Đề thi giữa kì 1 Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo (Đề 8)

ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
Phần 1: Đọc hiểu (5,0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
ta là hạt mưa muôn đời trong suốt mát rượi
ta luôn luôn đầm đìa những mùa hạn hán cánh đồng mẹ
ta luôn luôn trở về từ trời xanh
mẹ sinh ta trong những căn bếp chật chội mịt mù khói ngổn ngang rơm rạ
ngày nhỏ ta lẽo đẽo ngồi bên bếp lửa xem mẹ nấu rượu
chợt hiểu bí quyết mẹ đã làm ra ta
ngút ngàn bay hơi từ nồi gạo nếp cái hoa vàng mẹ hằng dành dụm
ngút ngàn bay lên nóng hôi hổi ngất ngây căn bếp nhỏ nhà mình
ngút ngàn bay lên trong suốt vần vũ vô cùng vũ trụ
rồi một ngày đất đai hạn hán mẹ gọi ta về là hạt mưa
bao giờ ta cũng sống ở trên trời
bao giờ ta cũng trong suốt
bao giờ cũng mát rười rượi
bao giờ cũng đầm đìa những mùa hạn hán trần gian
ta bay lên trời từ căn bếp nghèo mịt mù khói ngổn ngang rơm rạ.
(Hạt mưa, in trong Dòng thiêng, Nguyễn Linh Khiếu, NXB Hội Nhà văn, 2019)
Câu 1 (1,0 điểm): Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2 (1,0 điểm): Hình tượng hạt mưa trong bài thơ được sinh ra từ đâu?
Câu 3 (1,0 điểm): Chỉ ra ý nghĩa tượng trưng của hình tượng hạt mưa trong bài thơ.
Câu 4 (1,0 điểm): Theo anh/ chị, việc sử dụng thể thơ trong bài thơ có tác dụng gì?
Câu 5 (1,0 điểm): Hình ảnh hoặc chi tiết nào trong bài thơ để lại ấn
tượng sâu sắc nhất đối với anh/ chị? Vì sao anh/ chị có ấn tượng như vậy?
Phần 2: Viết (5,0 điểm)
Chân thật, khiêm tốn, dũng cảm, kiên trì, năng động, sáng tạo.
Theo anh/ chị, trong những phẩm chất nêu trên, phẩm chất nào có ý nghĩa
quan trọng nhất để tu dưỡng, hoàn thiện bản thân trong bối cảnh hiện nay.
Viết một bài văn nghị luận trình bày quan điểm về vấn đề này. HƯỚNG DẪN GIẢI
Phần 1: Đọc hiểu (5,0 điểm) Câu Đáp án Điểm 1
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do. 1,0 điểm
Hình tượng hạt mưa trong bài thơ được sinh ra từ “căn 2 1,0 điểm
bếp chật chội một mù khói ngổn ngang rơm rạ.
Hình tượng hạt mưa trong bài thơ mang ý nghĩa tượng 3
trưng, chỉ sự tinh khôi, thanh khiết và có ích cho đời, 1,0 điểm
tưới mát cho cánh đồng hạn hán.
Việc sử dụng thể thơ tự do trong bài thơ có tác dụng
tạo nên giọng điệu thủ thỉ, tâm tình, biến những ý 4 1,0 điểm
nghĩa thâm sâu mang tính triết lí của bài thơ thành
những lời lẽ giản dị, dễ hiểu.
Có thể trả lời theo nhiều cách trên cơ sở bảo đảm yêu cầu:
- Nêu được hình ảnh, chi tiết để lại ấn tượng sâu sắc 5 1,0 điểm nhất.
- Phân tích, lí giải lí do khiến bản thân có ấn tượng sâu sắc như vậy.
Phần 2: Viết (5,0 điểm) Câu Đáp án Điểm
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn 0,5 điểm
đề, kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Trình bày về vấn đề: phẩm chất nào có ý nghĩa quan 0,5 điểm
trọng nhất để tu dưỡng, hoàn thiện bản thân trong bối cảnh hiện nay.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm 3,0 điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần
vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ
giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới:
- Yêu cầu của đế mang tính mở; cần lựa chọn một
trong những phẩm chất để viết bài luận bày tỏ quan
điểm của mình. Có thể triển khai các ý theo hướng sau:
+ Lựa chọn một phẩm chất quan trọng để tu dưỡng
theo quan điểm của cá nhân.
+ Giải thích khái niệm và nêu những biểu hiện của
phẩm chất được lựa chọn.
+ Lí giải lí do khẳng định đó là phẩm chất quan trọng
nhất theo quan điểm của cá nhân.
+ Nêu được phản để (tránh lạm dụng chỉ coi trọng
phẩm chất ấy mà xem nhẹ những phẩm chất khác).
+ Trình bày bài học trong nhận thức và hành động khi
ý thức được giá trị của phẩm chất (được coi là quan