Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Truyện ngắn

1. Ngữ liệu 1:
1.1. Văn bản ngữ liệuTRÊNNHỮNGDẶMĐƯỜNGXANH(Trích)
(Tóm tắt phần đầu văn bản: Phương Trà, một nữ sĩ quan(1), sắp tham gia lực lượng
gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc(2) tại Nam Sudan(3). Chị đã trải qua khóa huấn luyện khắc
nghiệt(4) và sẵn sàng tinh thần lên đường thực hiện nhiệm vụ quốc tế. Tuy nhiên, trong lòng
chị vẫn có những băn khoăn, lo lắng, đặc biệt là nỗi bồi hồi khi nghĩ đến việc phải xa con trai
nhỏ – bé Su Su. Chồng của Phương Trà – Trung tá Lê Hoàng Vũ – luôn âm thầm ủng hộ vợ
dù cả hai đều bận rộn với công việc. Trong khi đó, bé Su Su vẫn hồn nhiên với cuộc sống gia
đình ấm áp. Một buổi sáng cuối tuần, khi cả nhà quây quần, mẹ chồng Phương Trà khuyên
chị nên nói với Su Su về việc mình sắp đi công tác xa. Bà kể lại chuyện ngày xưa khi bố Vũ
lên đường làm nhiệm vụ, cậu bé Vũ đã sớm biết tự lập và trưởng thành hơn. Nghe lời mẹ,
Phương Trà thêm vững lòng và tin tưởng rằng bé Su Su rồi cũng sẽ mạnh mẽ như bố ngày trước).
Trung tá Lê Hoàng Vũ kết thúc bài giảng về vấn đề giải quyết các xung đột quốc tế(5)
trong tiếng vỗ tay rào rào của học viên. Rời khỏi giảng đường, anh lái xe về nhà trong tâm
trạng hồi hộp xen chút lo lắng. Sáng nay, trường của Su Su có buổi tập huấn dành cho giáo
viên nên tất cả học sinh nghỉ học, vợ anh lại có hẹn đưa mẹ tới bệnh viện khám theo lịch định
kỳ với bác sĩ. Anh đã sắp xếp đưa con đi gửi nhưng Su Su quả quyết rằng con có thể ở nhà
một mình. Trong lúc anh đang băn khoăn thì Phương Trà đã mỉm cười gật đầu đồng ý với
thằng bé, còn mẹ anh xoa đầu Su Su đầy tin tưởng.
Vũ mở cửa bước vào nhà. Đèn phòng bếp bật sáng. Anh thấy Su Su đang loay hoay rửa cốc chén.
- Su Su của bố dậy lâu chưa, con ăn sáng rồi chứ?
Nhìn thấy bố, Su Su nhoẻn cười rạng rỡ:
- Bố về rồi đấy ạ. Bố ơi, sáng nay con thức dậy đã gấp chăn màn gọn gàng. Ăn sáng
xong con làm hết bài tập cô giao. Sau đó con chơi với bé cún một lúc rồi quét nhà và rửa cốc đây bố ạ.
Vũ không giấu được vẻ ngạc nhiên:
- Con trai bố giỏi quá! Vậy là con đã lớn thật rồi!
Su Su nói nhỏ như thầm thì:
- Bố biết không, mẹ nói sắp tới mẹ sẽ phải đi công tác đến một nơi xa thật là xa, ở đó có
nhiều trẻ em cần được bảo vệ bố ạ. Những ngày qua mẹ đã dặn dò con rất nhiều điều, bố con
mình ở nhà phải cố gắng hơn để mẹ yên tâm giúp đỡ các bạn ấy nhé!
Trung tá Vũ ôm con vào lòng. Nhìn gương mặt con, anh như bắt gặp lại khoảnh khắc đã
khiến trái tim mình rung động từ thuở xa xưa ấy. Đôi mắt Su Su giống hệt Phương Trà, trong
sáng, thẳm sâu và điềm tĩnh.
Một buổi sáng mùa xuân đầy nắng, những người chiến sĩ từ biệt gia đình để lên đường
bắt đầu thực hiện nhiệm vụ tại Nam Sudan. Thiếu tá Phương Trà đi giữa hàng quân. Trong
hành trang(6) chị mang theo có rất nhiều hộp mầu và giấy vẽ mà Su Su bé nhỏ nhờ mẹ dành
tặng những người bạn nơi châu Phi xa xôi chưa một lần gặp gỡ.
Rồi mai này khi Su Su lớn lên, hẳn là con sẽ tự hào khi nghĩ về hành trình của mẹ hôm
nay. Những bước chân lặng lẽ cho hy vọng nở hoa(7) trên vùng đất mới(8).
(Trọng Bách - Báo điện tử Nhân dân cuối tuần - nhandan.vn) Chú thích:
(1) nữ sĩ quan: sĩ quan quân đội là nữ giới.
(2) lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc: là lực lượng đa quốc gia do Liên Hợp Quốc
thành lập, có nhiệm vụ duy trì hòa bình và an ninh ở các khu vực xung đột trên thế giới.
(3) Nam Sudan: là một quốc gia ở Đông Phi, nơi thường xuyên xảy ra xung đột và bất ổn.
(4) khóa huấn luyện khắc nghiệt: là khóa huấn luyện cường độ cao, đòi hỏi nhiều về thể lực,
kỹ năng và tinh thần để chuẩn bị cho nhiệm vụ đặc biệt.
(5) giải quyết các xung đột quốc tế: là việc tìm kiếm các biện pháp hòa bình để chấm dứt các
tranh chấp, xung đột giữa các quốc gia.
(6) hành trang: chỉ đồ đạc, vật dụng cần thiết cho chuyến đi xa.
(7) hy vọng nở hoa: là hình ảnh ẩn dụ cho những kết quả tốt đẹp, những điều tích cực sẽ đến.
(8) vùng đất mới: là Nam Sudan, nơi Phương Trà đến làm nhiệm vụ.
1.2. Bộ câu hỏi đọc hiểu và viết
1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu
Câu 1: Đoạn trích trên được kể theo ngôi thứ mấy?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 2: Chỉ ra thành phần biệt lập được sử dụng trong câu sau:
Bố ơi, sáng nay con thức dậy đã gấp chăn màn gọn gàng.
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 3: Xét theo cấu tạo, câu “Anh đã sắp xếp đưa con đi gửi nhưng Su Su quả quyết rằng
con có thể ở nhà một mình” thuộc kiểu câu gì? Vì sao?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 4: Vì sao khi trở về nhà nhân vật người bố lại không giấu được vẻ ngạc nhiên và
thốt lên “Con trai bố giỏi quá! Vậy là con đã lớn thật rồi!”?
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Câu 5: Hãy nêu 2 bài học sâu sắc nhất mà em rút ra sau khi đọc văn bản “Trên những
dặm đường xanh”.
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
1.2.2. Câu hỏi viết
Câu 1: Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ)
phân tích nhân vật bé Su Su. Gợi ý:
- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng
+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).
+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích nhân vật bé Su Su.
- Hệ thống ý: Phân tích đặc điểm nhân vật qua hành động, lời nói trong văn bản:
+ Tự lập, trưởng thành: biết tự dậy sớm, gấp chăn màn, ăn sáng, học bài, làm việc nhà.
+ Tình cảm, thấu hiểu: biết quan tâm đến công việc của mẹ, mong mẹ yên tâm làm nhiệm vụ.
+ Biết yêu thương, chia sẻ: tặng gấu bông cho các bạn nhỏ châu Phi – biểu hiện của tình yêu thương vượt biên giới.
* Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Nhân vật được khắc họa qua hành động cụ thể, lời thoại tự nhiên, giàu cảm xúc.
+ Lời kể giản dị, chân thật nhưng chứa đựng chiều sâu tâm lý. ….
- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục
+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.
+ Phân tích rõ hình ảnh nhân vật bé Su Su.
- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:
+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả. - Sáng tạo
+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.
Đoạn văn tham khảo
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….