Đề thi giữa kì 2 Ngữ văn 8 Cánh diều (Đề 6)

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN
ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ II
……………………..
Năm học: 2023 – 2024
Môn: Ngữ văn – Lớp 8 ĐỀ SỐ 6
(Thời gian làm bài: 90 phút)
Phần I. Đọc hiểu (5 điểm)
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: THƯƠNG VỢ
Quanh năm buôn bán ở mom sông,
Nuôi đủ năm con với một chồng.
Lặn lội thân cò khi quãng vắng,
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
Một duyên, hai nợ, âu đành phận,
Năm nắng, mười mưa, dám quản công.
Cha mẹ thói đời ăn ở bạc:
Có chồng hờ hững cũng như không!
Câu 1. Bài thơ trên thuộc thể thơ nào?
A. Thất ngôn bát cú đường luật
B. Thất ngôn tứ tuyệt đường luật
C. Thất ngôn xen lục ngôn D. Song thất lục bát
Câu 2. Dòng nào sau đây được xem là chủ đề của bài thơ Thương vợ?
A. Thương vợ là bài thơ thành công trong cách vận dụng và sáng tạo ca dao và
thành ngữ. Đây là bài thơ trữ tình hay nhất của thơ văn trung đại viết về người vợ.
B. Thương vợ là bài thơ tỏ niềm cảm thông sâu sắc với thân phận người phụ nữ
Việt Nam thời phong kiến không có niềm hạnh phúc gia đình “một duyên hai nợ”.
C. Thương vợ là bức chân dung chân thực về người vợ đảm đang, chịu thương,
chịu khó, là hình tượng tiêu biểu cho người phụ nữ truyền thống Việt Nam: tháo


vát, cần cù, lam lũ và giàu đức hy sinh. Đồng thời thể hiện tình cảm thương quý,
biết ơn của nhà thơ đối với vợ.
D. Thương vợ bộc lộ nỗi đau thầm kín của nhà thơ vì vỡ mộng công danh, đành để
vợ con vất vả, nghèo khổ.
Câu 3. Tú Xương gửi gắm tâm sự gì qua hai câu thơ “Một duyên hai nợ âu đành
phận/ Năm nắng mười mưa dám quản công”?
A. Tình yêu chung thủy của ông đối với người vợ của mình.
B. Sự biết ơn của ông Tú đối với công lao của bà Tú.
C. Sự trân trọng của ông đối với tình yêu chung thủy của bà Tú.
D. Sự trân trọng của ông đối với tấm lòng và đức độ của bà Tú.
Câu 4. Nghĩa của từ “hờ hững” trong câu “Có chồng hờ hững cũng như không” là:
A. Chỉ có cái vẻ bên ngoài hoặc trên danh nghĩa, chứ sự thật không phải.
B. (Làm việc gì) tỏ ra chỉ là làm lấy có, không có sự chú ý.
C. (Làm việc gì) chỉ vừa đến mức được cái vẻ như đã làm.
D. Tỏ ra lạnh nhạt trong quan hệ tình cảm, không chút để ý đến.
Câu 5 (1,0 điểm) Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong hai câu thơ:
Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
Câu 6 (0,5 điểm) Từ ngữ nào trong câu thơ “Lặn lội thân cò khi quãng vắng” có
giá trị miêu tả ngoại hình bà Tú? Ý nghĩa của hình ảnh đó?
Câu 7 (0,5 điểm) Câu “Nuôi đủ năm con với một chồng” diễn tả nỗi vất vả của bà Tú như thế nào?
Câu 8 (1,0 điểm) Từ hình tượng bà Tú trong văn bản Thương vợ em có suy nghĩ gì
về hình ảnh người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Phần II. Viết (4,0 điểm)
Hãy viết bài văn phân tích tác phẩm Thương vợ của Tú Xương

HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần I. Đọc hiểu (5,0 điểm) Câu Nội dung cần đạt Điểm Câu 1
A. Thất ngôn bát cú đường luật 0,5 điểm
C. Thương vợ là bức chân dung chân thực về người vợ
đảm đang, chịu thương, chịu khó, là hình tượng tiêu biểu Câu 2
cho người phụ nữ truyền thống Việt Nam: tháo vát, cần 0,5 điểm
cù, lam lũ và giàu đức hy sinh. Đồng thời thể hiện tình
cảm thương quý, biết ơn của nhà thơ đối với vợ.
D. Sự trân trọng của ông đối với tấm lòng và đức độ của Câu 3 0,5 điểm bà Tú.
D. Tỏ ra lạnh nhạt trong quan hệ tình cảm, không chút để Câu 4 0,5 điểm ý đến.
Nghệ thuật của 2 câu thơ
Lặn lội thân cò khi quãng vắng,
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
- Sử dụng lối nói dân gian một cách sáng tạo.
- Sử dụng từ láy giàu giá trị gợi hình biểu cảm. Câu 5 1,0 điểm
- Sử dụng biện pháp đảo ngữ và nghệ thuật đối.
 Tác dụng: Thể hiện sự hoá thân của đối tượng trữ tình
thành “thân cò”, làm nổi bật cái vất vả đảm đang của bà
Tú và ẩn sau câu chữ vẫn là tấm lòng nhà thơ với cái
nhìn ái ngại, cảm thông. Câu 6
- Từ ngữ có giá trị miêu tả ngoại hình bà Tú: thân cò 0,5 điểm
(lam lũ, vất vả, chịu thương, có phần xót xa, tội nghiệp
xuất hiện trong cái rợn ngợp của cả không gian và thời

gian).
- Trong ca dao hình ảnh con cò thường dùng để chỉ
người phụ nữ trong xã hội cũ. Ở đây Tú Xương đã sử
dụng hình ảnh ẩn dụ để chỉ sự lam lũ cực nhọc của bà Tú.
Nuôi năm đứa con đã vô cùng vất vả, lại thêm người
chồng với đầy đủ nhu cầu ăn, mặc, và cả những thú Câu 7 0,5 điểm
phong lưu kẻ sĩ của ông, ngần ấy làm oằn đôi vai của bà Tú.
Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam qua hình ảnh bà Tú:
- Người phụ nữ Việt Nam luôn cần cù, chăm chỉ lao
động trong cuộc sống dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, có khó khăn đến đâu.
- Dù cuộc sống, công việc của họ có gặp phải nhiều khó
khăn nhưng ở họ vẫn luôn giữ được tinh thần lạc quan, Câu 8
sự cần mẫn, chăm chỉ vốn có của mình. 1,0 điểm
- Họ là những người không được lựa chọn cuộc đời, số
phận cho mình, họ chỉ được cách chấp nhận số phận của
mình được người khác sắp đặt và cố gắng hòa nhập với cuộc sống ấy.
- Người phụ nữ Việt Nam dù có gặp phải người chồng
hờ hững hay tệ bạc cũng vẫn luôn giữ cho mình nhân
phẩm cao đẹp vốn có để chấp nhận và cùng chung sống.
Phần II. Viết (5,0 điểm) Câu Nội dung Điểm