Đề cương ôn tập giữa kì 1 Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo

ĐỀ CƯƠNG NỘI DUNG ÔN TẬP KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 20…. – 20….
MÔN NGỮ VĂN 8 – CHÂN TRỜI SÁNG TẠO
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ÔN TẬP
A. Phần 1: Nội dung kiến thức cần ôn tập 1. Văn bản:
- Xác định thể loại, kiểu văn bản; đặc điểm của thể loại, kiểu văn bản:
+ Hình ảnh, từ ngữ, vần, nhịp, biện pháp tu từ,…của một bài thơ sáu hoặc bảy chữ.
+ Nhận biệt được bố cục, những hình ảnh tiểu biểu, các yếu tố tự sự, miêu tả
- Hiểu và lí giải được tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình được thể hiện qua ngôn ngữ
- Hiểu được nội dung chính của văn bản.
- Rút ra được chủ đề, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc.
- Hiểu được giá trị biểu đạt của từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,…
- Trình bày được những cảm nhận sâu sắc và rút ra được những bài học ứng xử cho bản thân.
- Đánh giá được nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua cách nhìn riêng về con người, cuộc
sống; qua cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh, giọng điệu.
- Nhận biết được cách trình bày thông tin trong văn bản.
- Nhận biết được đặc điểm của kiểu văn bản thông tin
- Phân tích được thông tin cơ bản của văn bản.
- Phân tích được đặc điểm của kiểu văn bản thông tin: văn bản giải thích một hiện tượng
tự nhiên; chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó.
- Phân tích được cách trình bày thông tin trong văn bản như theo trật tự thời gian, quan
hệ nhân quả, mức độ quan trọng của đối tượng hoặc cách so sánh và đối chiếu.
- Liên hệ được thông tin trong văn bản với những vấn đề của xã hội đương đại.
a. Thơ sáu chữ, bảy chữ
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 1
Nội dung Kiến thức
- Thơ sáu chữ là thể thơ mỗi dòng có 6 chữ.
- Thơ bảy chữ là thể thơ mỗi dòng có 7 chữ. 1. Khái niệm
- Mỗi bài có nhiều khổ, mỗi khổ thường có bốn dòng thơ và có cách
gieo vần, ngắt nhịp đa dạng.
- Bên cạnh vần chân và vần lưng (đã học ở chương trình lớp 7), vần
trong thơ còn được chia thành vần liền và vần cách (thuộc vần chân).
- Vần liền là trường hợp tiếng cuối của hai dòng thơ liên tiếp vần với 2. Vần nhau.
- Vần cách là trường hợp tiếng cuối ở hai dòng cách nhau vần với nhau.
- Bố cục của bài thơ là sự tổ chức, sắp xếp các phần, các đoạn thơ
theo một trình tự nhất định. Việc xác định bố cục giúp người đọc có 3. Bố cục
cái nhìn tổng quát, biết rõ bài thơ có mấy phần, vị trí và ranh giới
từng phần trong bài thơ, từ đó có thể xác định được mạch cảm xúc của bài thơ.
4. Mạch cảm - Mạch cảm xúc của bài thơ là sự tiếp nối, sự vận động của cảm xúc xúc trong bài thơ.
- Cảm hứng chủ đạo là trạng thái tình cảm mãnh liệt, thường gắn với
5. Cảm hứng tư tưởng và đánh giá nhất định được thể hiện xuyên suốt tác phẩm, chủ đạo
tác động đến cảm xúc của người đọc.
b. Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên Nội dung Kiến thức
Lí giải nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của một hiện 1. Mục đích tượng tự nhiên.
2. Hình thức Xuất hiện trong các tài liệu khoa học với các dạng như: giải thích
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 2

trình tự diễn ra các hiện tượng tự nhiên, giải thích nguyên nhân dẫn
đến sự xuất hiện của hiện tượng tự nhiên, so sánh sự giống và khác xuất hiện
nhau giữa các hiện tượng tự nhiên, giải thích cách tiếp cận và giải
quyết một vấn đề trong thế giới tự nhiên.
- Phần mở đầu: giới thiệu khái quát về hiện tượng hoặc quá trình
xảy ra hiện tượng trong thế giới tự nhiên.
- Phần nội dung: giải thích nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn 3. Cấu trúc
ra của hiện tượng tự nhiên.
- Phần kết thúc: thường trình bày sự việc cuối của hiện tượng tự
nhiên hoặc tóm tắt nội dung giải thích. 4. Cách sử
Thường sử dụng từ ngữ thuộc một chuyên ngành khoa học cụ thể dụng ngôn
(địa, sinh …), động từ miêu tả hoạt động hoặc trạng thái (xoay, ngữ
vỡ…), từ ngữ miêu tả trình tự (bắt đầu, kế tiếp, tiếp theo…). 5. Cách
Theo trật tự thời gian, quan hệ nhân quả, mức độ quan trọng của đối trình bày
tượng hoặc cách so sánh và đối chiếu. thông tin
c. Bảng hệ thống hóa thông tin về các văn bản đọc Loại,
Đặc điểm nổi bật Văn Bài Tác giả thể bản Nội dung Hình thức loại 1 Trong Trương Thơ
Bài thơ bộc lộ niềm xót xa - Tự sự kết hợp lời mẹ Nam sáu
và lòng biết ơn của người với miêu tả và hát Hương chữ
con trước những hi sinh biểu cảm.
thầm lặng của người mẹ. - Xây dựng hình tượng người mẹ tảo tần, vất vả hi sinh tất cả vì
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 3
con. - Lựa lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
Bài thơ bộc lộ niềm xót xa - Tự sự kết hợp
và lòng biết ơn của người với miêu tả và
con trước những hi sinh biểu cảm.
thầm lặng của người mẹ. - Xây dựng hình Thơ Nhớ tượng người mẹ Tố Hữu bảy đồng tảo tần, vất vả hi chữ sinh tất cả vì con. - Lựa lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
Văn bản kể lại những kỉ Tác giả sử dụng
niệm với bà thời thơ ấu, ngôn từ trong
tác giả đã cho thấy tình sáng, ấm áp thể
yêu của người cháu đối hiện nỗi nhớ gắn Những
với bà, bà là cả bầu trời liền với kỉ niệm chiếc
Trương Truyện tuổi thơ của cháu, dù cháu tuổi thơ. Đồng lá Gia ngắn
có lớn đến nơi đầy đủ phát thời cũng thể thơm Hòa
triển thì bà vẫn luôn ở đó hiện sự biết ơn và tho
với sự ân cần, chu đáo. tình cảm yêu
Đồng thời cũng thể hiện thương dành cho
sự biết ơn của người cháu người bà của đối với bà của mình. mình. Chái Lý Hữu Thơ
Bài thơ nói về kỉ niệm tuổi - Tác giả sắp xếp
Mọi thắc mắc vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85 Page | 4