Đề thi giữa kì 1 Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo (Đề 7)

ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
Phần 1: Đọc hiểu (5,0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
bởi vì em dắt anh lên những ngôi đền cổ
nên chén ngọc giờ chìm dưới đáy sông sâu
những lăng tẩm như hoàng hôn chống lại ngày quên lãng
mặt trời vàng và mắt em nâu
xin chào Huế một lần anh đến
để ngàn lần anh nhớ hư vô
em rất thực nắng thì mờ ảo
xin đừng lầm em với cổ đô
áo trắng hỡi thuở tìm em không thấy
nắng minh mang mấy nhịp Tràng Tiền
nón rất Huế mà đời không phải thế
mặt trời lên từ phía nón em nghiêng
nhịp cầu cong và con đường thẳng
một đời anh đi mãi chẳng về đâu
con sông dùng dằng con sông không chảy
sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu
tạm biệt Huế với em là vĩnh biệt
Hải Vân ơi xin người đừng tắt ngọn sao khuya
tạm biệt nhé với chiếc hôn thầm lặng
anh trở về hoá đá phía bên kia. Huế 1980
(Tạm biệt Huế, Thu Bồn, in trong 100 bài thơ tình nhờ em đặt tên,
NXB Văn nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, 1992)
Câu 1 (1,0 điểm): Sự kiện chính được miêu tả trong bài thơ là gì?
Câu 2 (1,0 điểm): Theo nội dung bài thơ, việc “em dắt anh lên những
ngôi đền cổ” đã dẫn tới những hệ quả gì?
Câu 3 (1,0 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của các cặp từ trái nghĩa trong khổ thơ sau:
xin chào Huế một lần anh đến
để ngàn lần anh nhớ hư vô
em rất thực nắng thì mờ ảo
xin đừng lầm em với cổ đô
Câu 4 (1,0 điểm): Phân tích ý nghĩa của câu thơ “anh trở về hoá đá phía bên kia”.
Câu 5 (1,0 điểm): Anh/ chị có ý kiến như thế nào nếu có người cho rằng,
“nhân vật trữ tình trong bài thơ chỉ mượn vẻ đẹp của xứ Huế để bày tỏ
tình yêu với cô gái”, trong khi người khác lại cho rằng “lời bày tỏ tình
cảm với cô gái chỉ là duyên cớ để bài thơ thể hiện những phát hiện riêng
về vẻ đẹp xứ Huế”?
Phần 2: Viết (5,0 điểm)
Viết một bài văn nghị luận trình bày về vấn đề: trách nhiệm của thế hệ trẻ
hôm nay trước đất nước dân tộc. HƯỚNG DẪN GIẢI
Phần 1: Đọc hiểu (5,0 điểm) Câu Đáp án Điểm
Sự kiện chính được miêu tả trong bài thơ: nhân vật trữ 1 1,0 điểm
tình đến và chia tay Huế. 2
Theo nội dung bài thơ, việc “em dắt anh lên những 1,0 điểm
ngôi đền cổ” đã khiến: chén ngọc “chìm dưới đáy
sông sâu”; “những lăng tẩm như hoàng hôn chống lại
ngày quên lãng”;“mặt trời vàng và mắt em nâu”.
Các cặp từ trái nghĩa và tác dụng:
- Các cặp từ trái nghĩa:“một lần” - “ngàn lần”; “thực” 3 - “ảo”. 1,0 điểm
- Tác dụng: thể hiện những khám phá thú vị, bất ngờ
về vẻ đẹp và sức hấp dẫn của Huế.
Ý nghĩa của câu thơ”anh trở về hoá đá phía bên kia”:
câu thơ mượn motif mong chờ, suy tư hoá đá trong 4
các câu chuyện cổ dân gian để khẳng định niềm 1,0 điểm
thương nhớ đối với Huế, đặc biệt là ấn tượng sâu sắc
về Huế trong lòng nhân vật trữ tình.
Trả lời theo cách có thể trình bày đồng tình với một
trong hai quan điểm hoặc nêu quan điểm theo hướng
cả hai ý kiến đều không mâu thuẫn mà là những tầng ý
nghĩa khác nhau của bài thơ; tác phẩm vừa thuộc về 5 1,0 điểm
dòng thơ vịnh cảnh, vừa là bài thơ tình, thế hiện tình
yêu với cô gái Huế. Song, dù nêu quan điểm theo
hướng nào cũng cần bảo đảm sức thuyết phục của lập
luận khi bảo vệ quan điểm của mình.
Phần 2: Viết (5,0 điểm) Câu Đáp án Điểm
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn 0,5 điểm
đề, kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Trình bày về vấn đề: trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm 0,5 điểm
nay trước đất nước dân tộc.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm 3,0 điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần
vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ
giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới: 1. Mở bài
 Giới thiệu vấn đề: Trách nhiệm của thế hệ trẻ
hôm nay trước đất nước dân tộc.
 Dẫn dắt vào nghị luận: Tầm quan trọng của việc
giữ gìn độc lập và xây dựng nước nhà, cùng với
ý thức học tập và cống hiến cho lợi ích của quốc gia. 2. Thân bài a. Giải thích
 Trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay: Giữ gìn
độc lập và xây dựng nước nhà mạnh mẽ.
 Ý thức học tập và rèn luyện bản thân.
 Cống hiến và giúp ích cho quê hương. b. Phân tích
 Nỗ lực học tập và phát triển bản thân.
 Tích cực tham gia hoạt động công ích và tình nguyện.
 Tinh thần tập thể và tư tưởng lợi ích chung.
 Ý nghĩa của trách nhiệm:
 Đóng góp vào sự đoàn kết quốc gia.
 Vượt qua cá nhân để tạo điều kiện tốt hơn cho cộng đồng.
 Xây dựng cuộc sống cá nhân và quốc gia tốt đẹp hơn.