lập văn bản. 3. Phẩm chất:
- Ý thức tự giác, tích cực trong học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của GV - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà.
2. Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS huy động tri thức đã có để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau
học các bước để viết được bài văn Phân tích một tác phẩm thơ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu một số điểm cần lưu ý khi viết bài văn Phân tích một tác phẩm thơ
a. Mục tiêu: Xác định được một số điểm cần lưu ý khi viết bài văn phân tích một tác phẩm thơ.
b. Nội dung: Hs sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm I. Tìm hiểu chung vụ
1.1. Phân tích một tác phẩm thơ là nội - GV yêu cầu HS:
dung đã được học ở lớp dưới (Bài 7,
+ Phân tích một tác phẩm thơ sách Ngữ văn 8, tập hai). là gì?
Để tích hợp với nội dung đọc hiểu ở Bài
+ Theo em khi viết bài văn 1, yêu cầu phân tích một tác phẩm thơ
phân tích một tác phẩm thơ cần gắn với ngữ liệu các bài đọc hiểu về thơ
lưu ý những điểm nào?
và thơ song thất lục bát nên các em cũng
cần ôn lại kiến thức, kĩ năng đã học ở các
- HS thực hiện nhiệm vụ. bài đọc hiểu.
Bước 2: HS trao đổi thảo 1.2. Để viết bài văn phân tích một tác
luận, thực hiện nhiệm vụ
phẩm thơ, các em cần chú ý:
- HS nghe và đặt câu hỏi liên – Đọc kĩ bài thơ được phân tích, chú ý quan đến bài học;
đặc điểm thể loại, tác giả và bối cảnh ra
- HS trình bày sản phẩm.
đời (nếu cần thiết) của tác phẩm.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt – Phân tích nội dung và các yếu tố hình
động và thảo luận
thức nghệ thuật nổi bật của bài thơ. Chỉ ra
- HS trình bày sản phẩm thảo mối quan hệ giữa hình thức và nội dung; luận;
từ đó, làm rõ giá trị của các yếu tố hình
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung thức trong việc thể hiện nội dung, chủ đề câu trả lời của bạn. của tác phẩm.
Bước 4: Đánh giá kết quả – Thực hiện các bước viết bài nghị luận
thực hiện nhiệm vụ
theo quy trình bốn bước: chuẩn bị, tìm ý
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại và lập dàn ý, viết, kiểm tra và chỉnh sửa.
kiến thức → Ghi lên bảng.
– Suy nghĩ, nhận xét về ý nghĩa, giá trị và
sự tác động của tác phẩm đối với người
đọc cũng như với cá nhân em.
Hoạt động 2: Thực hành viết theo các bước
a. Mục tiêu: Nắm được các viết bài văn.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
2. Hướng dẫn quy trình viết
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: a. Chuẩn bị
Theo em khi viết bài văn phân – Đọc kĩ đề bài, xác định các yêu cầu
tích một tác phẩm thơ chúng ta cần thực hiện.
cần tuân thủ theo quy trình nào?
– Xem lại kiến thức ngữ văn về thể loại
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
thơ song thất lục bát đã học; đọc lại bài
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn
thực hiện nhiệm vụ
Khuyến; chú ý những bài thơ viết về
- HS thảo luận và trả lời từng câu tình bạn thắm thiết, thuỷ chung. hỏi
– Xác định nội dung và hình thức nghệ - Dự kiến sản phẩm:
thuật nổi bật nhất của bài thơ (chú ý đặc
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt điểm và tác dụng của thể thơ song thất
động và thảo luận
lục bát trong việc biểu đạt nội dung).
- HS trình bày sản phẩm thảo luận b. Tìm ý và lập dàn ý
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu – Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả trả lời của bạn. lời các câu hỏi sau:
Bước 4: Đánh giá kết quả thực + Bối cảnh, đề tài và chủ đề của bài thơ hiện nhiệm vụ Khóc Dương Khuê là gì?
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại + Nghệ thuật của bài thơ Khóc Dương
kiến thức → Ghi lên bảng. Khuê có gì đặc sắc?
+ Các yếu tố hình thức nghệ thuật ấy đã
làm nổi bật chủ đề bài thơ như thế nào?
+ Qua bài thơ Khóc Dương Khuê, có thể
thấy tinh thần, tình cảm và thái độ của
người viết đối với người bạn của mình