Giáo án Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học Ngữ Văn 9 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT……… : VIẾT
VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM VĂN HỌC I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- HS nhận diện và xác định được cách viết bài văn nghị luận phân tích một tác
phẩm văn học; tìm ý và lập dàn ý; viết bài; chỉnh sửa bài viết, rút kinh nghiệm;
- HS làm được một bài thơ tám chữ. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến đề bài;
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân;
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận;
- Năng lực viết, tạo lập văn bản. 3. Phẩm chất:
- Ý thức tự giác, tích cực trong học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của GV - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà.
2. Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS huy động tri thức đã có để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau
học các bước để Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu một số điểm cần lưu ý khi Viết bài văn nghị luận phân
tích một tác phẩm văn học
a. Mục tiêu: Xác định được một số điểm cần lưu ý khi viết bài văn nghị luận phân
tích một tác phẩm văn học
b. Nội dung: Hs sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM *NV1: I. Tìm hiểu chung
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ * Khái niệm: - GV yêu cầu HS:
Phân tích một tác phẩm văn học (nội dung
+ Trình bày khái niệm và yêu cầu đối chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ
với kiểu văn bản viết bài văn nghị thuật và hiệu quả thẩm mỹ của nó) thuộc kiểu
luận phân tích một tác phẩm văn học. bài nghị luận văn học, trong đó người viết
dùng lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ chủ đề,
- HS thực hiện nhiệm vụ.
những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực tác phẩm và hiệu quả của nó đối với việc thể hiện nhiệm vụ hiện nội dung tác phẩm.
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan * Yêu cầu đối với kiểu văn bản: đến bài học;
- Về nội dung: phân tích được nội dung chủ
- HS trình bày sản phẩm.
đề, nêu và phân tích được tác dụng của những
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật đối với và thảo luận
việc thể hiện nội dung.
- HS trình bày sản phẩm thảo luận;
- Về hình thức: lập luận chặt chẽ, có bằng
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả chứng tin cậy từ tác phẩm, diễn đạt mạch lạc, lời của bạn.
sử dụng các phương tiện liên kết hợp lí để
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện giúp người đọc nhận ra mạch lập luận của văn nhiệm vụ bản.
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến - Bố cục bài viết cần đảm bảo: thức → Ghi lên bảng.
+ Mở bài: giới thiệu về tác phẩm văn học (tên
tác phẩm, tác giả), nêu ý kiến khái quát về chủ
đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
+ Thân bài: lần lượt trình bày các luận điểm
làm nổi bật chủ đề và những nét đặc sắc về
hình thức nghệ thuật trong tác phẩm và tác
dụng của nó đối với việc thể hiện nội dung tác phẩm.
+ Kết bài: khẳng định lại ý kiến về chủ đề và
những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của
tác phẩm; nêu suy nghĩ, cảm xúc, trải nghiệm
cá nhân hoặc bài học rút ra từ tác phẩm. * NV2:
* Hướng dẫn phân tích kiểu văn bản:
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
Văn bản: Bài văn phân tích, đánh giá
- GV yêu cầu HS: Phân tích truyện truyện ngắn Bồng chanh đỏ
ngắn Bồng chanh đỏ
Câu 1 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 9 Câu 1 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 1 –
Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
Chân trời sáng tạo):
Em có nhận xét gì về cách sắp xếp Bài viết được triển khai thông qua hệ thống
luận điểm trong bài viết?
luận điểm mạch lạc, rõ ràng, đi từ việc phân
tích yếu tố thuộc về nội dung (chủ đề truyện)
tới việc phân tích các yếu tố thuộc về hình
thức (cốt truyện, cách xây dựng nhân vật, chi tiết đặc sắc).
Câu 2 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 9 Câu 2 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 1 –
Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
Chân trời sáng tạo):
Bài viết đã phân tích những phương Bài viết đã phân tích 2 khía cạnh của chủ đề
diện nội dung nào của chủ đề truyện truyện (cách ứng xử của con người với thiên
Bồng chanh đỏ? Từ đó, em rút ra kinh nhiên): khía cạnh 1 là sự việc tìm bắt chim
nghiệm gì khi phân tích nội dung chủ bồng canh, khía cạnh 2 là cách ứng xử với
đề của một tác phẩm văn học?
thiên nhiên được tô đậm qua sự thay đổi trong
nhận thức của nhân vật Hoài. Như vậy, khi
phân tích nội dung chủ đề của một tác phẩm
ta cần xác định được chủ đề chính của tác
phẩm ấy là gì và cần làm rõ chủ đề ấy được
thể hiện, nhấn mạnh trong tác phẩm như thế
Câu 3 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 9 nào.
Tập 1 – Chân trời sáng tạo):
Câu 3 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 1 –