Đề cương ôn tập giữa kì 1 Ngữ văn 7 Chân trời sáng tạo

ĐỀ CƯƠNG NỘI DUNG ÔN TẬP KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 20…. – 20….
MÔN NGỮ VĂN 7 – CHÂN TRỜI SÁNG TẠO
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ÔN TẬP
A. Phần 1: Nội dung kiến thức cần ôn tập 1. Văn bản:
- Xác định thể loại, đặc điểm của thể loại:
+ Hình ảnh, từ ngữ, vần, nhịp, biện pháp tu từ,…của một bài thơ bốn hoặc năm chữ.
+ Đề tài, tình huống, cốt truyện, nhân vật, không gian, thời gian,…của truyện ngụ ngôn.
+ Chất trữ tình, cái tôi, ngôn ngữ,…của tùy bút, tản văn.
- Nêu thông điệp, bài học và vận dụng vào việc làm cụ thể,…
a. Thơ bốn chữ, năm chữ Nội dung Kiến thức
- Thơ bốn chữ là thể thơ mỗi dòng có bốn chữ, thường có nhịp 2/2. 1. Khái niệm
- Thơ năm chữ là thể thơ mỗi dòng có năm chữ, thường có nhịp 3/2, 2/3.
- Không hạn chế về số lượng dòng thơ trong mỗi khổ thơ, số khổ thơ 2. Đặc điểm trong một bài thơ.
- Thường sử dụng đan xen vần chân với vần lưng.
- Là những chi tiết, cảnh tượng từ thực tế đời sống, được tái hiện 3. Hình ảnh
bằng ngôn ngữ thơ ca, góp phần diễn tả cảm xúc, suy ngẫm của nhà
thơ về thế giới và con người.
- Vần chân (cước vận): là vần được gieo ở cuối dòng thơ.
- Vần lưng (yêu vận): gieo ở giữa dòng thơ. 4. Vần
+ Nghĩa là tiếng cuối của dòng trên vần với một tiếng nằm ở giữa
dòng dưới là vần được.
+ Các tiếng trong cùng một dòng thơ hiệp vần với nhau.
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 1

- Nhịp thơ được biểu hiện ở chỗ ngắt chia dòng và câu thơ thành từng
vế hoặc ở cách xuống dòng (ngắt dòng) đều đặn cuối mỗi dòng thơ. 5. Nhịp
- Tác dụng của nhịp thơ: tạo tiết tấu, làm nên nhạc điệu của bài thơ,
đồng thời cũng góp phần biểu đạt nội dung thơ. b. Truyện ngụ ngôn Nội dung Kiến thức
- Là những truyện kể ngắn gọn, hàm súc, bằng văn xuôi hoặc văn vần. 1. Khái niệm
- Thường đưa ra bài học về cách nhìn sự việc, cách ứng xử của con người trong cuộc sống.
- Thường là những vấn đề đạo đức. 2. Đề tài
- Những cách ứng xử trong cuộc sống.
- Có thể là loài vật, đồ vật, cây cối hoặc con người.
- Hầu như không có tên riêng, thường được người kể chuyện gọi 3. Nhân vật bằng danh từ chung.
- Từ suy nghĩ, hành động, lời nói của các nhân vật ngụ ngôn, người
nghe (người đọc) có thể rút ra những bài học sâu sắc. 4. Sự kiện
Một câu chuyện thường xoay quanh một sự kiện chính.
Thường xoay quanh một sự kiện (một hành vi ứng xử, một quan 5. Cốt
niệm, mộ nhận thức phiến diện,…) nhằm đưa ra bài học hay lời truyện khuyên nào đó. 6. Tình
- Là các tình thế được tạo nên bởi một sự kiện đặc biệt để qua đó đặc huống
điểm tính cách của nhân vật và trí tưởng tượng của nhà văn được thể hiện rõ nét.
+ Không gian: là các khung cảnh, môi trường hoạt động của nhân
vật, nơi xảy ra sự kiện, câu chuyện… (như một khu rừng, trong cái
giếng nước, ở một xóm chợ, ở một làng nọ,…).
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 2

+ Thời gian: là một thời điểm, một khoảng khắc nào đó mà sự việc,
câu chuyện diễn ra, thường không xác định cụ thể. 7. Bài học
Là điều mà tác giả dân gian muốn gửi gắm người đọc qua câu rút ra chuyện.
c. Bảng hệ thống hóa thông tin về các văn bản đọc Loại,
Đặc điểm nổi bật Văn Bài Tác giả thể bản Nội dung Hình thức loại 1
Qua bài thơ Lời của cây, - Thơ bốn chữ
tác giả Trần Hữu Thung đã phù hợp với việc
yêu mến mà dành những sáng tác thơ cho
từ ngữ mộc mạc, giản dị, trẻ em do dễ đọc,
hồn nhiên để miêu tả quá dễ nhớ.
trình hạt mầm lớn lên - Nhân hóa Lời Trần Thơ
thành cây cùng mong - Lời thơ mộc của Hữu bốn
muốn cây sau này sẽ góp mạc, giản dị, hồn cây Thung chữ đất xanh trời. nhiên. - Từ ngữ gợi hình, gợi cảm, đặc sắc để miêu tả quá trình lớn lên của mầm cây. Sang Hữu Thơ
Bài thơ là những cảm nhận Bài thơ viết theo thu Thỉnh năm
thực sự tinh tế cùng sự thể thơ năm chữ, chữ
quan sát vô cùng tỉ mỉ của sử dụng rất nhiều
tác giả về sự biến chuyển những hình ảnh
của đất trời từ cuối mùa hạ sinh động hấp
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 3

sang thu. Từ đó bộc lộ tình dẫn, cảnh tượng
yêu thiết tha với thiên được miêu tả tự
nhiên của một tâm hồn nhiên chân thực, nhạy cảm và sâu sắc. ngôn ngữ thơ trong sáng, giản dị, gợi nhiều cảm xúc.
Văn bản Ông Một đã cho ta - Ngôi kể thứ 3
thấy tình cảm yêu thương, khiến câu chuyện
gắn bó nghĩa tình giữa con trở nên khách Ông Võ
Truyện voi của Đề đốc Lê Trực và quan. Một Hùng ngắn
ông quản tượng. Qua đó, - Nhân hóa khiến
văn bản đề cao tình cảm con voi biết buồn
giữa con người với thế giới bã, tâm trạng như tự nhiên. con người. Con Huy Thơ
Hình ảnh con chim chiền - Thơ bốn chữ chim Cận bốn
chiện tự do bay lượn, ca phù hợp với việc chiền chữ
hát giữa không gian cao sáng tác thơ cho chiện
rộng, trong khung cảnh trẻ em do dễ đọc,
thiên nhiên thanh bình là dễ nhớ.
hình ảnh của cuộc sống ấm - Hình ảnh so
no, hạnh phúc, gieo trong sánh tiếng hót
lòng người đọc cảm giác của chim.
yêu đời , yêu cuộc sống. - Lời thơ mộc mạc, giản dị, hồn nhiên. - Từ ngữ trong
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 4