Đề thi cuối kì 2 Ngữ văn 11 Cánh diều (Đề 7)

SỞ GD&ĐT TỈNH
ĐỀ THI CUỐI HỌC KÌ II
……………………..
Năm học: 2023 – 2024
Môn: Ngữ văn – Lớp 11 ĐỀ SỐ 7
(Thời gian làm bài: 90 phút)
Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm)
Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi bên dưới:
HỒN TRƯƠNG BA VÀ VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT
(Hồn Trương Ba, da hàng thịt – Lưu Quang Vũ) Tóm tắt vở kịch
Hồn Trương Ba, da hàng thịt là vở kịch của nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ,
được viết vào năm 1981-1984, dựa theo truyện dân gian “Hồn Trương Ba, da hàng
thịt”, nội dung có ý nghĩa xã hội vô cùng sâu sắc.
Trương Ba là một người làm vườn tốt bụng, nhân hậu, rất cao cờ và thường đấu cờ
với Đế Thích. Danh tiếng của ông vang đến tận trời xanh. Tuy nhiên, do sự làm ăn
tắc trách mà Nam Tào gạch bừa tên Trương Ba, khiến ông phải chết oan. Theo gợi
ý của Đế Thích, Nam Tào cho hồn Trương Ba nhập vào thể xác hàng thịt ngoài ba
mươi tuổi mới mất ở làng bên. Trương Ba sống lại và nhập vào xác hàng thịt vừa
mới chết. Trú nhờ linh hồn trong thể xác hàng thịt, Trương Ba gặp rất nhiều phiền
toái: lý trưởng sách nhiễu, chị hàng thịt đòi chồng, gia đình Trương Ba cảm thấy xa
lạ vì không phải da thịt của người thân mình…, bản thân Trương Ba thì đau khổ vì
phải sống trái tự nhiên, giả tạo. Đặc biệt, Trương Ba nhiễm phải nhiều thói xấu và
những nhu cầu vốn không phải của chính bản thân anh vì thân xác của lão hàng
thịt. Trước nguy cơ tha hóa về nhân cách và sự phiền toái do mượn thân xác của kẻ
khác, Trương Ba quyết định trả lại xác cho hàng thịt và chấp nhận cái chết theo
đúng quy luật sinh – lão – bệnh – tử.
Ở trong kịch bản, Lưu Quang Vũ đã tách rõ từng nghịch cảnh.


Đoạn trích sau là cảnh tại nhà hàng thịt (sau khi được sống lại trong xác anh hàng thịt)
(Hồn Trương Ba và vợ người hàng thịt. Trời đã khuya) HỒN TRƯƠNG BA
(Tay áo xắn cao, mặt buồn rầu, ném mấy con dao bầu đầm đìa máu vào thùng, nói
với vợ người hàng thịt)
– Con lợn tôi đã xẻ xong, thủ chân giò để trong thúng, thịt xếp trên phản đậy mấy
tàu lá chuối, tim gan bầu dục trong cái rổ treo trên quang, chị để ý kẻo mèo chó nó tha..
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
(Mỉm cười) Được rồi, ông khỏi lo… Mà bữa nay ông chọc tiết pha thịt cũng thạo dần rồi đấy!
HỒN TRƯƠNG BA: (Lúng túng) Cũng …cũng tạm!
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
Em đã nói với ông rồi: Có khó gì đâu, ông nhỉ? Sức vóc như ông (Cầm tay Trương
Ba). Hai bàn tay này vốn nhanh nhẹn tháo vát lắm!
HỒN TRƯƠNG BA: (Bối rối rụt tay lại) Công việc xong, giờ đã khuya, tôi phải về…
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
Về! Hôm nào cũng vội vã thế? Ngồi xuống đây với em một lát đã, ông… Bát tiết
canh em đánh cho ông, để trên chõng, ông đã xơi chưa?
HỒN TRƯƠNG BA: Rồi!
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT: Cả cút rượu nữa, ông đã uống chứ?
HỒN TRƯƠNG BA: Đã!
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT: Với đĩa hành sống, em biết ông thích xơi hành sống?
HỒN TRƯƠNG BA: Vâng, cám ơn chị.
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT: Cảm ơn khách sáo thế? Mà sao ông cứ gọi em là chị


HỒN TRƯƠNG BA: (Lúng túng) Thôi tôi xin phép…phải về…khuya rồi.
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
– Ngoài kia đang mưa rét, sương gió mịt mờ khắp trời…(Cầm chai rượu dưới gầm
để lên bàn). Ông uống nữa đi, thứ rượu tăm say nhưng dịu… …em phải cất công
đi xa lắm mới mua được. (Rót ra chén). Ông uống với em một chén, em cũng
uống (Rót cho mình). Nào, ông!
(Hồn Trương Ba ngần ngừ nhấp rồi uống cạn)
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT: (Uống) Ấm nóng cả người.
HỒN TRƯƠNG BA: (Vội vã đứng dậy) Tôi phải về.
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
(Cũng đứng dậy) Ông (Buồn rầu). Ông lại về bên ấy…Còn em thì còn lại một
mình, trong gian nhà trống trải này…em sợ… HỒN TRƯƠNG BA:
(Ái ngại) Chị sợ gì? Vợ người hàng thịt Em sợ… một mình… Ông hãy ở lại lát
nữa…một lát nữa thôi…
HỒN TRƯƠNG BA: Khuya quá rồi, không tiện, chị Hợi ạ.
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
Nhưng không tiện cái nỗi gì kia chứ? Ông không có quyền nán lại một chút hay
sao? Chẳng lẽ ông cứ mãi coi mình như đứa ở hết giờ làm công lại về, đây là nhà
của ông cơ mà! Và em, em là…Sao ông cứ khăng khăng lạnh nhạt với em, bỏ mặc
em vò võ một thân một mình? HỒN TRƯƠNG BA
Hiểu tình cảnh chị neo đơn vất vả, tôi đã không nề hà gì công việc hàng họ, thịt thà…
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:


Em không cần thịt thà. Trước thì em cũng cần đấy, nhưng bây giờ em không thiết
nữa! Em không thể sống thế này mãi được! Em đâu đáng phải chịu sự hững hờ của ông…Em là vợ ông! HỒN TRƯƠNG BA:
(Khổ sở) Chị, chị phải biết rằng tôi không phải là chồng chị, không phải là anh
Hợi. Hơn ai hết, chị biết rõ điều đó.
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
(Sau một hồi im lặng) Em biết, em biết chứ! Chính vì vậy mà em càng thương quý
ông. Em đi lấy chồng năm mười sáu tuổi. Suốt mười năm sống bên chồng, em
chưa hề biết một lời nói dịu dàng, một cử chỉ ân cần…Ngoài chuyện buôn bán lừa
lọc, ông ấy chỉ biết ăn, ngủ và say rượu…Cả ban đêm, khi gần gũi vợ, ông ấy cũng
say khướt. Rồi những trận đòn tàn tạ.(Vợ người hàng thịt nhắm mắt lại, trước mắt
chị như hiện ra cảnh tượng cũ: Xác người hàng thịt mang hồn Trương Ba vụt trở về
anh hàng thịt đang khật khưỡng ngồi uống rượu, tay gắp miệng nhai nhồm nhoàm.
Rồi anh ta loạng choạng đứng dậy, hùng hổ trỏ tay vào mặt vợ. Chị vợ sợ hãi lùi
dần. Anh hàng thịt vung nắm tay. Chị vợ kêu lên. Chị mở bừng mắt ra: Trước mặt
chị lại là Anh hàng thịt mang hồn Trương Ba điềm tĩnh hiền hậu).
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
Giờ đây, ở bên em, vẫn là hình vóc ấy, khuôn mặt ấy nhưng tất cả đều đã khác…
Lần đầu tiên em được biết thế nào là những lời thanh tao hiền hậu, những cử chỉ
nhã nhặn ân cần. Lần đầu tiên em thấy mình được quý trọng…
HỒN TRƯƠNG BA: Kìa, chẳng phải là chị đã khóc thương tiếc ông nhà đó sao?
VỢ NGƯỜI HÀNG THỊT:
Đúng! Không phải em ghét bỏ gì con người cũ của chồng em. Em đã chịu ơn ông
ấy, thuộc về ông ấy, than khóc khổ sở khi ông ấy mất nhưng chỉ từ khi ông tới, hay
nói đúng hơn từ khi hồn ông nhập vào thân xác chồng em, em mới biết trước kia
em thiếu những gì, em mới biết lâu nay em chưa hề được sống lại thời con gái, nỗi