Lý thuyết Sinh học 10 Kết nối tri thức Bài 12: Truyền tin tế bào

Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) BÀI 12: TRUY N Ề TIN T B Ế ÀO I. TRUY N Ề TIN GIỮA CÁC T B Ế ÀO - Khai ni m ê : Truy n t ề in t bào ế là s ự phat tan và nh n ậ cac phân t ử tín hi u qua ê l i ạ gi a ữ cac t bào. ế - Vai tro: Truy n
ề tin tế bào có thể th c ự hi n ê gi a ữ cac tế bào c a ủ cùng m t ộ cơ th , ho ể ặc gi a cac ữ t bào c ế a ủ ca th cùng l ể oài cũng nh khac ư loài. + Đôi v i ơ cơ th ể đ n ơ bào, s ự truy n ề tin t ế bào có th ể x y a ra khi môi trư ng ơ b t â l i ơ giup cac t bào vi ế khu n t â p h ậ p l ơ i ạ thành t ng c ư m u , h t ô r l ơ n nhau. â + Đôi v i ơ cơ th ể đa bào, s ự truy n ề tin t ế bào t o ạ ra cơ chế đi u ề ch nh, ỉ ph i ô h p ơ ho t ạ đ ng đ ộ m a b o t a ính th ng nh ô t â c a ủ c t ơ h . ể - Tín hi u ê truy n ề tin: Thông tin mà cac t ế bào truy n ề cho nhau r t â đa d ng, ạ trong đó chủ y u ế là cac tín hi u ê hóa h c. ọ Tín hi u
ê có thể là amino acid, peptid ng n, ắ phân tử protein l n, nucl ơ eotide, hormone, th m ậ chí ch t â khí nh N ư O. - Cac hinh th c ư truy n t ề in t bào ế ph bi ô n t ế rong c t ơ h đa bào: ể Cac hinh th c ư truy n t ê in t bao ph ê bi ô n t ê rong c t ơ h đa bao ê + Truy n ề tin tr c ự ti p: ế Cac t ế bào truy n ề tín hi u ê tr c ự ti p ế cho nhau qua k t ế n i ô tr c ự ti p ế như c u â sinh ch t â ơ cac t ế bào th c ự v t ậ , m i ô n i ô ơ cac t ế bào đ ng ộ v t ậ . + Truy n t ề in c n ậ ti t ế : T bào t ế ruy n t ề in cho cac t bào l ế i n k ề . ề M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 4 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) + Truy n ề tin n i ộ ti t ế : Tín hi u ê hormone đư c ơ ti t ế vào mau truy n ề t i ơ cac t ế bào đích ơ xa. + Truy n ề tin qua synapse: Tín hi u ê là ch t â d n â truy n ề xung th n â kinh đư c ơ truy n qua khe s ề ynapse gi a t ữ bào t ế h n ki â nh và t bào đí ế ch.
II. TRUYỀN TIN TRONG T B Ế ÀO Truy n ề tin trong t ế bào g m ô 3 giai đo n: ạ ti p ế nh n ậ tín hi u, ê truy n ề tín hi u ê và dap ng ư tín hi u nh ê n ậ đư c. ơ Truy n ê tin trong t bao ê 1. Ti p nh ế n t ậ ín hi u ệ - Trong giai đo n ạ ti p ế nh n ậ tín hi u, ê phân tử tín hi u ê liên k t ế v i ơ thu thể đ c ặ hiêu t ơ bào ế đích theo nguyên t c chi ắ a khóa v i ơ khóa. ô
- Thu thể là cac protein kênh xuyên trên màng, cac enzyme, cac lo i ạ protein tham gia vào qua trinh ho t ạ hóa gene ho c ặ nhi u ề lo i ạ protein k t ế h p ơ c p ặ v i ơ enzyme. Có 2 lo i ạ th t u h : ể th t u h t ể rên màng t bào ho ế c ặ th t u h n ể m ă trong t bào ch ế t â . M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 4 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) + Đôi v i ơ thu thể n m ă trong t ế bào ch t â , phân tử tín hi u ê đi qua màng và liên k t ế v i ơ thu thể t o ạ thành ph c ư h p ơ tín hi u ê – th u th . ể Cac phân t ử tín hi u ê tan
trong lipid như cac hormone có b n a ch t
â là steroid (estrogen, testosterone,…) ho c ặ cac gôc t do ự d ơ ng khí ạ (NO) có th t u h n ể i ộ bào. Th t u h n ê i ô bao + Đôi v i ơ thu thể trên màng t ế bào, phân tử tín hi u ê liên k t ế v i ơ th u th ể ơ bên ngoài tế bào. Cac phân t ử tín hi u ê tan trong nư c ơ như cac ch t â vô cơ (Ca2+,…), cac chât h u c ữ (
ơ amino acid,…), cac khang nguyên,… có th t u h m ể àng. Th t u h m ê ang 2. Truy n t ề ín hi u ệ - B n a ch t â : Sự truy n ề tín hi u ê bên trong tế bào th c ự ch t â là sự chuy n ể đ i ô tín hiêu gi a ữ cac phân t t ử rong con đư ng t ơ ruy n t ề in c a t ủ bào. ế - Di n ê bi n: ế Khi phân tử tín hi u ê liên k t ế v i ơ th u th ể đ c ặ hi u ê s e d n â đ n ế c u â hinh c a ủ th u th ể b ibi n ế đ i ô (th u th ể đư c ơ ho t ạ hóa sang tr ng ạ thai ho t ạ đ ng) ộ . Th u th ể ho t ạ đ ng ộ l i ạ tac đ ng ộ t i ơ phân t ử li n ề k ề gây ho t ạ hóa phân t ử đó. Cư như v y ậ , cho đ n ế phân t ử đích cu i ô cùng c a ủ chu i ô chuy n ể đ i ô tín hi u ê trong tế bào đư c ho ơ t ạ hóa. M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 4 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) - Trong trư ng ơ h p ơ th t u h ể n m ă ơ bên trong t bào ế ch t â , con đư ng ơ chuy n ể đ i ô tín hi u ê có th ể d n â t i ơ phân t ử đích gây ra đap ng ư t ế bào là ho t ạ hóa gene nh t â đinh. Qua trinh truy n ê thông tin qua th t u h bên t ê rong t bao ê 3. Đáp ng t ứ ín hi u ệ - K t ế qua c a ủ qua trinh truy n ề tín hi u ê là s ự đap ng ư t ế bào trư c ơ thông tin mà nó nh n ậ đư c. ơ Đap ng ư c a ủ tế bào r t â đa d ng: ạ
có thể là enzyme giup tế bào sửa ch a ữ sai sót trong DNA ho c ặ s n a ph m â làm thay đ i ô hinh d ng ạ t ế bào ho c ặ y u t ế ô tăng trư ng g ơ i ử đ n t ế bào ế khac,… - Cùng m t ộ tín hi u ê nh ng ư có thể gây nên nh ng ữ đap ng ư khac nhau. Nguyên nhân c a ủ hi n ê tư ng ơ này là do cac lo i ạ thu th , ể con đư ng ơ truy n ề tín hi u ê và cac protein đap ng
ư ơ cac tế bào khac nhau. Nh ơ cơ ch ế này, cac t ế bào không chỉ có kh a năng ti p ế nh n ậ thông tin đ ể đ a ư ra cac đap ng ư mà chung con có kha năng đi u ề ch nh ỉ m c ư đ ộ ti p ế nh n ậ thông tin cũng nh ư m c ư đ ộ đap ng ư cho phù h p ơ v i ơ nhu c u t â bào. ế M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 4 85