30 chủ đề lý thuyết Hóa Học theo mức độ vận dụng (Vô cơ, Hữu cơ)

PHẦN 1 :
HÓA HỮU CƠ
CHUYÊN ĐỀ 1 : ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO, CÔNG THỨC TỔNG QUÁT, DANH PHÁP A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT I. Este, chất béo ● Khái niệm :
- Este là hợp chất thu được khi thay thế nhóm –OH trong nhóm –COOH bằng
nhóm –OR. Ví dụ HCOOCH3.
- Chất béo là trieste của glixerol với axit béo. Ví dụ : C3H5(OOCC17H35)3.
● Cấu tạo este đơn chức :
R : H hoặc gốc hiđrocacbon; R’ : gốc hiđrocacbon. ● Phân loại :
- Dựa vào số nhóm chức : Este đơn chức, ví dụ CH3COOCH3; este đa chức, ví dụ C3H5(OOCCH3)3.
- Dựa vào cấu tạo gốc hiđrocacbon : Este no, ví dụ CH3COOC2H5, HCOOCH3;
este không no, ví dụ CH2=CHCOOCH3, CH3COOCH=CH2; este thơm, ví dụ C2H5COOC6H5; C6H5COOCH3.
● Công thức tổng quát của este mạch hở : Ví dụ : Giá trị Giá trị Công thức Thuộc loại của k của x tổng quát 1 2 Este đơn chức, no 2 2
Este đơn chức, không no phân tử có 1 liên
kết đôi ở gốc axit hoặc gốc hiđrocacbon của ancol ● Danh pháp : * Este đơn chức
1
Ví dụ : Công thức este Danh pháp HCOOCH3 metyl fomat CH3COOCH3 metyl axetat HCOOC6H5 phenyl fomat CH2=CHCOOCH3 metyl acrylat CH3CH2COOCH3 metyl propionat CH2=CHOOCCH3 vinyl axetat CH3COOCH2CH2CH(CH3)2
isoamyl axetat (có mùi chuối chín) C6H5COOCH=CH2 vinyl benzoat (CH3)2CH2COOCH2CH=CH2 anlyl isobutirat (CH3)2CHCH2COOC2H5
etyl isovalerat (có mùi táo chín) CH2=CHCOOCH2C6H5 benzyl acrylat CH3CH2CH2CH2COOCH2CH2CH(CH3)2 isoamyl valerat CH3COOCH(CH3)CH2CH3 secbutyl axetat C6H5OOCC(CH3)=CH2 phenyl metacrylat C2H5OCOCH=CH2 etyl acrylat CH2=CHCOOCH=CH2 vinyl acrylat CH2=C(CH3)COOCH3 metyl metacrylat CH2=C(CH3)COOCH2CH=CH2 anlyl metacrylat CH3CH2CH2COOC2H5
etyl butyrat (có mùi dứa chín) HCOOCH2C6H5 benzyl fomat C6H5OOCCH3
benzyl axetat (có mùi hoa nhài) HCOOCH2CH2CH(CH3)2 isoamyl fomat * Chất béo Ví dụ : (C17H35COO)3C3H5
tristearin (tristearoyl glixerol) C3H5(OOC15H31)3
tripanmitin (tripanmitoyl glixerol) C3H5(OOC17H31)3
trilinolein (trioleoyl glixerol) C3H5(OOC17H33)3
triolein (trilinoleoyl glixerol) 2

II. Cacbohiđrat
● Khái niệm : Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ tạp chức thường có công thức chung là Cn(H2O)m.
● Phân loại, cấu tạo Phân loại Tên - Công thức Cấu tạo Glucozơ :
Phân tử có 5 nhóm –OH và 1 nhóm Monosaccarit CH2OH(CHOH)4CHO –CHO. Fructozơ :
Phân tử có 5 nhóm –OH và 1 nhóm CH –CO– . 2OH(CHOH)3COCH2OH Đisaccarit Saccarozơ : C12H22O11 Phân tử gồm 1 gốc liên kết với một gốc
Amilozơ (mạch không nhánh) : Phân tử gồm nhiều gốc liên kết với nhau Tinh bột : (C bằng liên kết 6H10O5)n Polisaccarit
Amilopectin (mạch có nhánh) :
Cấu tạo mạch chính giống amilozơ.
Phần mạch nhánh có từ 20 – 30 gốc . Giữa mạch chính và
mạch nhánh liên kết với nhau bởi liên kêt Xenlulozơ : [C6H7O2(OH)3]n Phân tử gồm nhiều gốc liên kết với nhau bằng liên kết III. Amin ● Khái niệm :
- Amin là hợp chất thu được khi thay thế các nguyên tử H trong phân tử NH 3 bằng
các gốc hiđrocacbon (R, R’,…). ● Cấu tạo : Amin Cấu tạo Ví dụ Amin bậc 1 CH3NH2
3
Amin bậc 2 CH3NHCH3 Amin bậc 3 (CH3)3N ● Phân loại :
- Dựa vào số nhóm chức (số nguyên tử N) : Amin đơn chức, ví dụ C2H5NH2; amin
đa chức, ví dụ H2NCH2NH2.
- Dựa vào cấu tạo gốc hiđrocacbon : Amin no, ví dụ CH3NH2, (CH3)2CHNH2; amin thơm, ví dụ C6H5NH2,...
● Công thức tổng quát : Ví dụ : Giá trị Giá trị Công thức Thuộc loại của k của t tổng quát 0 1 Amin no, đơn chức 0 2 Amin no, hai chức ● Danh pháp Ví dụ : Công thức
Danh pháp gốc – chức CH3NH2 metylamin C2H5NH2 etylamin CH3CH2CH2NH2 n-propylamin (CH3)2CHNH2 iso-propylamin CH3(CH2)3NH2 n-butylamin (CH3)2CHCH2NH2 iso-butylamin CH3CHNHC2H5 sec-butylamin (CH3)3CNH2 tert-butylamin 4