Đề cương ôn tập giữa kì 2 Ngữ văn 7 Cánh diều

ĐỀ CƯƠNG NỘI DUNG ÔN TẬP KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II
NĂM HỌC 20…. – 20….
MÔN NGỮ VĂN 7 – CÁNH DIỀU
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ÔN TẬP
A. Phần 1: Nội dung kiến thức cần ôn tập 1. Văn bản:
- Nhận biết được các yếu tố hình thức (chi tiết, cốt truyện, nhân vật, vần, nhịp,
hình ảnh,...), nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa, bài học,...) của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
- Nhận biết được nét độc đáo về hình thức (từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện
pháp tu từ,...) và nội dung (đề tài, chủ đề, tình cảm, cảm xúc,...) của bài thơ. a. Truyện ngụ ngôn Nội dung Kiến thức
Truyện ngụ ngôn là truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, thường
mượn chuyện về loài vật, đồ vật, cây cỏ,... để gián tiếp nói chuyện con Khái niệm
người, nêu lên triết lí nhân sinh và những bài học kinh nghiệm về cuộc sống.
b. Tục ngữ, thành ngữ Nội dung Tục ngữ Thành ngữ
Tục ngữ là những câu nói dân - Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc,
gian ngắn gọn, hàm súc, thường thường có vần điệu, có hình ảnh. 1. Khái
có vần điệu, có hình ảnh, nhằm niệm
- Thành ngữ chưa thành câu mà
đúc kết kinh nghiệm về thế giới chỉ là những cụm từ, được dùng
tự nhiên và đời sống con người trong câu như một từ.
Giúp cho lời ăn tiếng nói thêm sâu sắc, sinh động, có tính biểu cảm 2. Tác dụng cao.


Mau sao thì nắng, vắng sao thì Dám ăn dám nói, đẽo cày giữa 3. Ví dụ
mưa; Có công mài sắt, có ngày đường, rán sành ra mỡ,... nên kim,...
c. Từ ngữ và hình ảnh trong thơ Từ ngữ Hình ảnh
- Từ ngữ trong thơ rất cô đọng, hàm - Hình ảnh trong thơ là hình ảnh về con súc.
người, cảnh vật,... xuất hiện trong thơ,
- Từ ngữ trong thơ có tính gợi hình, gợi giúp cho việc diễn đạt nội dung thêm gợi cảm, đa nghĩa,... cảm, sinh động.
- Từ ngữ trong thơ thiên về khơi gợi, đòi - Để khắc hoạ hình ảnh, tác giả thường sử
hỏi người đọc phải chủ động liên tưởng, dụng từ ngữ (nhất là những từ gợi tả âm
tưởng tượng để hiểu hết sự phong phú thanh hoặc gợi tả dáng vẻ, trạng thái của của ý thơ.
sự vật), cách gieo vần, ngắt nhịp và đặc
biệt là sử dụng các biện pháp tu từ như ẩn
dụ, so sánh, nhân hoả,...
d. Bảng hệ thống hóa thông tin về cách văn bản đọc Loại,
Đặc điểm nổi bật Văn Bài Tác giả thể bản Nội dung Hình thức loại 6 Ếch
Truyện Từ câu chuyện về cách - Xây dựng hình ngồi ngụ
nhìn thế giới bên ngoài chỉ tượng quen thuộc, đáy ngôn
qua miệng giếng nhỏ hẹp gần gũi. giếng
của chú ếch, truyện “Ếch - Mượn chuyện
ngồi đáy giếng” ngụ ý phê con vật để nói
phán những kẻ hiểu biết bóng gió, kín đáo
cạn hẹp mà huênh hoang, chuyện con người.
khuyên nhủ người ta phải
cố gắng mở rộng tầm hiểu - Cách nói ẩn dụ,


biết của mình, không được bài học giáo huấn chủ quan, kiêu ngạo. được nêu lên một cách tự nhiên. - Tình huống bất ngờ, hài hước, kín đáo.
- Phê phán những con - Xây dựng hình
người không có lập trường , tượng quen thuộc, không có chính kiến gần gũi.
- Cần phân biệt : Giữ vững - Cách nói ẩn dụ, Đẽo
Truyện ý kiến quan điểm lập bài học giáo huấn cày ngụ
trường khác hoàn toàn với được nêu lên một giữa ngôn
thái độ bảo thủ ngoan cố, cách tự nhiên. đường
không chịu tiếp thu cái - Tình huống bất
đúng cho phù hợp với quy ngờ, hài hước, kín
luật của xã hội dẫn đến sự đáo. thất bại. Tục Tác giả Tục
- Những câu tục ngữ về - Lối nói ngắn ngữ về dân ngữ
thiên nhiên và lao động gọn, có vần, có thiên gian
sản xuất đã phản ánh, nhịp nhiên,
truyền đạt những kinh - Giàu hình ảnh, lao
nghiệm quý báu của nhân lập luận chặt chẽ động
dân trong việc quan sát các và con
hiện tượng thiên nhiên và - Các về thường người,
trong lao động sản xuất. đối xứng nhau cả xã hội
Những kinh nghiệm ấy là về hình thức lẫn 1
“túi khôn” của nhân dân


nhưng chỉ có tính chất nội dung tương đối chính xã vì
không ít kinh nghiệm được
tổng kết chủ yếu dựa vào quan sát.
Bài học về lối sống tập thể Xây dựng tình Bụng
mỗi người cần phải có huống đặc sắc và và
Truyện trách nhiệm với mọi hình tượng nhân Răng, Ê-dốp ngụ
người, cộng sinh để cùng vật ấn tượng. Miệng, ngôn
tồn tại, phải biết tôn trọng Tay, và cùng nhau xây dựng Chân cuộc sống chung.
Những câu tục ngữ về - Lối nói ngắn
thiên nhiên và lao động gọn, có vần, có
sản xuất đã phản ánh, nhịp Tục truyền đạt những kinh ngữ về - Giàu hình ảnh,
nghiệm quý báu của nhân thiên lập luận chặt chẽ
dân trong việc quan sát các nhiên, Tác giả
hiện tượng thiên nhiên và - Các về thường lao Tục dân
trong lao động sản xuất. đối xứng nhau cả động ngữ gian
Những kinh nghiệm ấy là về hình thức lẫn và con
“túi khôn” của nhân dân nội dung người, nhưng chỉ có tính chất xã hội tương đối chính xã vì 2
không ít kinh nghiệm được
tổng kết chủ yếu dựa vào quan sát. 7 Những Hoàng
Thơ tự Bài thơ nói về mơ ước của Thể thơ tự do kết cánh Trung
cha và con. Đứng trước hợp với những